Bréf (SG02-144)

Sarpur: Menningarsögulegt gagnasafn – © Rekstrarfélag Sarps.

• Handrit: SG02-144 Bréf frá Pétri Jónssyni, bónda í Hofdölum
• Safn: Þjóðminjasafn Íslands
• Dagsetning: 2. jan. 1864
• Bréfritari: Pétur Jónsson frá Hofdölum
• Staðsetning höfundar: Hofdalir
• Viðtakandi: Sigurður Guðmundsson
• Staðsetning viðtakanda:

---

• Lykilorð: „almenn tíðindi, alþingtíðindin, landabréfabók, Forngripasafnið, fjárkláði
• Efni: „Almenn tíðindi af Pétri, láti konu hans, bátnaeign og kjörum. Beiðni um útvegun á þingtíðindum og landabréfabók. Athugasemdir um tilgang söfnunar til Forngripasafnsins. Telur Pétur þetta tilgangslítið og annað þarfara eins og upprætingu fjárkláðans. Á spássíu við þennan kafla hefur Sigurður ritað: Brennivín.“ Sarpur, 2015
• Nöfn tilgreind: Guðmundur Pétursson, Jón Pétursson og Ólafur Pétursson, Þóra (?), Sigurður (?), Steinn (?), Þóra (?), Hr K. Friðriksson

---

Texti:

bls. 1

Sarpur: Menningarsögulegt gagnasafn – © Rekstrarfélag Sarps.

• ATH. í efra vinstra horn stendur skrifað: Svarað

Hofdölum þann 2 Janúar 1864

Ástkjæri frændi!

Guð gefi þér góðan dag og gleðil: Nýtt ár!

Það er lángt síðan átti og enda þurfti á hripa

þér línu, en eg hefi að undanförnu verið alltof

óframfærinn og þúngur á mér til þessháttar og

er það raunar enn; þó eg nú loksins myndist

við það, þá verður það frjettalaust og ekki nema

til að láta þig sjá að eg er tórandi og man þig

og veit af þér. Eg þarf ^ekki og ætla ekki að segja þér

lát konu minnar, þú hefur bæði frjett það munnl:

og bréflega í Norðanfara; Af mér er fátt að segja

eg held náðarstúlku?, Eg á því sama sem fyrri, er

í óskiptu búi, þú fengist ekki til að halda

við bú á svona jarðnæði og hafa fyrir 3 börnum

í ómegð ef best geingi það hálfa; Börnin heita

Guðmundur, Jón og Ólafur, búið hafa: Þóra, Sigurður

Steinn og Þóra önnur, öll fyrri en módurin. eg

hefi 12 mann í heimili, 5 kýr og rúmar 50 ær en

fátt af öðru fje, því næstliðin ár hafa ekki

leift mörgum talsverða gildsauði eða lömb.

yfirhöfuð líður mér bærilega að öllu útvortist

ástandi, hund rólegur, læt eg ósagt, heilsan er

góð að öðru en því að eg er að tapa talsverðu af

sjón, mest um rúm 3 missiri. Nóg um þetta -

Ekki fæ eg ímyndað mér að eg dugi sem konúngl.

embættismaður, fyrst eg sagði af mér hreppstjórn

bls. 2

Sarpur: Menningarsögulegt gagnasafn – © Rekstrarfélag Sarps.

eptir 4 ára viðveru, þrátt fyrir það þó mér væri

boðið kaup til, eg vildi ómögulega standa í því

þegar prestaskiptin urðu í Viðvík og brauða sam„

skipan var þegar komin á, enda var það betur ráðið

þar eg missti aðra höndina litlu síðar, það er ekki

svo mikið að eg sje nú leingur meðhjálpari þar eða for„

saungvari, allt fór það með brauðs rúgsermi, það

eina gaf eg eptir að eg held Djákna bókina, sem áður.

Margt vil eg nú vita og óska þú villdir uplysa mig

um það eg nú spyr. Hvör hafði á hendi umsjón og afhend„

íngu þíngtíðindanna árið 1862? þó ljet eg taka 1. ár„

gáng þeirra handa hreppnum, og varð móttakarinn

að greiða afhendaranum 40^N og þetta kölluð sölulaun,

þó eiga hrepparnir géfins rétt til tíðindanna, að frá

teknum umbúðum og flutníngi, hvernig stendur þá

á þessum sölulaunum og hver rjettur er til þeirra?

Hvað líður prentun tíðindanna 1863? Er það satt

að uppastúngu um að ráða bót á prestafæðinni væri

valin nefnd manna, enn hún samt verið ónýtt í þínginu?

og hvað kom til þess? þókti þínginu prestar nógu„

margir eða um of? - úppástúngan var þó ekki óþörf. -

Heldur þú að nú sjeu fáanleg í Reykjavík landa~

bréf þau, sem sameiginlega kallast Atlas, í hverju

ásigkomulagi eru þau ef fást, og hvað kosta þau?

Eg hefi heyrt frá þeim sagt, en hefi ekki af þeim ann„

að; Ef mér syndist vera þolanlegt verð á þeim

og um vöndun þeirra svo löguð að eg gjæti hæglega

geimt þau óskrimað, hefur mér dottið í hug að bið„

ja þig útvega mér 1 stikki. Mér hefur leingi

bls. 3

Sarpur: Menningarsögulegt gagnasafn – © Rekstrarfélag Sarps.

leikið hugur á þeim stærsta og fullkomnasta Ís„

lands uppdrætti, en af því eg hefi ekki husrúm fyrir

hann & vinu lagi verð eg að fara þess á mis. -

Er það mögulegt að hér komist upp forngripasafn

fyrst held eg að lítið þess háttar hafi verið eða sje hér til,

að minsta kosti man eg ekki nje veit af neinu sem þú

gjæti þjenað; Svo er ekki ómögulegt að eitthvað af

því væri fokið burt til annarra landa, líkt og flest

fornrit sem burt hafa verið og eru farin og sem

land vort hefur að líkindum aldrei gagn af nje gam„

an. Máski þú farir að smíða og mála eptir forngr:

og safnir þeim á þann veg, eða þeir fáist frá öðrum lönd„

um og munu þeir þá verða full dýrir, En hver er fyrsti

tilgángur og nauðsin til þessa? og hver verða not af

þeim tilkostnaði fyrir landið? Eg hefi lesið

hjá Hr K. Friðrikss: um þetta í Þjóðólfi, og gjæti

eg sagt honum að fyrri ætti hann að fyskja til

útrýmingar á sunnlendska fjárkláðanum - í stað„

inn fyrir að halda honum við með ónýtum lækníngum -

en að skora á mann í samskot til forngripa hallarinnar

gjætu menn kostað saman í þann sjóð, þá ættu þeir að

geta lifað og borgað skuldir sínar, sem flestir ætla að

safna í. Eg held þeim þyki nú komið nóg af svo góðu

og um þá best að hætta, Einúngis bið eg þig að fyrir„

géf þessar línur, en skrifa mér þó gott og greinilegt

bréf um þetta, með fyrstu póstferð. -

Lifðu nú heill og vel, guð og sú sanna lukku veri

með þér! óskar vinsamlega

þinn vansæll frændi

P. Jónsson

allstaðar er hér pappírs„

laust í kaupstöðum.

• ATH. á spássíu hefur Sigurður merkt við línur 11- 26 og skrifað undir:

„brennivín"

bls. 4/forsíða

Sarpur: Menningarsögulegt gagnasafn – © Rekstrarfélag Sarps.

Göfugur

Herra málari S. Guðmundss:

í Reykjavík

---

• Skráð af: Heiða Björk Árnadóttir. Yfirfarið: Elsa Ósk Alfreðsdóttir
• Dagsetning: 07.2011