Ritgerð (SG-05-14) Samtíningur um böð og sund

• Handrit: SG:05:14 Samtíningur um böð og sund
• Safn: Þjóðminjasafn Íslands
• Dagsetning: XXX

---

• Lykilorð: Baðmenning, orðsifjar, laugar, sund, kristnitaka
• Efni: Minnispunktar Sigurðar úr fornsögunum um böð og sund.
• Nöfn tilgreind: Guðmundur, Ryndill, Einar Helgason, Einar Þorgilsson, Ólafur Helgi, Hákon gamli, Einar Ormsson, Þórður Bjarnarson, Þorgrímur Þórarinsson

---

Samtíningur um böð og sund

• Texti:

bls. 1

aðal skemtun
næst leikum böð
(Guðm segir við Ryndil.)
Ljósv. 57 „ eða þikir þér nokkuð
hægra ^{að ríða} með til laugar um daga„
menn opt hjá sælíngs dals laug Læxd
Sturlúnga I 64 dubl við laug og víðar þá sömu
sinti á Laxdæla ia enn men ^{vildu ei} hveinka
úr við að fara í kalt vatn þá kristni
var lög tekinn, Norð lendingar vóru
skirðir í Reykja laugi Laugardal, enn vestan
menn í Reykjalaug í síðri Reykjadal
kristni saga 25. [1 Sjá hér að neðan]

Laugur þorðar saga kvæði

Ljósvetn

Sturl I 75 segir að menn af klæddust og
fóru i laug hjá Laugum í Sælíngsdal?
Sturl I 80 segir að þeir Einar Helgason
fóru opt til (Sælingsdalslaugar) um veturinn
við fimta og sjötta mann 1171 og þeir
Hvams verjar nær 30 fóru til söm laugar
og Einar þor gilsson með 30 menn
(hafa haft Skili yfir sér.)

Sturlusinir fóru til Sælingsdalslaûgar
Sturl 3þ. l95 og moður þeirra Guðny

Snorri sturl satí laug Sturl 4þ.98
i Reyklolti [sic] ogvoru varð menn við 1228

Sturl 5 þátt bls. 117. maður í lin klæðum
og bað kapu er hann kom úr bæði heitu
5þall [sic] 132 talað um ferð Sauðfellinga
til lauga i dali upp.
Sturlúnga 7-25 ofn í bað stofu þar er
^men svafu i og afklæddust eptir að þeir
höfðu legið i fönn. 1242
heit bað stofa 7. 102. sturl.

8þ. þorgils niður til Hnýsu hvols laugardagar
að skem ta sér og menn hans 1253
og dubla við konu .

[Eftirfarandi athugasemd var strikuð út með bláum blýanti. Númeramerkt hér:]
[1] Laugar = heit böð sést af
nafninu
= hafa þeir haft kerlaug
ar

bls. 2

[opna]

lang eldar 1252
kérlaugar ornar er það vóð yfir Edda
kér laugar Jons víkíng asaga = (baldorinn[1. Sjá hér að neðan]
og víðar Kötlu draumur
Bjarnar saga Hit.
og olafs helga }
þar og heit ^vass böð á Sturlu Reykjum, Baðstofu hver Svitaboð
súðalauinn
heitboð að eg held Olafssaga helga og þurheit= tpidorinn
Bjarnar Saga hitdalok. sjá Sigvalda jarll
bisk. 211 konur fara í laug frá Víðimýri
í ofærð og frost enda er þar talað um II II II [2]
laugar hús (a dogum Kolbeins) (er Snauðir menn lelusti?[sic])

bisk 536 arms svín fellíngar var í baði í
baðstofu sem var úti hús
bisk 632,2 bað stofur Hakonar gamla
af klæddust menn i annari þær voru
nógar fyrir 50 mans hver um sig
sturl. 5p. 150 dyr millibað stofu og
el d húss í Alviðru. líklega til NB
bera það ann heitt vatn eða eld —
þeir Einar ormson og þorður Bjarn
ar son fara i Görðum fara í bað (Síjkotludraum)
seint um kvöld. sturl 7. 24

VígaGlumss. bls 351 segir að þorgrímr
þór arinsson fór til Hrafnagils laugar
og 6 hús kallar hans

margir menn að skemta sér við
hrafna gilslaug VígaGlums. 385
laug Kjalnesíngasaga 424
bls 425 Kollafjarðar laug (dupl) þorðarsaga dubl

[Eftirfarandi athugasemdir eru á hægri spássíu númeramerkt hér]:
[1] baldorinn= heil vassboð þar af
að heitar vassuppsprettur kallast
laugar af kérlaugonum
[2] sinti á laxdæla (Baptisteríum)
og i anni við saur a saga
og indriða þáttaf llbreiðs
heming þattur
örrfar oddss.
menn

bls. 3

[bakhlið]
Ljósv 64 bls
1 „Ryndill hafði skir ok mat aðist
skjótt því skivið var þunt„ NB
Bjarnarsaga bls 53
2 „ostr ok skyr var at náttverði„ Bjorn spir
þorst. hvað hann kalli slikt...
Björn „enn ver köllum slíka vist
í vina fagnaði„

3 fostbræðra saga

4. Egilssaga
5 Grettiss saga sannar ekkert

Eyrbiggja 88 Skírogoslurað
Helgafell hjá Snorra

Kotlu draum ur kérlaug
aður han ur fóru að hátta
———————

„var gluggur yfir ofninum (ábaðstofunni)
svó at utan á matti géfa ok var
þol hús akaflega heitt„

Stym bauð þeim í baðið að kvíla sig
sjá Sturl

„var þá gefið svá hiett að ber serkirn
ir þoldu egi i baðinu„
(annað) síðann lét hann gefa utaná
baðit i glugg þann er yfir var
ofninum var þá baðið svo heitt etc.

---

• Gæði handrits:
• Athugasemdir: 21x26,8cm. Marg samanbrotið.
• Skönnuð mynd:

---

• Skráð af: Edda Björnsdóttir
• Dagsetning: 7. 2012

---