Skoða frumkóða fyrir SGtilJS-71-27-11

* '''Handrit''': ÞÍ.E10:13/27.11.1871 Bréf Sigurðar Guðmundssonar, málara
* '''Safn''': Þjóðskjalasafn
* '''Dagsetning''': 27. nóvember, 1871
* '''Bréfritari''': Sigurður Guðmundsson, málari
* '''Staðsetning höfundar''': Reykjavík
* '''Viðtakandi''': Jón Sigurðsson
* '''Staðsetning viðtakanda''': Kaupmannahöfn
----
* '''Lykilorð''': 
* '''Efni''': 
* '''Nöfn tilgreind''': XXXXXXX
----
==(Titill 1)==
* <span style="color:#5b0b16">'''Texti'''</span>: 
''<!-- SETJIÐ BRÉFTEXTA HÉR Á EFTIR. (EF FLEIRI EN EITT BRÉF, SKAL SETJA TITIL Á MILLI: == (TITILL) == )-->
===bls. 1===
<br/>Reykjavik 27 Nóvember 1871
<br/>Hátt virðti góði vin!
<br/>Eg þakka yður fyrir sendinguna með næst
<br/>seinasta skipi, hún kom sér einkar vel
<br/>þvi öll um sjón forngripa safnsins næst
<br/>liðið ár og þar á undann hefir orðið mér
<br/>næsta þúng bær því eg hefi orðið að hafa
<br/>besta timann í safnsins þarfir, fyrst til að
<br/>semja skírsluna, þar næst til að sjá um
<br/>smíðar á skáponum og á her bergjunum,
<br/>og siðast að raða safninu, þettað mátti
<br/>ekki dragast því þá var á huga landsmanna
<br/>á safninu öllum lokið, það vildi vera mjög
<br/>mikið gagn fyrir safnið ef skirslann kæmi
<br/>svo fljótt út sem auðið er, því á hugi lands
<br/>manna á safninu er altaf eins og að mínka
<br/>bæði af eins konar lausúng, og af þvi safnið hefir
<br/>nú verið til nokkur ár, og svo líka af hinu
<br/>að skýrslann kémur ekki út, þeir segjast
<br/>ekki vita hvað við gérum við hlutina og sumir
<br/>vilja jafnvel fá þá aptur, og standa á okkur
<br/>eins og hundar á roði; neinínginn er
<br/>að þeir vilja fremur sjá <u>nafn sitt á prenti</u>
<br/>enn géra föður landinu gagn - eg
<br/>held lika að þessi skírsla sé ekki ónítur hluti
<br/>af safni til sögu Islands, þvi i henni er
<br/>mikil lísing á búníngum og háttum manna
<br/>hér á landi einkum eptir 1500, sem mörgu
<br/>hvurju er furðann lega örðugt að smala samann,
<br/>og er ekki til annarstaðar, það er eins og stendur að eg
<br/>held, ekki hægt að lýsa siðum manna hér
===bls. 2===
<br/>á landi eptir 1500 ítar lega <sup>eða á annan hátt</sup> því það eru
<br/>fjarska miklar eiður i þekkingu manna i
<br/>þeim efnum, maður verður fyrst að safna
<br/>til þess af alefli og er þá efa samt hvort
<br/>menn fá það næi lega rann sakað með ann
<br/>tími er til, hér er ekki þvi að heilsa að maður
<br/>géti beinlínis farið eptir útlendum siðum.
<br/>Siðann alþíng hætti er hér öllu slegið í
<br/>dúnalogn, það sést ná lega ekkert lífs-
<br/>mark á mönnum, einasta heirist kraftlaust
<br/>nöldur út úr veitíngu dómkirkju brauðsins
<br/>og sameiníngu Mýra og Borgar fjarðar sislu.
<br/>einginn visa hefi mér vitann lega verið kveðinn,
<br/>það er eintómt sólskin og blíða i hjörtum manna
<br/>enn einginn <u>Dana hrollur</u>, Norska versl-
<br/>uninn er á hausnum eins og stendur, og er
<br/>valt að sjá hvað Borg firðingar nú géra, Sigfús
<br/>liggur i rúminu; einhver hreifíng er i vestann
<br/>mönnum, og einkum Skag firðingum  þeir
<br/>austann vatna tala um að kaupa Grafaróss
<br/>verslunar hús, enn þeir vestann vatna tala
<br/>um að biggja búð á sauðar krók  þeir
<br/>hugsa vist um sjálfs verslun; að austann heyr
<br/>ist ekkert lífsmark. - nýa blaðið fórá hausin
<br/>það fégst ekki það hálfa af áskrifendum
<br/>sem þurfti, það er batt að berjast við slíka
<br/>alþíðu - nú eru (eins og þér sjáið af Norðann-
<br/>fara <sup>Nr. 42-43</sup>) konurnar farnar að taka hönd í
<br/>bagga með, að reina að halda við
===bls. 3===
<br/>þjóð erni voru, máli, búning, þjóðlegum
<br/>nöfnum, og fleiru; það ætti að stirkja þær
<br/>og hvetja á allar lundir til að géra sama
<br/>yfir alt land, eg hefi skrifað þeim, enn það
<br/>eingöngu mun verka litið, opt hefir mér dottið i
<br/>hug að leita yður álits um hvort ekki væri
<br/>tiltök til að prenta smá samann fáeina
<br/>búníng uppdrætti sem væru reindir og útvaldir
<br/>það gæti verið i smá heptum t.d. 10-12 i hepti,
<br/>eg þikist sjá fyrir að flestir þeir uppdrættir er
<br/>eg hefi gért líði undir lok ef eg dey, því
<br/><del>því</del> þeir eru litið sem ekkert hyrtír þegar
<br/>búið er að brúka þá, þvi flestum þikir
<br/>hægurinn hjá að leita til mín ef eitthvað
<br/>þess konar vantar, enn farið gétur svo að þettað
<br/>blissi, þettað gæti ekki að eins leiðbeint kvenn-
<br/>fólki um alt land <sup>jaft</sup> og bætt þess smekk, enn
<br/>það gætu líka eins gull smiðir söðlarar og
<br/>þeir sem grafa horn, og kopar og skéra i tré
<br/>haft gagn af því eins og kvenn fólkið,
<br/>eg þikist skilja að þettað væri einúngis tiltök
<br/>ef maður gæti látið <u>Autografera</u> það,
<br/>það gæti varlla orðið dýrt, enn mér er ekki
<br/>ljóst hvað mörg exemplör maður gétur
<br/>Autograferað með sömu plötu, um þettað væri
<br/>gaman að forvitnast, slikir uppdrættir þirftu
<br/>ekki að vera neitt serlega fínir bara að
<br/>lægið sé rétt - opt hefi eg orðið var við
<br/>i mörgum greinum að það er ímsu til
<br/>tálmunar að okkur vantar greinilega
<br/>ritgjörð um karlmans búnínga i fornöld
===bls. 4===
<br/>meðal annars þá er eg viss um að karlmenn
<br/>tækju þá upp af sjálfu sér meir eða
<br/>mina forn búnínginn, menn tala nú
<br/>margir um það einkum i seinni tið, enn
<br/>öll slík fyrir tæki þurfa að standa á
<br/>föstum sögu legum grundvelli; þvi annar
<br/>verður einginn föst stefna til að fara eptir,
<br/>og mótmælendur géta með meira afli nitt
<br/>það alveg sannana laust og gért úr því
<br/>enda laust hringl; þettað vildu menn géra
<br/>við kvenn búnínginn enn gátu það ekki
<br/>því þá báru menn fyrir sig <del>með</del> ritgjörðina
<br/>um kvennbúninginn og sögðu hana enn óhrakta,
<br/>og eins óhrekjann legar mindir og hluti sem
<br/>eru á forngripa safninu - Eg tala
<br/>um þettað bæði í gamni og alvöru enn
<br/>vildi samt heyra á lit yðar um það
<br/>þvi eg held að það sé þess vert, það gétur
<br/>að visu verið meinínga munur um það
<br/>að hvað miklu leiti að það sé rétt að taka
<br/>hér upp flesta okkar fornu þjóðbunínga,
<br/>enn hitt alit eg sjálfsagða skildu að reina
<br/>að þekkja þá ef það er unt og efni eru
<br/>til þess- þó það séu ekki nema 14 stúlkur
<br/>sem eg hefi sagt til i uppdráttar list, þá vona
<br/>eg samt að það lægi ögn þeirra smekk og verkn að,
<br/>og stirki hin fyr greindu mál efni.
<br/>fyrir gefið alt þettað uppa stúngu rugl
<br/>yðar
<br/>Sigurðr Guðmundsson
<br/><sup>[Texti kemur fyrir á vinstri spássíu pappírsins]Sverrir hefir bigt stórt stein hús suðrí vogum sem er alveg komið undir þak  það er gott.</sup>
===bls. 5===
<br/>[Skýringar úr Árbók Hins íslenska fornleifafélags, árið 1929]
<br/>19. "Veiting dómkirkjubrauðsins"; það var þá veitt (4. sept.) Hallgrími
<br/>Sveinssyni, síðar biskupi. - "Sameining Mýra- og Borgarfjarðar-sýslu" var á-
<br/>kveðin 11. okt. og var Theodor Jonassen þar sýslumaður. - "Norska verzlunin",
<br/>þ.e. "Hið íslenzka verzlunarsamlag í Björgvin". Um það sjá t. d. "Fréttir frá
<br/>Íslandi" 1871, bls. 33, 1872, bls. 21-22 og 1873, bls. 25, og í Þjóðólf, XXV., bls.
<br/>89. - Bls. 84. "Búnings-uppdrætti"; Sig. gjörði marga uppdrætti til að sauma
<br/>út eftir á kvenbúninga. Hann ræðir í þessu og næstu bréfum töluvert um útgáfu
<br/>þeirra. Komst það fyrst í verk eftir fráfall hans, en þó að eins að litlu leyti, sjá
<br/>ritið "Um íslenzkan faldbúning, með myndum, eftir Sigurð Málara Guðmundsson.
<br/>Búið hefir undir prentun og útgefið Guðrún Gísladóttir. Kh. 1878". Því miður
<br/>munu uppdrættir Sigurðar, sem útg. kveðst hafa fengið heimild til að fá í sínar
<br/>hendur, nú eyðilagðir, og sömuleiðis bók sú er útg. kveðst hafa áður teiknað í
<br/>flesta uppdrætti hans undir hans umsjón (sbr. bls. 12 í ofangr. riti). - Eftir
<br/>annari uppdráttabók o.fl. hefir nú tekizt að hafa upp á flestum, eða jafnvel
<br/>öllum uppdráttunum og þeir teiknaðir í nýjar uppdráttarbækur, sem tilheyra nú
<br/>Þjóðminjasafninu, eru með tölumerkinu 10134(a-b.) - "Ritgjörð um karlmanns-
<br/>búninga í fornöld"; Sig. skrifaði raunar sjálfur töluverða ritgjörð um þá, en lauk
<br/>ekki við hana áður en hann féll frá; er hún í safni hans. Loks kom bók eftir
<br/>Hjalmar Falk um þetta efni 1919, "Altwestnordische Kleiderkunde". - "Ritgjörð-
<br/>ina um kvenbúninginn"; hún er eftir Sigurð og er prentuð í Nýjum félagsritum,
<br/>XVII., 1-53. - Bls. 85. "Sverrir", - Runólfsson, steinhöggvari. - "Steinhús
<br/>suður í Vogum"; það er á Hábæ.
<!--BRÉFTEXTI ENDAR HÉR -->''
----
* '''Gæði handrits''': 
* '''Athugasemdir''': 
* '''Skönnuð mynd''': [http://handrit.is handrit.is]
----
* '''Skráð af:''': Svavar Steinarr Guðmundsson, eftir ljósmynd af frumriti
* '''Dagsetning''': Júlí 2012

----
==Sjá einnig==
==Skýringar==
<references group="sk" />
==Tilvísanir== 
<references />
==Tenglar==

[[Category:1]][[Category:All entries]]