Skoða frumkóða fyrir ÁGtilJS-68-05-01

* '''Handrit''': ÞÍ.E10:1/05.01.1868 Bréf [[Árni_Gíslason_leturgrafari|Árna Gíslasyni]] leturgrafara
* '''Safn''': Þjóðskjalasafn
* '''Dagsetning''': 5. janúar, [[1868]]
* '''Bréfritari''': [[Árni_Gíslason_leturgrafari|Árni Gíslason]]
* '''Staðsetning höfundar''': Reykjavík
* '''Viðtakandi''': [[Jón Sigurðsson]]
* '''Staðsetning viðtakanda''': [[Kaupmannahöfn]]
----
* '''Lykilorð''': 
* '''Efni''': 
* '''Nöfn tilgreind''': XXXXXXX
----
==(Titill 1)==
* <span style="color:#5b0b16">'''Texti'''</span>: 

===bls. 1===                
<br/>Elskulegi vin!
<br/>Jeg verð að skrifa yður fáeinar línur með
<br/>þessari póstskipsferð, þótt lítið sé um fréttir. Veðrátta
<br/>hefur verið mjög óstöðug, storma og votviðra [..?]
<br/>en frost lítil, og hefur verið mjög hentugt fyrir
<br/>sveitabóndann að jarð[..?] hafa eigi orðið. Heiskapr
<br/>var mjög bágur í fyrra sumar og líkast því sem
<br/>fellir mundi þenna vetur víða ef harður yrði, en nú
<br/>er vonandi að úr rætizt. Fiskiafli hefur verið all-
<br/>góður í haust af smáfiski. Skaðar hafa orðið tals-
<br/>verðir við sjó vegna flæðis í stórstrauma, og tvö
<br/>skip hafa farið (af kaupförum). Spönsk Brigg Bergen
<br/>er hingað átti að sækja fisk, og skipa [..?] sem
<br/>[..?] átti og sem átti að flytja fisk til Spánar.
<br/>Hún fórst á Nýjársdags kvöld í ofsa veðri á land-
<br/>[..?]. Alltaf fer versnandi með vöruverð hjá
<br/>okkur, öll útlend vara í geipi háu verði en innlend
<br/>aptur í litlu, og horfist nú til vandræða ef þannig
===bls. 2===		
<br/>heldur áfram. Kaupmönnum okkar verður varla
<br/>láð þótt þeir nú fari að sjá að sér, og hafa vaðið
<br/>fyrir neðan sig, í verzlunarviðskiptum við okkur.
<br/>Þar við erum þær liðleskjur að geta eigi haft sjálf-
<br/>bjarga verzlun, en jeg er hræddur um að eigin girni
<br/>og ósamlindi sé of megnt að ólíkt gæti fengið
<br/>framgang. Þó er það eigi vízt, því einhverntíma verður
<br/>[..?] vara, og þeir læra að sjá að
<br/>þeim væri miklu betra ef gullflugan kæmi til þeirra
<br/>að hlúa að henni og láta hana unga út og gefa
<br/>af sér meira, heldur en strax að elta hana og ofsækja
<br/>þangað til hún verður vængjalaus, og búkurinn
<br/>eins og áralaus bátur [..?] og glatast
<br/>loks í sorphaugnum. Það væri gaman að lifa
<br/>þá stund að samtök yrðu svo mikil meðal bænda
<br/>og efnaðri manni að þeir sjálfir héldu skip í
<br/>förum landa á milli, og gætu fundið einhvern
<br/>þann úr sínum hóp er þeir mættu trúa fyrir
<br/>umsjón verzlunar sinnar, og þá ættu þeir hægt
<br/>með að legja við segja við kaupmanninn, sem þeim þykir
<br/>gefa oflítið verð, "þú fær það eigi jeg sendi það sjálfur.
===bls. 3===
<br/>Mér sýnst liggja í augun uppi að meðan verzlun-
<br/>ar aðferð okkar er einsog nú, þá hlýtur bóndinn, nauð-
<br/>ugur viljugur að afhenda kaupmanni varning sinn
<br/>og ekki nema til ills eins þegar svo á stendur að
<br/>myndast við að bjóða byrgin, máttvana. Slíkt verðr
<br/>til þess að bændurnir sjálfir þvinga kaupmanninn
<br/>til þess að gjöra minna úr varningi sínum, en ella
<br/>því ver megum eigi búast við að kaupmenn sé öllum
<br/>líkt og lausir við mannlega breiskleika. Aptur
<br/>eru samtökin hér þannig, að geti félagið eigi
<br/>komið sér saman við einhvern kaupmann, þá verður
<br/>það að uppleysazt og þá verða 9 af 10 sem fara
<br/>með sinn skerf til kaupmannanna og lofa
<br/>þeim þá að ráða verðinu. Það er ætið aðgæzlu
<br/>vert að breyta vel við þá sem maður hefur
<br/>viðskipti við, og eiga aðeins við þá sem maður þekkir
<br/>ærlega, því öll viðskipti verða mjög leið þegar
<br/>seljandi og kaupandi vantreysta hver öðrum og
<br/>á báða bóga er búizt við svikum og hrekkjum.
<br/>En viðvíkjandi verzlun eigum vér bágt með að
<br/>tala úr flokki, þarsem verzlunar aðferð sú er hér
===bls. 4===
<br/>tíðkazt, er hin skaðlegazta og skortur á vinnuafli
<br/>er mikið að kenna þessu. Vinnupiltur, [..?]
<br/>er búinn að draga saman svosem 150 rdl virði
<br/>Hann setur sér upp bát, [..?], fer í kaupavinnu
<br/>til að fá viðbit til vetrarins, og géri út uppá
<br/>kostnað kaupmannsins. Hann fær máske allt
<br/>til láns uppá fisk, en sem hann á eigi 
<br/>og munu eigi fá dæmi, að <sup>2</sup> menn, úngir hafa þannig
<br/>komizt á vonarvöl; ómegð aukizt svo að þeir hafa
<br/>vafizt skuldunum fastar og fastar. Hvernig á
<br/>nú kaupm. að halda áfram að lána þvílíkum á
<br/>eptir á, einkum þar sem sumir segja, ef þú eigi
<br/>lánar mér svo og svo mikið þá borga jeg eigi skuld
<br/>mín, og hælist um af því að ekkert sjé til í haga
<br/>Það væri óskandi að þessu verzlunarlagi yrði komið
<br/>af, og þótt margir verði þeir, sem í [..?]
<br/>[..?], þá er það eflaust sá eini vegur til þess að
<br/>verzlunin geti orðið bærileg að afmá þá láns-verzlun
<br/>sem her viðgengzt, og munu nú kaupmenn farnir
<br/>að sjá það sjálfir, eg furða mig eigi á slíku.
<br/>- Póstskip var 5 vikur frá Höfn og þykir okkur
<br/>ganga talsvert stirðara nú heldur en meðan
===bls. 5===
<br/>Andersen var fyrir skipinu, er sagt
<br/>að þessi kapteinn fari mjög gætilega
<br/>og er slíkt lofsvert ef eigi er um of
<br/>Jeg gjöri nú helzt það fyrir að við
<br/>fáum eigi póstskip aptur fyr en í
<br/>April og væri þá gaman að fá línu
<br/>frá yður og frettir. - Oskandi væri að
<br/>stjórnin [..?] í að banna [..?]
<br/>að [..?].
<br/>Jeg hef ekkert verulegt að skrifa,
<br/>viðvíkjandi því er við töluðum síðazt um
<br/>þá á jeg ekkert við það, fyr en jeg heyri
<br/>frá yður.
<br/>Jeg bið kærlega að heilsa konu
<br/>yðar og með ósk gleðl. nýjárs
<br/>kveð jeg yður innilega
<br/>Yðar Gíslason
<!--BRÉFTEXTI ENDAR HÉR -->''
----
* '''Gæði handrits''': 
* '''Athugasemdir''': 
* '''Skönnuð mynd''': 
----
* '''Skráð af:''': Svavar Steinarr Guðmundsson, eftir ljósmynd af frumriti.
* '''Dagsetning''': Júní 2012.

----
==Sjá einnig==
==Skýringar==
<references group="sk" />
==Tilvísanir== 
<references />
==Tenglar==

[[Category:1]][[Category:Bréf Árna Gíslasonar til Jóns Sigurðssonar forseta]][[Category:All entries]]