Skoða frumkóða fyrir Ritgerð (SG-05-16) Um nauðsyn þess að horfa til fortíðarinnar um leið og áfram er haldið

* '''Handrit''': SG:05:16 Um nauðsyn þess að horfa til fortíðarinnar um leið og áfram er haldið
* '''Safn''': [http://www.thjodminjasafn.is Þjóðminjasafn Íslands]
* '''Dagsetning''': XXX
----
* '''Lykilorð''': Viðvörun eftir Bjarna Thorarensen, kvæði, pólitík, Þjóðgripa og fornmenjasafn Reykjavíkur,
* '''Efni''': Grein um mikilvægi þess að fólk þekki sögu sína og líti til baka í stað þess að horfa eingöngu fram á veginn. Þessum orðum sínum beinir hann sérstaklega til þeirra sem völd hafa í samfélaginu.
* '''Nöfn tilgreind''': Bjarni Thórarensen, Guðinn Janus
----
==Um nauðsyn þess að horfa til fortíðarinnar um leið og áfram er haldið== 
* <span style="color:#5b0b16">'''Texti'''</span>: 
''<!-- SETJIÐ TEXTA HÉR Á EFTIR.-->
===bls. 1===
<br/>[framsíða]
<br/><del>þessa hluti <sup>sem hér á eptir skal nafn greina</sup> géf eg undir skrifaður þjóð gripa og [1]
<br/>forn menja safninu í Reykjavík, skilmála laust,
<br/>enn einúngis í þeim til gángi að reina að efla
<br/>fram farir safnsins, sem er sam groið framförum
<br/>landsins, og þekking Íslendinga á sögulandsins
<br/>bæði að fornu og nýju, þettað er nú mín skoðun 
<br/>á málinu.</del> <ref>[Strikað hefur verið í kringum þessa klausu og svo yfir textann með einu lóðréttu striki.]</ref> 
<br/>
<br/>Það er orðinn spá ní þjóðar skaðinn hjá Ílendingum <corr>Íslendingum</corr> sem vér höfum ei aður þekkt
<br/>og sem þeir halda að miði til fram fara <sup>en það er</sup> að horfa og
<br/>gánga beint á fram, enn líta hverki til hægri né
<br/>vinstri <u>og allra síst til baka</u>, þessa men vildi eg
<br/>sist velja <del>til</del><sup>fyrir</sup> lestreka þjóðarinnar, því svomikið
<br/>þekki eg af eginn reinslu <sup>og er eg þó norðlenskur</sup> að best hagar lesta mannin
<br/>um að géta hort bæði framm og aptur ef hann
<br/>hefir marga hesta i eptir dragi hvað mun þá
<br/>sá þurfa sem hefir heilann þjoðflokkí eptir dragi
<br/>til að stjórna <image>innsetningarmerki, vísar til athugasemdar [2] á spássíu</image><sup>og leiðbeina</sup> vér erum ekki gjö<sup>r</sup>ðir af steini eða neínir [ath] [2]
<br/>ein trján ingar <ref>[ath óskýr skrift]</ref>, heldur höfum ver liðî i háls
<br/>inum til þess vergétum hort bæði framm
<br/>og aptur. þar sjálvis <ref>[ath! skrift líklega <corr>sjálfur</corr>]</ref> guðinn Janus sem
<br/>var gjörður af steini hafði andlit bæði
<br/>aptann ogframan hvers vegna? af því
<br/>hann var úr steini og hálsliða laus en varð
<br/>samt að géta litið fram og til baka
<br/>því annars var hann ekki forsjál<del>l</del>nislegur
<br/>látum oss neita þess að við erum betur
<br/>úr garði g jörðir en hann og venjum oss 
<br/>á að horfa skín sam lega fram og aptur
<br/>
<br/>[*Ath! Á hægri spássíu stendur eftirfarandi númerað hér:
<br/>[1]  <u>viðvörun</u>
<br/>Maður:því horfirðu fram?
<br/>- eg lit eptir veginum fremra
<br/>- maður, horfðu vér nær!
<br/>ligurí götunni steinn.
<br/>	Bjarni Thórarensen.
<br/>[2] leing hefir verið
<br/>á litið hentast smalanum
<br/>að han gétí litíð í kríngum
<br/>sig ætli það sé kki eins
<br/>með þá sem ega að veita
<br/>um sjón heilum þjóðum.
<br/>

===bls. 2===
<br/>[vinstri opna]
<br/>skritið er það að þeir<sup>lærðu men</sup>menn sem eg hefi mest heirt hrósa því
<br/>að horfa <sup>beint</sup> fram á við enn ekki til baka í tímann, þeir
<br/>keppast við að setja börn síní skóla, en hvað géra þeir þar?
<br/>lesa gamlar bækur er þettað þá ekki ein midt að
<br/>horfa aptur á bak? jú, og þettað g éra þeir óvitandi
<br/>og með þessu játa þeir þeyjandi að úngir men geti orðið
<br/>gamlir í anda, eða gömlum híggnari, víðað lesa gamlar
<br/>bækur menn hafa <sup>mikla</sup> reinslu<del>na</del> firir sér með þann
<br/>um líðna tíma, enn með þann tíma sem fer í
<br/>hönd hafa men als eínga reinslu það er
<br/>því að tefla á tvær hættur að treista <del>úngum</del>
<br/>nýungum – maður veit jafnann hvað maður 
<br/>hefir átt enn ekki hvað maður hr eppir
<br/>heim inum hefir jafn an farið fram í sumu
<br/>enn í sumu aptur <sup>en hann stendur skjalan <corr>sjaldan</corr> í stað</sup> og svo mun það jafnann
<br/>verða, þess vegna horfa allar skínsam ar
<br/>þjóðir fram og aptur, hvernig á sú þjóð að 
<br/>vita hvað sér hagar sem einga innlenda reinslu
<br/>hefir og sem ekki þekkir sína eginn sögu, það
<br/>[1]irði eins og gamall maður sem g eíngur í barndómi<image>innsetningarmerki, vísar til athugasemdar [1] á vinstri spássíu.</image>
<br/>það má fullirða að mörgum Íslendíngum hefir
<br/>orð ið það að mestu tjóni að þeir hafa hort of 
<br/>lángt og of  mikið á fram, þáng<del>k</del>að til þeir
<br/>hafa séð alt í þoku og seinast hafa þeir
<br/>dottið nær því um sjálfa sig fist er að horfa
<br/>niður firir fæturnar á sér ef maður vill komast
<br/>á fram því annar er hættvið að <del>fari firir</del>
<br/>sama hætti leggi firir manni og skáldið varið 
<br/>mannin við <del>forðum</del> maður því horfurðu framm etc
<br/>
<br/>*ath eftirfarandi var á vinstri spássíu. Númerað hér:
<br/>[1] eða eins og barn sem hefði 
<br/>alist upp meðal villi manna
<br/>eptir þessari kenning þirftu
<br/>börnin ekkert að læra af þeim 
<br/>eldri

===bls. 3===
<br/>[hægri opna]
<br/>	Látum okkur þessa við vörun <sup>skaldsins</sup> að kénningu verða
<br/>við skulum hvorki horfa of hátt, né eingaungu fram,
<br/>en við skulum firstlíta niður firir fæturnar a okkur,
<br/>og í kringum okkur, því annars kann manni verða margt
<br/>að fóta kebli og einnig kann maður að géta feingið
<br/>ó þægi legar bak slettur ef men aldrei horfa til baka.
<br/>notum alt það góða sem næst okkur er sem vér þekkjum
<br/>og sem vér eig ûm hægast með að ná <sup>þó það sé smátt</sup><image>innsetningarmerki vísar í athugasemd á hægri spássíu</image> síðann gétum [1]
<br/>við hort leingur fram, og seilst eptir því sem örðugra er
<br/>að ná og þá erum vér <sup>first</sup>verðugir að ná því.
<!--TEXTI ENDAR HÉR -->''
----
* '''Gæði handrits''': 
* '''Athugasemdir''': Það er líklegt að ljóð Bjarna Thórarensen hafi verið inngangur í stað athugasemdar þrátt fyrir að vera á spássíunni við hlið uppkastsins af afsali hans til <br/>Þjóðgripa og fornmenjasafns Reykjavíkur. Í ''Kvæði Bjarna Thórarensens Amtmanns'', 1847 bls. 84 er uppsetningin önnur eða: 
<br/>Viðvörun
<br/>Maður, því horfirðu fram? - Jeg lít eptir veginum fremri.-
<br/>Maður, horfðu þjer nær, luggur í götunni steinn.
<br/>Sigurður hefur væntanlega skrifað kvæðið eins og raun bar vitni vegna plássleysis á blaðinu.
* '''Skönnuð mynd''':
----
* '''Skráð af''': Edda Björnsdóttir
* '''Dagsetning''': 06. 2012

----

==Sjá einnig==
''Kvæði Bjarna Thórarensens Amtmanns'' Hið Íslenzka bókmentafjelag, Kaupmannahöfn 1847, bls. 84
==Skýringar==
<references group="sk" />
==Tilvísanir== 
<references />
==Tenglar==
''Kvæði Bjarna Thórarensens Amtmanns'' Hið Íslenzka bókmentafjelag, Kaupmannahöfn 1847: http://books.google.is/books?id=B7stAAAAMAAJ&printsec=frontcover&dq=inauthor:%22Bjarni+Thorarensen%22&hl=is&sa=X&ei=J3TYT6e5G-nK0QXgl_X3Aw&ved=0CDAQ6AEwAA#v=onepage&q&f=false
[[Category:Ritgerðir]][[Category:All entries]]