Skoða frumkóða fyrir SGtilJS-71-29-03

* '''Handrit''': ÞÍ.E10:13/29.03.1871 Bréf Sigurðar Guðmundssonar, málara
* '''Safn''': Þjóðskjalasafn
* '''Dagsetning''': 29. mars, 1871
* '''Bréfritari''': Sigurður Guðmundsson, málari
* '''Staðsetning höfundar''': Reykjavík
* '''Viðtakandi''': Jón Sigurðsson
* '''Staðsetning viðtakanda''': Kaupmannahöfn
----
* '''Lykilorð''': 
* '''Efni''': 
* '''Nöfn tilgreind''': XXXXXXX
----
==(Titill 1)==
* <span style="color:#5b0b16">'''Texti'''</span>: 
''<!-- SETJIÐ BRÉFTEXTA HÉR Á EFTIR. (EF FLEIRI EN EITT BRÉF, SKAL SETJA TITIL Á MILLI: == (TITILL) == )-->
===bls. 1===
<br/>Reykjavik 29 Marts 1871
<br/>Góði vin !
<br/>Nú sendi eg yður skýrsluna um forngripa-
<br/>safnið eins og eg síðast, sagði <sup>að</sup> eg mundi géra, eg
<br/>hefi vandað hana eins og mér var unt, og haft
<br/>(mer er óhætt að segja) mikið fyrir að smala samann
<br/>mörgu af þvi sem i henni er, eg vona að menn géti
<br/>séð af henni að safnið er ekki orðið eins þiðíngar
<br/>laust fyrir kultúr sögu landsins og margir hugsa,
<br/>í henni held eg finnist tölu vert um flesta aðal
<br/>karla og kvenn búninga sem hafði vóru hér 
<br/>á landi eptir 1500 og ýmisleg sögu leg <u>data</u>
<br/>sem eg held að mönn um séu ekki jafn vel
<br/>alment kunn; þannig hefi eg hugsað mér að
<br/>væri mjög hentugt svona við og við að géfa
<br/>út eins konar <u>safn til kúltúrsögu Islands</u>.
<br/>jafn óðum, og maður fær upplisíngar um hlut
<br/>ina, þvi það vantar að upplýsa svo fjaskalega
<br/>margt i þeim greinum; enda higg eg að það sé
<br/>ómögulegt eins og stendur að skrifa nokkuð i
<br/>þeim greinum i heild, meðann svo fjarska mikið
<br/>vantar, aptur á hinn bóginn er nauðsynlegt
<br/>að festa eitthvað af þess hattar sögulegum
<br/>rannsóknum á pappír, að þær ey allar glatist
<br/>sem annars gétur hæglega skéð, enda er þá
<br/>hægra að bæta við, Einnig venur þettað
<br/>alþiðu á að hugsa ögn um þettað mál með alvöru
<br/>eg álít þvi að það væri mjög æskilegt og jafnvel
<br/>nauðsynlegt að géfa út að minsta kosti 2-3
<br/>skírslur svona ýtarlega, til að reina að porra
<br/>menn upp, þá gætu menn ef vildi farið að
<br/>stitta þær, enda stittast þær af sjálfu sér þvi þegar
<br/>einu sinni er búið að skrifa um svo margt <del>þá</del>
<br/>þá þarf víða ekki annað enn <u>vitna fram og til baka</u>,
===bls. 2===
<br/>yfir höfuð taka menn ekki alment eptir því
<br/>að við vitum máské mest um okkar kultur sögu
<br/>i forn öld; enn nærri því, því minna sem nær okkur
<br/>kémur, i þessu erum við alveg gagnstæðir
<br/>flestum öðrum þjóðum, það er ef til vill ómögu-
<br/>legt að vita <sup>og þekkja</sup> margt það allra almennasta sem
<br/>tiðkaðist á 18 öld, það er kval ræði að eiga við
<br/>menn þvi þeir fást ekki til að géfa skýrslur
<br/>um neitt og þess vegna eru víða ímsir gallar
<br/>á skýrslunni t.d. um lýsíngarnar á haug
<br/>onum  þær eru of ónákvæmar, eg ætla svo
<br/>ekki að tala meir um þessa skýrslu þvi þer sjáið
<br/>best sjálfir að hvað miklu leiti hún er nauðsyn-
<br/>leg eða ekki.
<br/>Eg hefi feingið brúðu hausinn og þótti mér
<br/>hann góður að öllu, nema að því leiti að hann
<br/>var ekki í fullri stærð sleppum því núna - 
<br/>Eins og eg spáði seinast þá hefur hér verið mjög
<br/>dauft og dírðar lítið í vetur, að sönnu er
<br/>lífsmark og náunginn broltir ögn og reinir
<br/>að klóra í bakkann (enn það er einsog blindir
<br/>hvolpar) heldur stirkjast <sup>þó</sup> alt af verslunar
<br/>sam tökinn og eg hefi góða von með þau ef
<br/>Norðmenn ekki bregðast, ekki urðu alveg
<br/>árángurs laus bréfinn okkar austur því þau
<br/>settu alt austur land i upp nám svo alt
<br/>land er nú í einu verslunar upp námi,
<br/>kaupmenn eru alveg hættir að hæða og
<br/>skamma, mér finst þeir liti mig hálf
<br/>skrítnu horn auga í seinni tíð, þeir hafa
<br/>ef til vill ástæðu til þess, ja eg vildi þeir hefðu
<br/>hana enn meiri áður enn líkur,- kvenn fólkið
<br/>er hér líka að ímsum sam tökum  Það vill
===bls. 3===
<br/>líka vera með, sumt af þvi er skin sam legt
<br/>eins og að læra ögn upp drátt, og reina að kénna
<br/>eitthvað sem <u>gagn legt er</u> fátækum, annars er
<br/>eg hræddur um þennann kenna skóla að hann
<br/>verði eingöngu i Þjóðólfi, þvi hér held eg að sé
<br/>of mikið byrjað aptan frá? eg efast ekki um að
<br/>stúlkur géta lært i Reykjavik forfínelsi og
<br/>að vera óþjóðlegar, því miður er enn mest af
<br/>því, enn fátt held eg þær læri hér sér til
<br/><u>veru legs gagns</u> að minsta kosti mun verða
<br/>svo mikið af <u>ógagninu</u> að það standist á
<br/>kosnaður og á bati. i öllu falli verður örðugt að
<br/>teima alla þjóðina híngað og það mun verða til
<br/>lítils gagns <u>eins og stendur</u>, - handverksmenn eru
<br/>dálitið að klóra i bakkann  þeir hafa aukið sjóð
<br/>sinn í vetur svo hann er orðinn ´1000 rd-
<br/>tómthús menn eru eins og eg gat um síðast andlega
<br/>og líkam lega i skítnum - þeim er varla við-
<br/>hjálpandi eins og stendur, því þeir láta Jón í
<br/>Hákoti (sem nú er af dankaður) og Jón Guðmunds.
<br/>son og hans legáta teima sig í eilífar ógaungur
<br/>og vitleisur  eg var orðinn hræddur um að þeir
<br/>mundu undir grafa bæði þjóð og þing, enn flesta
<br/>ofhasaði svo af heimsku þeirra að þeir vildu
<br/>ekki nota sér af henni þjóðinni í óhag, þó
<br/>þeir mundi hafa gétað það. og viljað.
<br/><del>S</del> hér eig<sup>a</sup>að að komast í gáng kapp siglíngar
<br/>það er samt ekki tómt hús nönnum að þakka
<br/>mér er til efs að það verði nokkuð gagn af því eins
<br/>og það er stofnað, allra helst ef ekki verður reint
<br/>nema 1 siglíngar lag (sprit siglíng) sem efa-
<br/>samt er hvort þá er sú besta sem orðið
<br/>gæti, látum sjó mennina um það.
===bls. 4===
<br/>Hér hafa verið haldnir fyrir lestrar í vetur
<br/>i sögu, landa fræði, og nátt uru fræði, og trúar
<br/>sögu, <sup>einkum</sup> fyrir handverksmenn, og tómt hús menn,
<br/>og það hefir þá verið all vel sótt, þett að er
<br/>gott og nyt samt
<br/>Slæm ur er Gröndal, eg er alveg á yðar
<br/>máli að eins stórkost legar vitleisur géti
<br/>varla gért okkur neinn veru legann skaða,
<br/>eg held ekki að alþíða sé svo spilt (þó er ekki
<br/>að vita) þó maður skrifaði háð grein um hann þá
<br/>eru ekki til tök að fá það i blöðinn þvi þér sjáið
<br/>að bæði Þjóðólfur og Norðann fari fylgja
<br/>alveg sömu reglum, og eru litið eða ekkert
<br/>betri, það er auð séð að það vantar Baldur
<br/>þó íllur væri  þá var hann þó skárri, það er
<br/>ósköp að sjá slik blöð, og svo mikið er vist að ef
<br/>þjóðinn þolir þaug öllu leingur þá er hún
<br/>spiltari enn sjálfir blaðaskröggarnir, hér er
<br/>nú talað um að géfa út blað og þikir eg held
<br/>öllum þörf á þvi - <u>yður að segja</u> þá erum við
<br/>nálægt 50 i þeim samdrætti  flest íngri menn
<ref group="sk">
Á tíunda ári Kvöldfélagsins 1870-1871 var fjallað nokkuð mikið um útgáfumál og þá hvort og hvernig félagið ætti að koma sínum skoðunum og vitneskju á framfæri. Voru nefndir settar á laggirnar og þær hugmyndir ræddar á mörgum fundum. Menn veltu fyrir sér ýmsum blöðum á borð við Gefn, Fjölni og Þjóðólf og jafnvel komu upp hugmyndir um að félagið myndi kaupa Þjóðólf, en úr því varð ekki. (Eiríkur Valdimarsson og K.A. ''Svipir Kvöldfélagsins: Menningarleg sólarupprás við nokkur sólsetur 1861-1874'' Þjóðarspegill 2012)
</ref>
<br/>maður verður að fara var lega því þjóðinn er
<br/>svo óá reiðann leg, og spilt af hinum fyrri
<br/>blöðum og fleiru að hamíngjann má vita
<br/>hvörnin það geingur, eg sendi yður eitt boðs bréf,
<br/>ef að hér væri frjáls prent smiðja þá væri gaman
<br/>að géfa út <u>Islenska Géfn</u> til einkaða Grönd
<br/>al og stjórninni, eg er viss um að það gæti orðið
<br/>bragð að I. heptinu þvi hér eru að flækjast íms
<br/>kvæði <sup>og visur</sup> um Stjórnina og Danir <sup>Berg, og biskup</sup> og eg held um <sup>sjálfann</sup>
<br/>Gröndal sem sumir segja að yfir gángi Islendíng
<br/>a brag  eg hefi samt ekki klófest það <sup>i heild</sup> og ekki heldur
<br/>drápuna um Skúla Nordal nema svo fjaska afbakaða
<br/>sem eg ekki vildi senda, yðar,
<br/>Sigurðr Guðmundsson

===bls. 5===
<br/>[Skýringar úr Árbók Hins íslenska fornleifafélags, árið 1929]
<br/>18. Bls. 80-81. "Skýrsluna um forngripasafnið"; líklega fyrir árin 1868-
<br/>1870; skýrslan fyrir 1867 virðist hafa verið send áður, sbr. 10. br., bls. 66. - 
<br/>Þessar skýrslur gaf Bókmentafél. loks út 1874, og var Sigurður þá orðinn full-
<br/>þreyttur á biðinni; sbr. bls. 91. - Bls. 81-82. Nokkrar konur í Reykjavík skor-
<br/>uðu á menn að skjóta saman fé til að stofna þar kvennaskóla; sbr. t. d. Fréttir
<br/>frá Íslandi 1871, bls. 39, og 1872, bls. 31. - Bls. 82. "Slæmur er Gröndal"; Sig.
<br/>á við Gefn. - "Berg og biskup", Þ. e. Bergur Thorberg og Pétur biskup Pét-
<br/>ursson. - Bls. 82-83. Hin umgetnu kvæði munu nú glötuð.
<!--BRÉFTEXTI ENDAR HÉR -->''
----
* '''Gæði handrits''': 
* '''Athugasemdir''': 
* '''Skönnuð mynd''': [http://handrit.is handrit.is]
----
* '''Skráð af:''': Svavar Steinarr Guðmundsson, eftir ljósmynd af frumriti.
* '''Dagsetning''': Júlí, 2012

----
==Sjá einnig==
==Skýringar==
<references group="sk" />
==Tilvísanir== 
<references />
==Tenglar==

[[Category:Bréf]] [[Category:Bréf frá Sigurði Guðmundssyni til Jóns Sigurðssonar forseta]][[Category:All entries]]