„Bréf (Lbs1464,4to) PJtilSG“: Munur á milli breytinga

Úr Sigurdurmalari
Fara í flakkFara í leit
Ekkert breytingarágrip
 
(8 millibreytingar ekki sýndar frá sama notandanum)
Lína 1: Lína 1:
* '''Handrit''': SG 02:XXX Bréf frá Pétri Jónssyni, bónda í Hofdölum
[[File:Lbs 1464 4to - 18_4.jpg|380px|thumb|right| <br /> [http://handrit.is/ Landsbókasafn Íslands - Háskólabókasafn.]]]
* '''Safn''': [http://www.landsbokasafn.is landsbókasafn]
* '''Handrit''': Lbs 1464 4to Bréf til Sigurðar málara Guðmundssonar frá Pétri Jónssyni, bónda og hreppstjóra Hofdölum (2 bréf)
* '''Safn''': [http://landsbokasafn.is Landsbókasafn Íslands - Háskólabókasafn]
* '''Dagsetning''': 3.október [[1858]], 6. janúar [[1865]]  
* '''Dagsetning''': 3.október [[1858]], 6. janúar [[1865]]  
* '''Bréfritari''': [[Pétur Jónsson frá Hofdölum]]
* '''Bréfritari''': [[Pétur Jónsson frá Hofdölum]]
* '''Staðsetning höfundar''': [[Hofdalir]]
* '''Staðsetning höfundar''': [[Hofdalir]]
* '''Viðtakandi''': [[Sigurður Guðmundsson]]
* '''Viðtakandi''': [[Sigurður Guðmundsson, málari]]
* '''Staðsetning viðtakanda''':  
* '''Staðsetning viðtakanda''': [[Kaupmannahöfn]]
----
----
* '''Lykilorð''':  
* '''Lykilorð''':  
Lína 13: Lína 14:


==Bréf frá 3.okt. 1858==
==Bréf frá 3.okt. 1858==
[[File:Lbs 1464 4to - 18_1.jpg|480px|thumb|right| <br /> [http://handrit.is/ Landsbókasafn Íslands - Háskólabókasafn.]]]
===Bls. 1===
===Bls. 1===
<br>
 
Hofdölum þann 3. Octóber 1858<br>
 
Ástkjæri frændi! falli þèr allt gott í Skaut.<br>
 
Hjartanlega þakka eg þèr tilskrifið seínast eins og annað gott. <br>
Hofdölum þann 3. Octóber 1858
fátt gèt eg nú sagt þèr í frèttum í fáum orðum, jeg verð að vera <br>
 
fáorður því margt kallar nú að mèr, líka muntú hafa frètt og fá <br>
 
aðrar frètta-Rollur hèðann af landi, einkum hefir þú verið hèr <br>
Ástkjæri frændi! falli þèr allt gott í Skaut.
innlendur í Sumar eins og Ráðgjörðin, enn um það veit eg ekkert <br>
 
jeg hef alltaf vonað eptir bréfi frá þèr, ef svo væri, en það er <br>
 
árángurs laust híngað til. Mèr og mínum líður bærilega yfir <br>
Hjartanlega þakka eg þèr tilskrifið seínast eins og annað gott.  
höfuð að segja, við höfum öll heilsu og forða sem stendr, enn heldr <br>
 
horfist þúnglega á með það framvegis fyrir fleirstum, margt ber <br>
 
til þess, enn það helsta er: bráðafárspestin á fjenu, sem alltaf fer <br>
fátt gèt eg nú sagt þèr í frèttum í fáum orðum, jeg verð að vera  
vagsandi svo að á 18 bæum í þessum hreppi drap hún í vetur nær 295 <br>
 
kindur þar af 18 hjá mèr af fáu fje. verðslunar þraungin í Sumar <br>
 
og matar skortr, svo að færstir hafa feingið mat sem þurfu og ekki <br>
fáorður því margt kallar nú að mèr, líka muntú hafa frètt og fá  
þó þeir gjætu borgað hann útí hönd, en nóg framboðið af glisi og <br>
 
óþarfa, nú eru fleirstir verðslunarstaðir hér matar lausir, og hvar <br>
 
lendir það? Sumar veðráttánn hin bágasta vegna óþurka enn <br>
aðrar frètta-Rollur hèðann af landi, einkum hefir þú verið hèr  
grasið víðast nóg að vöxtum, nú er hèr mikill Snjór og bleyta svo <br>
 
valla er fært bæa á milli fyrir ófærð, svo við sem í dag ættum að <br>
 
fara í seinustu fjallskilagaungur, verðum að hætta við það á <br>
innlendur í Sumar eins og Ráðgjörðin, enn um það veit eg ekkert  
meðann svona stendur, undir þessu liggur heíbjörg manna <br>
 
útum víðaváng hjá sumum mikið sumum minna enn fleirst- <br>
 
um nokkuð, og nú er fullkomið hríðar útlit. Auk þessa vofir <br>
jeg hef alltaf vonað eptir bréfi frá þèr, ef svo væri, en það er  
yfir oss fjárkláða pestin, enn ef við sleppum fyrir hen<n>i þó með <br>
 
ærnum og íllþolandi kostnað til varðmannanna ár frá ári, þá <br>
 
koma skaða bæturnar til Húnvetnínga á oss, Eins og þær eru <br>
árángurs laust híngað til. Mèr og mínum líður bærilega yfir  
sanngjarnlega lagðar á!!! – Skeíðahreppsmenn úr Arnessyslu <br>
 
komu híngað til fjárkaupa austann Hèraðsvatna; þann 26. f:m: <br>
 
<br>
höfuð að segja, við höfum öll heilsu og forða sem stendr, enn heldr  
 
 
horfist þúnglega á með það framvegis fyrir fleirstum, margt ber  
 
 
til þess, enn það helsta er: bráðafárspestin á fjenu, sem alltaf fer  
 
 
vagsandi svo að á 18 bæum í þessum hreppi drap hún í vetur nær 295  
 
 
kindur þar af 18 hjá mèr af fáu fje. verðslunar þraungin í Sumar  
 
 
og matar skortr, svo að færstir hafa feingið mat sem þurfu og ekki  
 
 
þó þeir gjætu borgað hann útí hönd, en nóg framboðið af glisi og  
 
 
óþarfa, nú eru fleirstir verðslunarstaðir hér matar lausir, og hvar  
 
 
lendir það? Sumar veðráttánn hin bágasta vegna óþurka enn  
 
 
grasið víðast nóg að vöxtum, nú er hèr mikill Snjór og bleyta svo  
 
 
valla er fært bæa á milli fyrir ófærð, svo við sem í dag ættum að  
 
 
fara í seinustu fjallskilagaungur, verðum að hætta við það á  
 
 
meðann svona stendur, undir þessu liggur heíbjörg manna  
 
 
útum víðaváng hjá sumum mikið sumum minna enn fleirst-  
 
 
um nokkuð, og nú er fullkomið hríðar útlit. Auk þessa vofir  
 
 
yfir oss fjárkláða pestin, enn ef við sleppum fyrir hen<n>i þó með  
 
 
ærnum og íllþolandi kostnað til varðmannanna ár frá ári, þá  
 
 
koma skaða bæturnar til Húnvetnínga á oss, Eins og þær eru  
 
 
sanngjarnlega lagðar á!!! – Skeíðahreppsmenn úr Arnessyslu  
 
 
komu híngað til fjárkaupa austann Hèraðsvatna; þann 26. f:m:  
 
 
 
 
----
 
[[File:Lbs 1464 4to - 18_2.jpg|480px|thumb|right| <br /> [http://handrit.is/ Landsbókasafn Íslands - Háskólabókasafn.]]]
===Bls. 2===
===Bls. 2===
lögðu þeir á fjöllinn með fjeð – að Sögn nær 1500 – þar af feingu þeir <br>
lögðu þeir á fjöllinn með fjeð – að Sögn nær 1500 – þar af feingu þeir  
50. í Ríps – 143. í Viðvíkur og 165. í Hólahreppi. Það fleirsta vetrgam<br>
 
allt og hvör kind borguð með 3<sup>m</sup> eins 2 vetrar ær, enn lömb með 1<sup>m</sup> <br>
 
jeg óska þeim af alhuga til lukku með heimferð sína og afnot <br>
50. í Ríps – 143. í Viðvíkur og 165. í Hólahreppi. Það fleirsta vetrgam
fjárins framvegis. í vor þann 16 Maí fæddist mèr sveinbarn <br>
 
það var vatni ausið að gèfið Jóns nafn og lifir enn, svo nú hef eg <br>
 
13 manns í heimili. Seinna í Sumar fæddi hin Systir þín dóttir, hún <br>
allt og hvör kind borguð með 3<sup>m</sup> eins 2 vetrar ær, enn lömb með 1<sup>m</sup>  
dó óskyrð. jeg sagði þèr eitt sem að eg ekki hlakkaði til komu <br>
 
Kammerráðs Christjáns í nágrennið af því það fylgdi: að við <br>
 
yrðum að missa Hreppstjórann, þetta er nú framkomið, og mèr <br>
jeg óska þeim af alhuga til lukku með heimferð sína og afnot  
uppá lagt það böl: trúss, sem eg er ekki fær fyrir: að vera kallaðr <br>
 
Hreppstjóri enn gèta þó ekki verið það eptir þörfum, síst nú á þessum <br>
 
verstu og síðustu tímum, er þó Kammerráðið bæði góður nágranni <br>
fjárins framvegis. í vor þann 16 Maí fæddist mèr sveinbarn  
og yfirvald, að því sem mèr er kunnugt. – tressið geingr <br>
 
með Bókmentafjelags bækurnar, þú vissir mig vantaði 2. fyrstu <br>
 
árángana 1855–56, seint í Sumar fjekk eg þá, með Clásen lausa-<br>
það var vatni ausið að gèfið Jóns nafn og lifir enn, svo nú hef eg  
kaupmanni, enn fyrir flutníngin á bókunum setti hann upp 3 mörk <br>
 
jeg er heldr ekki búinn að fá þessa árs bækur nema Skírni og Skyrslur, <br>
 
landshagsins, vantar Biskupasögur og Stjórnartíðindin sem Ari <br>
13 manns í heimili. Seinna í Sumar fæddi hin Systir þín dóttir, hún  
segir ókomið, jeg hef heldur ekki greidt tillagið enn þá, og gèt <br>
 
naumast haft góða trú á honum sem umboðsmanni fjelagsins því <br>
 
illa er hann útsölu maður Þjóðólfs og Norðra, það veit eg. jeg vil <br>
dó óskyrð. jeg sagði þèr eitt sem að eg ekki hlakkaði til komu  
benda á Sigmund Palsson í Hofsós sem líklegann umboðsmann <br>
 
fjelagsins ef hann feingist. Mörgum þykir slæmt að ekki kom <br>
 
framhald af fornbrèfasafninu, og eptir því vona eg og óska svo <br>
Kammerráðs Christjáns í nágrennið af því það fylgdi: að við  
fljótt og iduglega sem verður, og eg vona að úr þessu bætist öllu <br>
 
samann, Enn hvað sem nú þessu líður ætla eg að biðja þig <br>
 
stórrar bónar og það er: að útvega mèr hjá fjelaginu svo <br>
yrðum að missa Hreppstjórann, þetta er nú framkomið, og mèr  
fullkominn og vandaðann Islands uppdrátt sem framast <br>
 
er kostur á, jeg trúi ekki Ara mínum til þessa þó hann sje <br>
 
<br>
uppá lagt það böl: trúss, sem eg er ekki fær fyrir: að vera kallaðr  
 
 
Hreppstjóri enn gèta þó ekki verið það eptir þörfum, síst nú á þessum  
 
 
verstu og síðustu tímum, er þó Kammerráðið bæði góður nágranni  
 
 
og yfirvald, að því sem mèr er kunnugt. – tressið geingr  
 
 
með Bókmentafjelags bækurnar, þú vissir mig vantaði 2. fyrstu  
 
 
árángana 1855–56, seint í Sumar fjekk eg þá, með Clásen lausa-
 
 
kaupmanni, enn fyrir flutníngin á bókunum setti hann upp 3 mörk  
 
 
jeg er heldr ekki búinn að fá þessa árs bækur nema Skírni og Skyrslur,  
 
 
landshagsins, vantar Biskupasögur og Stjórnartíðindin sem Ari  
 
 
segir ókomið, jeg hef heldur ekki greidt tillagið enn þá, og gèt  
 
 
naumast haft góða trú á honum sem umboðsmanni fjelagsins því  
 
 
illa er hann útsölu maður Þjóðólfs og Norðra, það veit eg. jeg vil  
 
 
benda á Sigmund Palsson í Hofsós sem líklegann umboðsmann  
 
 
fjelagsins ef hann feingist. Mörgum þykir slæmt að ekki kom  
 
 
framhald af fornbrèfasafninu, og eptir því vona eg og óska svo  
 
 
fljótt og iduglega sem verður, og eg vona að úr þessu bætist öllu  
 
 
samann, Enn hvað sem nú þessu líður ætla eg að biðja þig  
 
 
stórrar bónar og það er: að útvega mèr hjá fjelaginu svo  
 
 
fullkominn og vandaðann Islands uppdrátt sem framast  
 
 
er kostur á, jeg trúi ekki Ara mínum til þessa þó hann sje  
 
 
 
 
 
----
 
[[File:Lbs 1464 4to - 18_3.jpg|480px|thumb|right| <br /> [http://handrit.is/ Landsbókasafn Íslands - Háskólabókasafn.]]]
===Bls. 3===
===Bls. 3===
í þeim sporum að eiga að gjöra það, mèr er sagt að félags-<br>
í þeim sporum að eiga að gjöra það, mèr er sagt að félags-
mennirnir fái hann með afslætti og þeim kjörum muntú líka <br>
 
sæta fyrir mig, jeg treysti mèr ekki tilað geima hann í Einni <br>
 
heild sundur sleginn, því bið eg þig að láta búa um hann á <br>
mennirnir fái hann með afslætti og þeim kjörum muntú líka  
líkann hátt og þann sem þú hafðir hèr um Sumarið eptir sem <br>
 
þèr og þeim er kunna með að fara þykir best fara og senda <br>
 
mèr hann á nærstkomandi Sumri svo umbúinn sem þèr best líkar <br>
sæta fyrir mig, jeg treysti mèr ekki tilað geima hann í Einni  
og um leið láta mig vita hvað hann kostar, og eins þín fyrirhöfn <br>
 
jeg vil helst meiga ega við þig um hvörttveggja, enn með fyrstu <br>
 
ferð láttú mig vita hvörs eg má vænta um þetta og fleira í frjettum.<br>
heild sundur sleginn, því bið eg þig að láta búa um hann á  
Nú Sendi jeg þèr 5<sup>re</sup> í peníngum annaðhvört með þessum <br>
 
miða eða í gègnum aðra uppá ávýsun, hvört heldr verður <br>
 
veit eg ekki sem stendur, það er þóknun fyrir hann Axel <br>
líkann hátt og þann sem þú hafðir hèr um Sumarið eptir sem  
hvörn eg þakka þèr alúðlega. – Kona mín og börn, <br>
 
móðir þín og kunníngjar biðja hjartannlega að heilsa <br>
 
þèr. Lifðú nú vel og heill. Guð annist þig og allt þitt <br>
þèr og þeim er kunna með að fara þykir best fara og senda  
Ráð! Þess óskar þinn einlæge frændi.<br>
 
P Jonsson<br>
 
<br>
mèr hann á nærstkomandi Sumri svo umbúinn sem þèr best líkar  
P:S:<br>
 
Mèr gleimdist að gèta þess: að kona mín sendir þér 1. Sokka, og eru þeir <br>
 
saman við þá er móðir þín sendir þèr. Þetta verðr sendt með Arna Steffánss: <br>
og um leið láta mig vita hvað hann kostar, og eins þín fyrirhöfn  
Skrifara frá Hofstaðaseli, sem nú ætlar að Sigla til hafnar frá Grafarós <br>
 
með Skipstjórnar manni Dal. verðtú Sæll!<br>
 
<br>
jeg vil helst meiga ega við þig um hvörttveggja, enn með fyrstu  
 
 
ferð láttú mig vita hvörs eg má vænta um þetta og fleira í frjettum.
 
 
Nú Sendi jeg þèr 5<sup>re</sup> í peníngum annaðhvört með þessum  
 
 
miða eða í gègnum aðra uppá ávýsun, hvört heldr verður  
 
 
veit eg ekki sem stendur, það er þóknun fyrir hann Axel  
 
 
hvörn eg þakka þèr alúðlega. – Kona mín og börn,  
 
 
móðir þín og kunníngjar biðja hjartannlega að heilsa  
 
 
þèr. Lifðú nú vel og heill. Guð annist þig og allt þitt  
 
 
Ráð! Þess óskar þinn einlæge frændi.
 
 
P Jonsson
 
 
 
 
 
P:S:
 
 
Mèr gleimdist að gèta þess: að kona mín sendir þér 1. Sokka, og eru þeir  
 
 
saman við þá er móðir þín sendir þèr. Þetta verðr sendt með Arna Steffánss:  
 
 
Skrifara frá Hofstaðaseli, sem nú ætlar að Sigla til hafnar frá Grafarós  
 
 
með Skipstjórnar manni Dal. verðtú Sæll!
 
===Umslag===
[[File:Lbs 1464 4to - 18_4.jpg|300px|thumb|right| <br /> [http://handrit.is/ Landsbókasafn Íslands - Háskólabókasafn.]]]
<br> <br> <br> <br> <br> <br> <br> <br> <br> <br> <br> <br> <br> <br>
----
 
==Bréf frá 6.janúar 1865==
==Bréf frá 6.janúar 1865==
[[File:Lbs 1464 4to - 19_1.jpg|480px|thumb|right| <br /> [http://handrit.is/ Landsbókasafn Íslands - Háskólabókasafn.]]]
===Bls. 1===
===Bls. 1===
<br>
 
Hofdölum þann 6 Janúar 1865<br>
 
Ástkjæri frændi. Líði þèr ætíð vel!<br>
 
Ætíð það liggur að eg sje kominn í bindindi við penna, blek <br>
Hofdölum þann 6 Janúar 1865
og pappír, eins og þú gètur til – Ekki fyrir varúð eða sparsemi <br>
 
heldur fyrir andstreymi, apturför og leti; En þar sem eg verð <br>
 
þess var af brèfi til móður þinnar að þú munt vilja hafa nokkuð <br>
Ástkjæri frændi. Líði þèr ætíð vel!
fyrir þitt, þá verð eg að leitast við að tína í þig eitthvert rusl, <br>
 
bæði er að frjettir hefi eg ekki til svo teljandi sjeu, sem blöðin<br>
 
og millifarendur ekki tjá, enda fær Bróður þinn það lítið eg hefi<br>
Ætíð það liggur að eg sje kominn í bindindi við penna, blek  
til af þeim og þar gètur þú máské feingið þær. – Þá er fáorðlega<br>
 
að mynnast á afhendíngu þíngtíðindanna til Hreppanna; hver<br>
 
hana hefur á hendi þetta eða hitt skiptið varðar að vísu lítið um<br>
og pappír, eins og þú gètur til – Ekki fyrir varúð eða sparsemi  
heldur hitt hvernig hann er að kominn þeim 40<sup>S</sup>. sem hann vill<br>
 
hafa fyrir af hendíngu þeirra og sem kallast sölulaun, jeg man<br>
 
þó ekki betur en þíngið ályktaði að þau skyldu gèfins veitast<br>
heldur fyrir andstreymi, apturför og leti; En þar sem eg verð  
hverjum Hreppi, eins og náttúrlegt var, eða á ekki þjóðin þíngið<br>
 
og þess verk? borgar hún ekki bæði þíngmönnum og allann prent-<br>
 
unar kostnað? á hún þá ekki tíðindin með frjálsu, án þess hún<br>
þess var af brèfi til móður þinnar að þú munt vilja hafa nokkuð  
ætti að þurfa að borga þau að nýu nærri til hálfs? á ekki þjóðin<br>
 
og þingið neitt húsnæði fyrir tíðindin, svo ekki þurfi að kaupa<br>
 
það dyrum dómum að óviðkomandi mönnum? hvað er þá sem rètt-<br>
fyrir þitt, þá verð eg að leitast við að tína í þig eitthvert rusl,  
lega þarf að kaupa? það, að taka hvert hefti úr sínum hlaða<br>
 
þángað til öll eru feingin, og rètta þau í viðtakarans hönd. búið. <br>
 
gètur nú þetta sanngjarnlega kostnað 40<sup>S.</sup> eða nærri helfmíng af<br>
bæði er að frjettir hefi eg ekki til svo teljandi sjeu, sem blöðin
verðinu? Nær og hvar er það lagaboð útgèfið, sem þú vísar<br>
 
til að heimili þetta? Eg hef hverkji sjeð það í Stjórnarmálefna-<br>
 
tíðindonum, nje heyrt það löggildt með upplestri, jeg held því<br>
og millifarendur ekki tjá, enda fær Bróður þinn það lítið eg hefi
að þetta sje eitthvað bogið. – Vel gèt eg skilið að ef sá starfi<br>
 
er feingin í hendur einhverjum þeim, sem annaðhvert ekki vill eða<br>
 
gètur annað gjört, en ætli sèr að lifa af því hvern dag í vellist-<br>
til af þeim og þar gètur þú máské feingið þær. – Þá er fáorðlega
íngum praktuglega, þá gèti hann vel eydt eins mörgum 40<sup>S.</sup><br>
 
eins og Hrepparnir eru á landi hèr, en gètur þjóðin eða má hún<br>
 
vera ánægð með þá ráðsmennsku yfir eignum sínum! Ellegar má<br>
að mynnast á afhendíngu þíngtíðindanna til Hreppanna; hver
hver einstakur maður gánga svo á þjóðar rètti og eignum, sjer í hag að<br>
 
<br>
 
hana hefur á hendi þetta eða hitt skiptið varðar að vísu lítið um
 
 
heldur hitt hvernig hann er að kominn þeim 40<sup>S</sup>. sem hann vill
 
 
hafa fyrir af hendíngu þeirra og sem kallast sölulaun, jeg man
 
 
þó ekki betur en þíngið ályktaði að þau skyldu gèfins veitast
 
 
hverjum Hreppi, eins og náttúrlegt var, eða á ekki þjóðin þíngið
 
 
og þess verk? borgar hún ekki bæði þíngmönnum og allann prent-
 
 
unar kostnað? á hún þá ekki tíðindin með frjálsu, án þess hún
 
 
ætti að þurfa að borga þau að nýu nærri til hálfs? á ekki þjóðin
 
 
og þingið neitt húsnæði fyrir tíðindin, svo ekki þurfi að kaupa
 
 
það dyrum dómum að óviðkomandi mönnum? hvað er þá sem rètt-
 
 
lega þarf að kaupa? það, að taka hvert hefti úr sínum hlaða
 
 
þángað til öll eru feingin, og rètta þau í viðtakarans hönd. búið.  
 
 
gètur nú þetta sanngjarnlega kostnað 40<sup>S.</sup> eða nærri helfmíng af
 
 
verðinu? Nær og hvar er það lagaboð útgèfið, sem þú vísar
 
 
til að heimili þetta? Eg hef hverkji sjeð það í Stjórnarmálefna-
 
 
tíðindonum, nje heyrt það löggildt með upplestri, jeg held því
 
 
að þetta sje eitthvað bogið. – Vel gèt eg skilið að ef sá starfi
 
 
er feingin í hendur einhverjum þeim, sem annaðhvert ekki vill eða
 
 
gètur annað gjört, en ætli sèr að lifa af því hvern dag í vellist-
 
 
íngum praktuglega, þá gèti hann vel eydt eins mörgum 40<sup>S.</sup>
 
 
eins og Hrepparnir eru á landi hèr, en gètur þjóðin eða má hún
 
 
vera ánægð með þá ráðsmennsku yfir eignum sínum! Ellegar má
 
 
hver einstakur maður gánga svo á þjóðar rètti og eignum, sjer í hag að
 
 
 
----
 
 
[[File:Lbs 1464 4to - 19_2.jpg|480px|thumb|right| <br /> [http://handrit.is/ Landsbókasafn Íslands - Háskólabókasafn.]]]
===Bls. 2===
===Bls. 2===
taka 4–10. penínga fyrir 1. sem honum að rettu lagi bæri, fyrir<br>
taka 4–10. penínga fyrir 1. sem honum að rettu lagi bæri, fyrir
litilvægis þjenustu í hennar þarfir? Eins og eg fúslega játa að<br>
 
verkamaðurinn sje verðugur sanngjarnra launa, eins verð eg að mót-<br>
 
mæla að hann megi verða of handstór og fíngralángur, þó hann egi að taka<br>
litilvægis þjenustu í hennar þarfir? Eins og eg fúslega játa að
laun af því opinbera, eins og allt of mörgum er þó mjög hætt við, háu<br>
 
launin eru heldur engin tryggíng fyrir góðri embættisfærslu, en<br>
 
þau ofvöxnu ef til vill, til að gjöra íllt verra, og til að sökkva manni<br>
verkamaðurinn sje verðugur sanngjarnra launa, eins verð eg að mót-
til fulls í munaðar lífi og gjörsamlegt heílsu- hyrðu og skeítíngarleysi.<br>
 
Eg fæ ekki betur sjeð en afhendíng þíngtíðindanna sje full launuð með<br>
 
8–12<sup>S.</sup> sèrdeilis væri sá starfi feinginn þeim er byr nærri tíðinda hlöðun(n)i<br>
mæla að hann megi verða of handstór og fíngralángur, þó hann egi að taka
en það, sem nú viðgeingst í því tilliti, mætti þjóðin ekki láta hlutlaust, og<br>
 
víst hefur þíngið ekki ætlast til þeirrar aðferðar, þegar það ákvað<br>
 
tíðindin ókeypis til Hreppanna, eins og sjálfsagt var.<br>
laun af því opinbera, eins og allt of mörgum er þó mjög hætt við, háu
Um Höfuð eða yfirstjórn Kirkjunnar hjá oss hefur þú verið nærgjætastr<br>
 
hún er þó sannarlega launuð af því opinbera með 10 pen: fyrir 1. hún á<br>
 
líka að vinna fyrir hið opinbera, hún ætti því fyrir þessi háu laun að<br>
launin eru heldur engin tryggíng fyrir góðri embættisfærslu, en
vinna af alebli til gagns en ekki ógagns, og hvað er þá sem eptir<br>
 
hana liggur það er helst syni að hún haldi á stjórninni? Það helsta<br>
 
mun ef laust vera, að hún slítur í sundur prestaköllin og Söfnuðinn<br>
þau ofvöxnu ef til vill, til að gjöra íllt verra, og til að sökkva manni
þeim eins nauðugt sem viljugt og optast án allrar þarfar, svo er þeim<br>
 
sleingt hverju ofan á annað, eða skipt í sundur og þá slett sínum parti<br>
 
í hvern til viðbótar og það enda í þá, sem vel mætti velgja við þeim<br>
til fulls í munaðar lífi og gjörsamlegt heílsu- hyrðu og skeítíngarleysi.
ef þeir þekk<t>u sjálfa sig og hvað þeir ættu að gjöra; allt er þetta sprott<br>
 
-ið af þágu hau launanna eða gyrnd til þeirra, og án þess að setja<br>
 
sèr rètt fyrir sjónir hvert maður sje vel kominn að þeim, gleimist skyldu<br>
Eg fæ ekki betur sjeð en afhendíng þíngtíðindanna sje full launuð með
ræktin von bráðar, þetta er sannarleg dóttir hinnar fyrstu Syndar, og<br>
 
verður með öblugu fylgi við hana  Ekki síður en hún, Lands og Líða töpun;<br>
 
Ekki er þetta Stjórn, heldur óstjórn, og verðskuldar ekki annað framar<br>
8–12<sup>S.</sup> sèrdeilis væri sá starfi feinginn þeim er byr nærri tíðinda hlöðun(n)i
en þá sömu aðferð er höfð var við manninn á Möðruvöllum um árið,<br>
 
fyrst hún hefur ekki vilja eða menningu til að gjöra það sem gjöra þarf, og<br>
 
ekki þá Sómatilfinníngu sjálf að leggja af sèr embættis Kápuna; það<br>
en það, sem nú viðgeingst í því tilliti, mætti þjóðin ekki láta hlutlaust, og
skal eitt með fleiru órækt merki uppá skyldurækt og hæfilegleíka hennar<br>
 
að ef hún ekki bráðlega, annað hvert sjálf eða með sínu tilstilli, hrekur<br>
 
ástæður Magnúsar Eyríkssonar gègn Joh: Guðspjalli, þá hefur hún litla<br>
víst hefur þíngið ekki ætlast til þeirrar aðferðar, þegar það ákvað
eða eínga vyrðíngu fyrir hinni Kristilegu-Lúthersku trú, sem hún hefur<br>
 
<br>
 
tíðindin ókeypis til Hreppanna, eins og sjálfsagt var.
 
 
Um Höfuð eða yfirstjórn Kirkjunnar hjá oss hefur þú verið nærgjætastr
 
 
hún er þó sannarlega launuð af því opinbera með 10 pen: fyrir 1. hún á
 
 
líka að vinna fyrir hið opinbera, hún ætti því fyrir þessi háu laun að
 
 
vinna af alebli til gagns en ekki ógagns, og hvað er þá sem eptir
 
 
hana liggur það er helst syni að hún haldi á stjórninni? Það helsta
 
 
mun ef laust vera, að hún slítur í sundur prestaköllin og Söfnuðinn
 
 
þeim eins nauðugt sem viljugt og optast án allrar þarfar, svo er þeim
 
 
sleingt hverju ofan á annað, eða skipt í sundur og þá slett sínum parti
 
 
í hvern til viðbótar og það enda í þá, sem vel mætti velgja við þeim
 
 
ef þeir þekk<t>u sjálfa sig og hvað þeir ættu að gjöra; allt er þetta sprott
 
 
-ið af þágu hau launanna eða gyrnd til þeirra, og án þess að setja
 
 
sèr rètt fyrir sjónir hvert maður sje vel kominn að þeim, gleimist skyldu
 
 
ræktin von bráðar, þetta er sannarleg dóttir hinnar fyrstu Syndar, og
 
 
verður með öblugu fylgi við hana  Ekki síður en hún, Lands og Líða töpun;
 
 
Ekki er þetta Stjórn, heldur óstjórn, og verðskuldar ekki annað framar
 
 
en þá sömu aðferð er höfð var við manninn á Möðruvöllum um árið,
 
 
fyrst hún hefur ekki vilja eða menningu til að gjöra það sem gjöra þarf, og
 
 
ekki þá Sómatilfinníngu sjálf að leggja af sèr embættis Kápuna; það
 
 
skal eitt með fleiru órækt merki uppá skyldurækt og hæfilegleíka hennar
 
 
að ef hún ekki bráðlega, annað hvert sjálf eða með sínu tilstilli, hrekur
 
 
ástæður Magnúsar Eyríkssonar gègn Joh: Guðspjalli, þá hefur hún litla
 
 
eða eínga vyrðíngu fyrir hinni Kristilegu-Lúthersku trú, sem hún hefur
 
 
 
 
----
 
[[File:Lbs 1464 4to - 19_3.jpg|480px|thumb|right| <br /> [http://handrit.is/ Landsbókasafn Íslands - Háskólabókasafn.]]]
===Bls. 3===
===Bls. 3===
þó svarið tryggðir, og eínga viðleitni til að verja, sèr tiltrúaðann, Kristin Söfn-<br>
þó svarið tryggðir, og eínga viðleitni til að verja, sèr tiltrúaðann, Kristin Söfn-
uð þeim skjæðustu afvegaleiðslum; þetta hefur þó Presta öldúngurinn Séra E: Th:<br>
 
orðið til að byrja, hann er þó hverki hátt launaður nje lærður nema í þeim fyrrum<br>
 
fordæmda Hólaskóla. En þeim yngri, sem eru geingnir úr þeim háu og fjölhæfu<br>
uð þeim skjæðustu afvegaleiðslum; þetta hefur þó Presta öldúngurinn Séra E: Th:
vísinda Skólum, og sem sagt er að þeinki og álikti, þeir þegja allir við þessu ennnú,<br>
 
eins og þá skyldi vanta upplysíngu, kjark og sannleiksást, sem til þessa útheimtist,<br>
 
er hafa þó, eða sjálfsagt hyggja á Stóru Brauðin og háu launin. Nú er öldin önnur!<br>
orðið til að byrja, hann er þó hverki hátt launaður nje lærður nema í þeim fyrrum
Um forngripa safnið verð eg að vera fáorður í þetta sinn, Eg álít enn sem fyrri forn-<br>
 
Sögurnar þarflegar bæði til fróðleiks og Skémtunar, en þar sem eg hygg að fornöldin<br>
 
eða rètt eptir mynd hennar, vísi varla upp hèr á landi, þá synist mèr forngripa safnið<br>
fordæmda Hólaskóla. En þeim yngri, sem eru geingnir úr þeim háu og fjölhæfu
að fleiru leiti miður nauðsinlegt, nema ef mindir af því væru þá þrikktar með<br>
 
inní Sögu textann allstaðar hvar þær eiga við og mun það verða torsókt og Kostbært. – <br>
 
Annars hefur almenníngur hèr eingin not af Safninu nema þeir sár fáu af öllum er Koma<br>
vísinda Skólum, og sem sagt er að þeinki og álikti, þeir þegja allir við þessu ennnú,
á staðinn, máské fyrir borgun; að vísu gjæti það útvegað álitleg laun þegar fram(m)<br>
 
í sækti, ef 1. eða 2 menn feingju <u>allrahærsta Eínkaleyfi</u>!! til að syna það<br>
 
fyrir þá borgun er þeir hefðu <u>Einka eginlegleika</u>!! til að þiggja. En máske þèr<br>
eins og þá skyldi vanta upplysíngu, kjark og sannleiksást, sem til þessa útheimtist,
synist að Koma upp vopna smiðju – búri – æfíngum og burði, og þyrfti það þá að<br>
 
verða sem allra fyrst, því nú er það mál uppi milli Suðurlands á eina síðu<br>
 
og vestur- norður og austur lands á hina, að gömlu Jslendíngar hefðu ekki<br>
er hafa þó, eða sjálfsagt hyggja á Stóru Brauðin og háu launin. Nú er öldin önnur!
horft á að leggja það undir vopnaþíng og dóm, fyrst ekki duga hyggileg<br>
 
og<del>ð, verk</del>  vinveitt orð, verk nje eptirdæmi. Nóg um þetta. – –<br>
 
Nú Kèm eg til þess er þig snertir sjálfann með handverkið, og er það<br>
Um forngripa safnið verð eg að vera fáorður í þetta sinn, Eg álít enn sem fyrri forn-
bæði Heiður og þakkar vert að þú þannig príðir Musteri drottins, og<br>
 
eins og eg hugsa að þú gángir frá því smíði, vildi eg af hjarta óska að sjálfir<br>
 
Kènnendurnir príddu þaug eins á sinn hátt, með hreinni Kristilegri Kènníngu<br>
Sögurnar þarflegar bæði til fróðleiks og Skémtunar, en þar sem eg hygg að fornöldin
og óstraffanlegu framferði sem og árvekni í sinni heíður legu Emb:stöðu<br>
 
er því miður, það mun fara talsverdt á mis yfir hofuð. – Nú vildi eg<br>
 
þú gjörðir svo vel að gèfa mèr greinilega lysíngu af altaristöblum þeim<br>
eða rètt eptir mynd hennar, vísi varla upp hèr á landi, þá synist mèr forngripa safnið
er þú hefur gjört, bæði mèr og öðrum Kunníngjum þínum hèr til fróðleiks<br>
 
og skèmtunar, svo maður fái að vita hvað þær eru stórar, hvernig lagaðar<br>
 
hvert í eínum eða fleiri pörtum, hvert málað er á bert trje eða ekki, hverjar<br>
að fleiru leiti miður nauðsinlegt, nema ef mindir af því væru þá þrikktar með
mindir á hverjum stað og hvernig þeim er niður skipað, hverjir litir við hafðir<br>
 
og hvað þær kosta, miðað við bæði stærð þeirra og vöndun. skje má að Norðlend-<br>
 
íngar vildu fá hjá þèr þessháttar, þegar þeir hefðu kynnt sèr það af frásögn.<br>
inní Sögu textann allstaðar hvar þær eiga við og mun það verða torsókt og Kostbært. –  
Nú þikist eg hafa borgað þèr B: … stafa brèfið, eg fæ við hentugleika að<br>
 
vita hvert þú telur til skuldar hjá mèr fyrir það. Móður þín biður Kjærl:<br>
 
að heilsa þèr – svo kveð eg þig með forlátsbón og óskum allra sannra gjæða<br>
Annars hefur almenníngur hèr eingin not af Safninu nema þeir sár fáu af öllum er Koma
og vil finnast þinn eínlægur frændi  PJonsson        gjæt vel að geimir þetta<br>
 
stendr þar. – <br>
 
<br>
á staðinn, máské fyrir borgun; að vísu gjæti það útvegað álitleg laun þegar fram(m)
 
 
í sækti, ef 1. eða 2 menn feingju <u>allrahærsta Eínkaleyfi</u>!! til að syna það
 
 
fyrir þá borgun er þeir hefðu <u>Einka eginlegleika</u>!! til að þiggja. En máske þèr
 
 
synist að Koma upp vopna smiðju – búri – æfíngum og burði, og þyrfti það þá að
 
 
verða sem allra fyrst, því nú er það mál uppi milli Suðurlands á eina síðu
 
 
og vestur- norður og austur lands á hina, að gömlu Jslendíngar hefðu ekki
 
 
horft á að leggja það undir vopnaþíng og dóm, fyrst ekki duga hyggileg
 
 
og<del>ð, verk</del>  vinveitt orð, verk nje eptirdæmi. Nóg um þetta. – –
 
 
Nú Kèm eg til þess er þig snertir sjálfann með handverkið, og er það
 
 
bæði Heiður og þakkar vert að þú þannig príðir Musteri drottins, og
 
 
eins og eg hugsa að þú gángir frá því smíði, vildi eg af hjarta óska að sjálfir


Kènnendurnir príddu þaug eins á sinn hátt, með hreinni Kristilegri Kènníngu
og óstraffanlegu framferði sem og árvekni í sinni heíður legu Emb:stöðu
er því miður, það mun fara talsverdt á mis yfir hofuð. – Nú vildi eg
þú gjörðir svo vel að gèfa mèr greinilega lysíngu af altaristöblum þeim
er þú hefur gjört, bæði mèr og öðrum Kunníngjum þínum hèr til fróðleiks
og skèmtunar, svo maður fái að vita hvað þær eru stórar, hvernig lagaðar
hvert í eínum eða fleiri pörtum, hvert málað er á bert trje eða ekki, hverjar
mindir á hverjum stað og hvernig þeim er niður skipað, hverjir litir við hafðir
og hvað þær kosta, miðað við bæði stærð þeirra og vöndun. skje má að Norðlend-
íngar vildu fá hjá þèr þessháttar, þegar þeir hefðu kynnt sèr það af frásögn.
Nú þikist eg hafa borgað þèr B: … stafa brèfið, eg fæ við hentugleika að
vita hvert þú telur til skuldar hjá mèr fyrir það. Móður þín biður Kjærl:
að heilsa þèr – svo kveð eg þig með forlátsbón og óskum allra sannra gjæða
og vil finnast þinn eínlægur frændi  PJonsson        gjæt vel að geimir þetta
stendr þar. –
[[File:Lbs 1464 4to - 19_4.jpg|300px|thumb|right| <br /> [http://handrit.is/ Landsbókasafn Íslands - Háskólabókasafn.]]]
===Umslag===
<br> <br> <br> <br> <br> <br> <br> <br> <br> <br> <br> <br> <br> <br>




Lína 225: Lína 638:
----
----
* '''Skráð af''': Sveini Yngva Egilssyni
* '''Skráð af''': Sveini Yngva Egilssyni
* '''Dagsetning''': 11.2011
* '''Dagsetning''': nóvember 2011
----
----
==Sjá einnig==
==Sjá einnig==
==Skýringar==
==Skýringar==
Lína 234: Lína 648:
==Tenglar==
==Tenglar==


[[Category:1]][[Category:Bréf frá Pétri Jónssyni, bónda og hreppstjóra til Sigurðar Guðmundssonar]][[Category:Landsbókasafn]][[Category:All entries]]
[[Category:Bréf]][[Category:Bréf frá Pétri Jónssyni, bónda og hreppstjóra til Sigurðar Guðmundssonar]][[Category:Landsbókasafn]][[Category:All entries]]

Nýjasta útgáfa síðan 7. nóvember 2015 kl. 13:08


Landsbókasafn Íslands - Háskólabókasafn.

  • Lykilorð:
  • Efni:
  • Nöfn tilgreind:


Bréf frá 3.okt. 1858


Landsbókasafn Íslands - Háskólabókasafn.

Bls. 1

Hofdölum þann 3. Octóber 1858


Ástkjæri frændi! falli þèr allt gott í Skaut.


Hjartanlega þakka eg þèr tilskrifið seínast eins og annað gott.


fátt gèt eg nú sagt þèr í frèttum í fáum orðum, jeg verð að vera


fáorður því margt kallar nú að mèr, líka muntú hafa frètt og fá


aðrar frètta-Rollur hèðann af landi, einkum hefir þú verið hèr


innlendur í Sumar eins og Ráðgjörðin, enn um það veit eg ekkert


jeg hef alltaf vonað eptir bréfi frá þèr, ef svo væri, en það er


árángurs laust híngað til. Mèr og mínum líður bærilega yfir


höfuð að segja, við höfum öll heilsu og forða sem stendr, enn heldr


horfist þúnglega á með það framvegis fyrir fleirstum, margt ber


til þess, enn það helsta er: bráðafárspestin á fjenu, sem alltaf fer


vagsandi svo að á 18 bæum í þessum hreppi drap hún í vetur nær 295


kindur þar af 18 hjá mèr af fáu fje. verðslunar þraungin í Sumar


og matar skortr, svo að færstir hafa feingið mat sem þurfu og ekki


þó þeir gjætu borgað hann útí hönd, en nóg framboðið af glisi og


óþarfa, nú eru fleirstir verðslunarstaðir hér matar lausir, og hvar


lendir það? Sumar veðráttánn hin bágasta vegna óþurka enn


grasið víðast nóg að vöxtum, nú er hèr mikill Snjór og bleyta svo


valla er fært bæa á milli fyrir ófærð, svo við sem í dag ættum að


fara í seinustu fjallskilagaungur, verðum að hætta við það á


meðann svona stendur, undir þessu liggur heíbjörg manna


útum víðaváng hjá sumum mikið sumum minna enn fleirst-


um nokkuð, og nú er fullkomið hríðar útlit. Auk þessa vofir


yfir oss fjárkláða pestin, enn ef við sleppum fyrir hen<n>i þó með


ærnum og íllþolandi kostnað til varðmannanna ár frá ári, þá


koma skaða bæturnar til Húnvetnínga á oss, Eins og þær eru


sanngjarnlega lagðar á!!! – Skeíðahreppsmenn úr Arnessyslu


komu híngað til fjárkaupa austann Hèraðsvatna; þann 26. f:m:





Landsbókasafn Íslands - Háskólabókasafn.

Bls. 2

lögðu þeir á fjöllinn með fjeð – að Sögn nær 1500 – þar af feingu þeir


50. í Ríps – 143. í Viðvíkur og 165. í Hólahreppi. Það fleirsta vetrgam


allt og hvör kind borguð með 3m eins 2 vetrar ær, enn lömb með 1m


jeg óska þeim af alhuga til lukku með heimferð sína og afnot


fjárins framvegis. í vor þann 16 Maí fæddist mèr sveinbarn


það var vatni ausið að gèfið Jóns nafn og lifir enn, svo nú hef eg


13 manns í heimili. Seinna í Sumar fæddi hin Systir þín dóttir, hún


dó óskyrð. jeg sagði þèr eitt sem að eg ekki hlakkaði til komu


Kammerráðs Christjáns í nágrennið af því það fylgdi: að við


yrðum að missa Hreppstjórann, þetta er nú framkomið, og mèr


uppá lagt það böl: trúss, sem eg er ekki fær fyrir: að vera kallaðr


Hreppstjóri enn gèta þó ekki verið það eptir þörfum, síst nú á þessum


verstu og síðustu tímum, er þó Kammerráðið bæði góður nágranni


og yfirvald, að því sem mèr er kunnugt. – tressið geingr


með Bókmentafjelags bækurnar, þú vissir mig vantaði 2. fyrstu


árángana 1855–56, seint í Sumar fjekk eg þá, með Clásen lausa-


kaupmanni, enn fyrir flutníngin á bókunum setti hann upp 3 mörk


jeg er heldr ekki búinn að fá þessa árs bækur nema Skírni og Skyrslur,


landshagsins, vantar Biskupasögur og Stjórnartíðindin sem Ari


segir ókomið, jeg hef heldur ekki greidt tillagið enn þá, og gèt


naumast haft góða trú á honum sem umboðsmanni fjelagsins því


illa er hann útsölu maður Þjóðólfs og Norðra, það veit eg. jeg vil


benda á Sigmund Palsson í Hofsós sem líklegann umboðsmann


fjelagsins ef hann feingist. Mörgum þykir slæmt að ekki kom


framhald af fornbrèfasafninu, og eptir því vona eg og óska svo


fljótt og iduglega sem verður, og eg vona að úr þessu bætist öllu


samann, Enn hvað sem nú þessu líður ætla eg að biðja þig


stórrar bónar og það er: að útvega mèr hjá fjelaginu svo


fullkominn og vandaðann Islands uppdrátt sem framast


er kostur á, jeg trúi ekki Ara mínum til þessa þó hann sje





Landsbókasafn Íslands - Háskólabókasafn.

Bls. 3

í þeim sporum að eiga að gjöra það, mèr er sagt að félags-


mennirnir fái hann með afslætti og þeim kjörum muntú líka


sæta fyrir mig, jeg treysti mèr ekki tilað geima hann í Einni


heild sundur sleginn, því bið eg þig að láta búa um hann á


líkann hátt og þann sem þú hafðir hèr um Sumarið eptir sem


þèr og þeim er kunna með að fara þykir best fara og senda


mèr hann á nærstkomandi Sumri svo umbúinn sem þèr best líkar


og um leið láta mig vita hvað hann kostar, og eins þín fyrirhöfn


jeg vil helst meiga ega við þig um hvörttveggja, enn með fyrstu


ferð láttú mig vita hvörs eg má vænta um þetta og fleira í frjettum.


Nú Sendi jeg þèr 5re í peníngum annaðhvört með þessum


miða eða í gègnum aðra uppá ávýsun, hvört heldr verður


veit eg ekki sem stendur, það er þóknun fyrir hann Axel


hvörn eg þakka þèr alúðlega. – Kona mín og börn,


móðir þín og kunníngjar biðja hjartannlega að heilsa


þèr. Lifðú nú vel og heill. Guð annist þig og allt þitt


Ráð! Þess óskar þinn einlæge frændi.


P Jonsson



P:S:


Mèr gleimdist að gèta þess: að kona mín sendir þér 1. Sokka, og eru þeir


saman við þá er móðir þín sendir þèr. Þetta verðr sendt með Arna Steffánss:


Skrifara frá Hofstaðaseli, sem nú ætlar að Sigla til hafnar frá Grafarós


með Skipstjórnar manni Dal. verðtú Sæll!

Umslag


Landsbókasafn Íslands - Háskólabókasafn.
















Bréf frá 6.janúar 1865


Landsbókasafn Íslands - Háskólabókasafn.

Bls. 1

Hofdölum þann 6 Janúar 1865


Ástkjæri frændi. Líði þèr ætíð vel!


Ætíð það liggur að eg sje kominn í bindindi við penna, blek


og pappír, eins og þú gètur til – Ekki fyrir varúð eða sparsemi


heldur fyrir andstreymi, apturför og leti; En þar sem eg verð


þess var af brèfi til móður þinnar að þú munt vilja hafa nokkuð


fyrir þitt, þá verð eg að leitast við að tína í þig eitthvert rusl,


bæði er að frjettir hefi eg ekki til svo teljandi sjeu, sem blöðin


og millifarendur ekki tjá, enda fær Bróður þinn það lítið eg hefi


til af þeim og þar gètur þú máské feingið þær. – Þá er fáorðlega


að mynnast á afhendíngu þíngtíðindanna til Hreppanna; hver


hana hefur á hendi þetta eða hitt skiptið varðar að vísu lítið um


heldur hitt hvernig hann er að kominn þeim 40S. sem hann vill


hafa fyrir af hendíngu þeirra og sem kallast sölulaun, jeg man


þó ekki betur en þíngið ályktaði að þau skyldu gèfins veitast


hverjum Hreppi, eins og náttúrlegt var, eða á ekki þjóðin þíngið


og þess verk? borgar hún ekki bæði þíngmönnum og allann prent-


unar kostnað? á hún þá ekki tíðindin með frjálsu, án þess hún


ætti að þurfa að borga þau að nýu nærri til hálfs? á ekki þjóðin


og þingið neitt húsnæði fyrir tíðindin, svo ekki þurfi að kaupa


það dyrum dómum að óviðkomandi mönnum? hvað er þá sem rètt-


lega þarf að kaupa? það, að taka hvert hefti úr sínum hlaða


þángað til öll eru feingin, og rètta þau í viðtakarans hönd. búið.


gètur nú þetta sanngjarnlega kostnað 40S. eða nærri helfmíng af


verðinu? Nær og hvar er það lagaboð útgèfið, sem þú vísar


til að heimili þetta? Eg hef hverkji sjeð það í Stjórnarmálefna-


tíðindonum, nje heyrt það löggildt með upplestri, jeg held því


að þetta sje eitthvað bogið. – Vel gèt eg skilið að ef sá starfi


er feingin í hendur einhverjum þeim, sem annaðhvert ekki vill eða


gètur annað gjört, en ætli sèr að lifa af því hvern dag í vellist-


íngum praktuglega, þá gèti hann vel eydt eins mörgum 40S.


eins og Hrepparnir eru á landi hèr, en gètur þjóðin eða má hún


vera ánægð með þá ráðsmennsku yfir eignum sínum! Ellegar má


hver einstakur maður gánga svo á þjóðar rètti og eignum, sjer í hag að





Landsbókasafn Íslands - Háskólabókasafn.

Bls. 2

taka 4–10. penínga fyrir 1. sem honum að rettu lagi bæri, fyrir


litilvægis þjenustu í hennar þarfir? Eins og eg fúslega játa að


verkamaðurinn sje verðugur sanngjarnra launa, eins verð eg að mót-


mæla að hann megi verða of handstór og fíngralángur, þó hann egi að taka


laun af því opinbera, eins og allt of mörgum er þó mjög hætt við, háu


launin eru heldur engin tryggíng fyrir góðri embættisfærslu, en


þau ofvöxnu ef til vill, til að gjöra íllt verra, og til að sökkva manni


til fulls í munaðar lífi og gjörsamlegt heílsu- hyrðu og skeítíngarleysi.


Eg fæ ekki betur sjeð en afhendíng þíngtíðindanna sje full launuð með


8–12S. sèrdeilis væri sá starfi feinginn þeim er byr nærri tíðinda hlöðun(n)i


en það, sem nú viðgeingst í því tilliti, mætti þjóðin ekki láta hlutlaust, og


víst hefur þíngið ekki ætlast til þeirrar aðferðar, þegar það ákvað


tíðindin ókeypis til Hreppanna, eins og sjálfsagt var.


Um Höfuð eða yfirstjórn Kirkjunnar hjá oss hefur þú verið nærgjætastr


hún er þó sannarlega launuð af því opinbera með 10 pen: fyrir 1. hún á


líka að vinna fyrir hið opinbera, hún ætti því fyrir þessi háu laun að


vinna af alebli til gagns en ekki ógagns, og hvað er þá sem eptir


hana liggur það er helst syni að hún haldi á stjórninni? Það helsta


mun ef laust vera, að hún slítur í sundur prestaköllin og Söfnuðinn


þeim eins nauðugt sem viljugt og optast án allrar þarfar, svo er þeim


sleingt hverju ofan á annað, eða skipt í sundur og þá slett sínum parti


í hvern til viðbótar og það enda í þá, sem vel mætti velgja við þeim


ef þeir þekk<t>u sjálfa sig og hvað þeir ættu að gjöra; allt er þetta sprott


-ið af þágu hau launanna eða gyrnd til þeirra, og án þess að setja


sèr rètt fyrir sjónir hvert maður sje vel kominn að þeim, gleimist skyldu


ræktin von bráðar, þetta er sannarleg dóttir hinnar fyrstu Syndar, og


verður með öblugu fylgi við hana Ekki síður en hún, Lands og Líða töpun;


Ekki er þetta Stjórn, heldur óstjórn, og verðskuldar ekki annað framar


en þá sömu aðferð er höfð var við manninn á Möðruvöllum um árið,


fyrst hún hefur ekki vilja eða menningu til að gjöra það sem gjöra þarf, og


ekki þá Sómatilfinníngu sjálf að leggja af sèr embættis Kápuna; það


skal eitt með fleiru órækt merki uppá skyldurækt og hæfilegleíka hennar


að ef hún ekki bráðlega, annað hvert sjálf eða með sínu tilstilli, hrekur


ástæður Magnúsar Eyríkssonar gègn Joh: Guðspjalli, þá hefur hún litla


eða eínga vyrðíngu fyrir hinni Kristilegu-Lúthersku trú, sem hún hefur





Landsbókasafn Íslands - Háskólabókasafn.

Bls. 3

þó svarið tryggðir, og eínga viðleitni til að verja, sèr tiltrúaðann, Kristin Söfn-


uð þeim skjæðustu afvegaleiðslum; þetta hefur þó Presta öldúngurinn Séra E: Th:


orðið til að byrja, hann er þó hverki hátt launaður nje lærður nema í þeim fyrrum


fordæmda Hólaskóla. En þeim yngri, sem eru geingnir úr þeim háu og fjölhæfu


vísinda Skólum, og sem sagt er að þeinki og álikti, þeir þegja allir við þessu ennnú,


eins og þá skyldi vanta upplysíngu, kjark og sannleiksást, sem til þessa útheimtist,


er hafa þó, eða sjálfsagt hyggja á Stóru Brauðin og háu launin. Nú er öldin önnur!


Um forngripa safnið verð eg að vera fáorður í þetta sinn, Eg álít enn sem fyrri forn-


Sögurnar þarflegar bæði til fróðleiks og Skémtunar, en þar sem eg hygg að fornöldin


eða rètt eptir mynd hennar, vísi varla upp hèr á landi, þá synist mèr forngripa safnið


að fleiru leiti miður nauðsinlegt, nema ef mindir af því væru þá þrikktar með


inní Sögu textann allstaðar hvar þær eiga við og mun það verða torsókt og Kostbært. –


Annars hefur almenníngur hèr eingin not af Safninu nema þeir sár fáu af öllum er Koma


á staðinn, máské fyrir borgun; að vísu gjæti það útvegað álitleg laun þegar fram(m)


í sækti, ef 1. eða 2 menn feingju allrahærsta Eínkaleyfi!! til að syna það


fyrir þá borgun er þeir hefðu Einka eginlegleika!! til að þiggja. En máske þèr


synist að Koma upp vopna smiðju – búri – æfíngum og burði, og þyrfti það þá að


verða sem allra fyrst, því nú er það mál uppi milli Suðurlands á eina síðu


og vestur- norður og austur lands á hina, að gömlu Jslendíngar hefðu ekki


horft á að leggja það undir vopnaþíng og dóm, fyrst ekki duga hyggileg


ogð, verk vinveitt orð, verk nje eptirdæmi. Nóg um þetta. – –


Nú Kèm eg til þess er þig snertir sjálfann með handverkið, og er það


bæði Heiður og þakkar vert að þú þannig príðir Musteri drottins, og


eins og eg hugsa að þú gángir frá því smíði, vildi eg af hjarta óska að sjálfir


Kènnendurnir príddu þaug eins á sinn hátt, með hreinni Kristilegri Kènníngu


og óstraffanlegu framferði sem og árvekni í sinni heíður legu Emb:stöðu


er því miður, það mun fara talsverdt á mis yfir hofuð. – Nú vildi eg


þú gjörðir svo vel að gèfa mèr greinilega lysíngu af altaristöblum þeim


er þú hefur gjört, bæði mèr og öðrum Kunníngjum þínum hèr til fróðleiks


og skèmtunar, svo maður fái að vita hvað þær eru stórar, hvernig lagaðar


hvert í eínum eða fleiri pörtum, hvert málað er á bert trje eða ekki, hverjar


mindir á hverjum stað og hvernig þeim er niður skipað, hverjir litir við hafðir


og hvað þær kosta, miðað við bæði stærð þeirra og vöndun. skje má að Norðlend-


íngar vildu fá hjá þèr þessháttar, þegar þeir hefðu kynnt sèr það af frásögn.


Nú þikist eg hafa borgað þèr B: … stafa brèfið, eg fæ við hentugleika að


vita hvert þú telur til skuldar hjá mèr fyrir það. Móður þín biður Kjærl:


að heilsa þèr – svo kveð eg þig með forlátsbón og óskum allra sannra gjæða


og vil finnast þinn eínlægur frændi PJonsson gjæt vel að geimir þetta


stendr þar. –




Landsbókasafn Íslands - Háskólabókasafn.

Umslag

















  • Skráð af: Sveini Yngva Egilssyni
  • Dagsetning: nóvember 2011

Sjá einnig

Skýringar

Tilvísanir

Tenglar