Skoða efni ÁGtilJS-68-05-01

Úr Sigurdurmalari

← ÁGtilJS-68-05-01

Þú hefur ekki réttindi til að breyta þessari síðu, af eftirfarandi ástæðu:

---

Þú getur skoðað og afritað kóða þessarar síðu.

* '''Handrit''': ÞÍ.E10:1/05.01.1868 Bréf [[Árni_Gíslason,_leturgrafari|Árna Gíslasyni]] leturgrafara * '''Safn''': [http://www.archives.is Þjóðskjalasafn Íslands] * '''Dagsetning''': 5. janúar, [[1868]] * '''Bréfritari''': [[Árni_Gíslason_leturgrafari|Árni Gíslason]] * '''Staðsetning höfundar''': [[Reykjavík]] * '''Viðtakandi''': [[Jón Sigurðsson]] * '''Staðsetning viðtakanda''': [[Kaupmannahöfn]] ---- * '''Lykilorð''': * '''Efni''': * '''Nöfn tilgreind''': ---- * <span style="color:#5b0b16">'''Texti'''</span>: ===bls. 1=== Elskulegi vin! Jeg verð að skrifa yður fáeinar línur með þessari póstskipsferð, þótt lítið sé um fréttir. Veðrátta hefur verið mjög óstöðug, storma og votviðra [..?] en frost lítil, og hefur verið mjög hentugt fyrir sveitabóndann að jarð[..?] hafa eigi orðið. Heiskapr var mjög bágur í fyrra sumar og líkast því sem fellir mundi þenna vetur víða ef harður yrði, en nú er vonandi að úr rætizt. Fiskiafli hefur verið all- góður í haust af smáfiski. Skaðar hafa orðið tals- verðir við sjó vegna flæðis í stórstrauma, og tvö skip hafa farið (af kaupförum). Spönsk Brigg Bergen er hingað átti að sækja fisk, og skipa [..?] sem [..?] átti og sem átti að flytja fisk til Spánar. Hún fórst á Nýjársdags kvöld í ofsa veðri á land- [..?]. Alltaf fer versnandi með vöruverð hjá okkur, öll útlend vara í geipi háu verði en innlend aptur í litlu, og horfist nú til vandræða ef þannig ===bls. 2=== heldur áfram. Kaupmönnum okkar verður varla láð þótt þeir nú fari að sjá að sér, og hafa vaðið fyrir neðan sig, í verzlunarviðskiptum við okkur. Þar við erum þær liðleskjur að geta eigi haft sjálf- bjarga verzlun, en jeg er hræddur um að eigin girni og ósamlindi sé of megnt að ólíkt gæti fengið framgang. Þó er það eigi vízt, því einhverntíma verður [..?] vara, og þeir læra að sjá að þeim væri miklu betra ef gullflugan kæmi til þeirra að hlúa að henni og láta hana unga út og gefa af sér meira, heldur en strax að elta hana og ofsækja þangað til hún verður vængjalaus, og búkurinn eins og áralaus bátur [..?] og glatast loks í sorphaugnum. Það væri gaman að lifa þá stund að samtök yrðu svo mikil meðal bænda og efnaðri manni að þeir sjálfir héldu skip í förum landa á milli, og gætu fundið einhvern þann úr sínum hóp er þeir mættu trúa fyrir umsjón verzlunar sinnar, og þá ættu þeir hægt með að legja við segja við kaupmanninn, sem þeim þykir gefa oflítið verð, "þú fær það eigi jeg sendi það sjálfur. ===bls. 3=== Mér sýnst liggja í augun uppi að meðan verzlun- ar aðferð okkar er einsog nú, þá hlýtur bóndinn, nauð- ugur viljugur að afhenda kaupmanni varning sinn og ekki nema til ills eins þegar svo á stendur að myndast við að bjóða byrgin, máttvana. Slíkt verðr til þess að bændurnir sjálfir þvinga kaupmanninn til þess að gjöra minna úr varningi sínum, en ella því ver megum eigi búast við að kaupmenn sé öllum líkt og lausir við mannlega breiskleika. Aptur eru samtökin hér þannig, að geti félagið eigi komið sér saman við einhvern kaupmann, þá verður það að uppleysazt og þá verða 9 af 10 sem fara með sinn skerf til kaupmannanna og lofa þeim þá að ráða verðinu. Það er ætið aðgæzlu vert að breyta vel við þá sem maður hefur viðskipti við, og eiga aðeins við þá sem maður þekkir ærlega, því öll viðskipti verða mjög leið þegar seljandi og kaupandi vantreysta hver öðrum og á báða bóga er búizt við svikum og hrekkjum. En viðvíkjandi verzlun eigum vér bágt með að tala úr flokki, þarsem verzlunar aðferð sú er hér ===bls. 4=== tíðkazt, er hin skaðlegazta og skortur á vinnuafli er mikið að kenna þessu. Vinnupiltur, [..?] er búinn að draga saman svosem 150 rdl virði Hann setur sér upp bát, [..?], fer í kaupavinnu til að fá viðbit til vetrarins, og géri út uppá kostnað kaupmannsins. Hann fær máske allt til láns uppá fisk, en sem hann á eigi og munu eigi fá dæmi, að ² menn, úngir hafa þannig komizt á vonarvöl; ómegð aukizt svo að þeir hafa vafizt skuldunum fastar og fastar. Hvernig á nú kaupm. að halda áfram að lána þvílíkum á eptir á, einkum þar sem sumir segja, ef þú eigi lánar mér svo og svo mikið þá borga jeg eigi skuld mín, og hælist um af því að ekkert sjé til í haga Það væri óskandi að þessu verzlunarlagi yrði komið af, og þótt margir verði þeir, sem í [..?] [..?], þá er það eflaust sá eini vegur til þess að verzlunin geti orðið bærileg að afmá þá láns-verzlun sem her viðgengzt, og munu nú kaupmenn farnir að sjá það sjálfir, eg furða mig eigi á slíku. - Póstskip var 5 vikur frá Höfn og þykir okkur ganga talsvert stirðara nú heldur en meðan ===bls. 5=== Andersen var fyrir skipinu, er sagt að þessi kapteinn fari mjög gætilega og er slíkt lofsvert ef eigi er um of Jeg gjöri nú helzt það fyrir að við fáum eigi póstskip aptur fyr en í April og væri þá gaman að fá línu frá yður og frettir. - Oskandi væri að stjórnin [..?] í að banna [..?] að [..?]. Jeg hef ekkert verulegt að skrifa, viðvíkjandi því er við töluðum síðazt um þá á jeg ekkert við það, fyr en jeg heyri frá yður. Jeg bið kærlega að heilsa konu yðar og með ósk gleðl. nýjárs kveð jeg yður innilega Yðar Gíslason ---- * '''Skráð af''': Svavar Steinarr Guðmundsson, eftir ljósmynd af frumriti. * '''Dagsetning''': Júní 2012. ---- ==Sjá einnig== ==Skýringar== <references group="sk" /> ==Tilvísanir== <references /> ==Tenglar== [[Category:Bréf]] [[Category:Bréf frá Árna Gíslasyni til Jóns Sigurðssonar forseta]][[Category:All entries]]

Aftur á: ÁGtilJS-68-05-01.