Munur á milli breytinga „1 bréf (Lbs774,4to)“

Úr Sigurdurmalari
Jump to navigationJump to search
(Ný síða: <?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?> <teiHeader> <fileDesc> <titleStmt> <title type="main">Lbs 774 4to</title> </titleStmt> ...)
 
 
(137 millibreytingar ekki sýndar frá 3 notendum)
Lína 1: Lína 1:
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+
* '''Handrit''': Lbs 774 4to, <span style="color:#FF0000">'''Sjö'''</span> bréf frá Sigurði Guðmundssyni málara til Eggerts Briem
 +
* '''Safn''': Landsbókasafn Íslands - Háskólabókasafn
 +
* '''Dagsetning''': 19 ágúst 1868 (1), 27 mars 1869 (2), 21 juni 1869 (3), 7 september 1870 (4), 4 Desember 1872 (5), 6 maí 1873 (6), 24 mars 1874 (7)
 +
* '''Bréfritari''': Sigurður Guðmundsson
 +
* '''Staðsetning höfundar''': Reykjavík
 +
* '''Viðtakandi''': Eggert Briem
 +
* '''Staðsetning viðtakanda''':
 +
----
 +
* '''Lykilorð''':
 +
* '''Efni''':
 +
* '''Nöfn tilgreind''': Björn (Jónsson?), Einar (Þórðarson?), Jón (Guðmundsson?), Jón Sigurðsson, Benedikt Gröndal
  
    <teiHeader>
+
----
        <fileDesc>
+
* <span style="color:#5b0b16">'''Texti'''</span>:
            <titleStmt>
+
''
                <title type="main">Lbs 774 4to</title>
+
==Lbs 774 4to, Reykjavík 19 august 1868==
            </titleStmt>
+
<p style="float: right">http://myndir.handrit.is/file/Lbs_486_4to/Lbs_486_4to,_0000r-FB_-_0-tbn.jpg </p>
            <publicationStmt>
 
                <authority>Landsbókasafn Íslands - Háskólabókasafn</authority>
 
                <pubPlace>Reykjavík</pubPlace>
 
            </publicationStmt>
 
            <sourceDesc>
 
                <msDesc>
 
                    <msIdentifier>
 
                        <country key="IS">Ísland</country>
 
                        <settlement>Reykjavík</settlement>
 
                        <institution>Landsbókasafn Íslands - Háskólabókasafn</institution>
 
                        <repository>Handritadeild</repository>
 
                        <collection>Handritasafn Landsbókasafns</collection>
 
                        <idno>Lbs 774 4to</idno>
 
                    </msIdentifier>
 
                    <msContents>
 
                        <textLang mainLang="is"> Íslenska.</textLang>
 
                        <msItem>
 
                            <note>Fjögur bréf frá Sigurði Guðmundssyni málara til Eggerts Bríems</note>
 
                        </msItem>
 
                    </msContents>
 
                </msDesc>
 
            </sourceDesc>
 
        </fileDesc>
 
    </teiHeader>
 
  
<text>
+
bls. 1
    <body>
+
<br />
        <div n="1">
+
<br />Reykjavík 19 august 1868
            <p>
+
<br /> Goði vin!
            <lb/><placename>Reykjavík</placename><date when="1868-08-19"></date> 19 august 1868
+
<br />Svo fyrnist vinskapur sem fundir! eg þakka þér
            <lb/> Goði vin!
+
<br />fyrir byrjunina að þú varst svo viljugur að skrifa
            <lb/>Svo fyrnist vinskapur sem fundir! eg þakka þér
+
<br />mér fyrst, við höfum báðir alltaf svo mikið að géra
            <lb/>fyrir byrjunina að þú varst svo viljugur að skrifa
+
<br />einkannlega þegar að gufuskipið er á ferðinni að
            <lb/>mér fyrst, við höfum báðir alltaf svo mikið að géra
+
<br />hvorugur mun géta rist mikið af torfi og eins og
            <lb/>einkannlega þegar að gufuskipið er á ferðinni að
+
<br />þú veist þá er hér darleg reiðíngsvelta.
            <lb/>hvorugur mun géta rist mikið af torfi og eins og
+
<br />Illa for með peningana sem þú sendir að austann
            <lb/>þú veist þá er hér darleg reiðíngsvelta.
+
<br />til safnsins og annara, ef það er farið, því safnið
            <lb/>Illa for með peningana sem þú sendir að austann
+
<br />þarf alls syns með enn þá er það verra að fleiri hvarta
            <lb/>til safnsins og annara, ef það er farið, því safnið
+
<br />um sömu leiðilegheit með austannpostinn um
            <lb/>þarf alls syns með enn þá er það verra að fleiri hvarta
+
<br />og er víst þörf á að róta upp í slíku.
            <lb/>um sömu leiðilegheit með austannpostinn um
+
<br />Skírslann<ref>[[Sigurður Guðmundsson]] 1868. ''Skýrsla um Forngripasafn Íslands í Reykjavík 1863-1868.'' I-III Kaupmannahofn: Hið Íslenska Bókmenntafélag. Sjá formálann hér: [http://sigurdurmalari.hi.is/wp-content/uploads/SigurdurGudmundsson-Forngripasafn_Islands-1862.pdf]</ref> er kominn út og sendi eg þer hana til
            <lb/>og er víst þörf á að róta upp í slíku.
+
<br />hjartastirkingar, mér líkar hún allvel, registrið er
            <lb/>Skírslann er kominn út og sendi eg þer hana til
+
<br />allgott þó eitthvað meigi ef til vill að því finna
            <lb/>hjartastirkingar, mér líkar hún allvel, registrið er
+
<br />manna nafna registur vantar, og ýmsar villur
            <lb/>allgott þó eitthvað meigi ef til vill að því finna
+
<br />eru hér og þar sem mest munu þó vera okkur
            <lb/>manna nafna registur vantar, og ýmsar villur
+
<br />að kenna að við höfum ekki lesið nogu vel samann
            <lb/>eru hér og þar sem mest munu þó vera okkur
+
<br />handritin, annars held eg að eingu sé breitt sem
            <lb/>að kenna að við höfum ekki lesið nogu vel samann
+
<br />orð á sé gérandi segðu mér næst hvað þer sýnist
            <lb/>handritin, annars held eg að eingu sé breitt sem
+
<br />um það eða hvað er abótavant, safnið hefir
            <lb/>orð á sé gérandi segðu mér næst hvað þer sýnist
+
<br />nú vaxið svo það er orðið 634 Nr af mörgum góðum
            <lb/>um það eða hvað er abótavant, safnið hefir
+
<br />hlutum og er það ekki alllitið, enn nú er svo komið
            <lb/>nú vaxið svo það er orðið 634 Nr af mörgum góðum
+
<br />að húsrúmið ætlar að verða safninu hættulegast
            <lb/>hlutum og er það ekki alllitið, enn nú er svo komið
+
<br />því skýrslann kémur annars á það eflaust
            <lb/>að húsrúmið ætlar að verða safninu hættulegast
+
<br />góðum refsböl áfram.
            <lb/>því skýrslann kémur annars á það eflaust
+
<br />Ég hefi feingið greinina okkar
            <lb/>góðum refsböl áfram.
+
<ref group="sk">Hér er fyrsta af mörgum tilvísunum í þessum bréfum um grein eftir Sigurð og Eggert sem birtist að lokum í Norðanfara þann 7. des. 1869.</ref> frá Birni
            <lb/>Ég hefi feingið greinina okkar frá Birni og
+
<ref group="sk"> Líklega [[Björn Jónsson]] á Akureyri, eigandi og ábyrgðarmaður tímaritsins [[Norðanfari|Norðanfara]].</ref> og
            <lb/>afsakanir með sem allar lutu að því að honum
+
<br />afsakanir með sem allar lutu að því að honum
            <lb/>þótti ekki talað með nogri lotningu um hann
+
<br />þótti ekki talað með nogri lotningu um hann
                <lb/><emph>Einar sinn</emph> ég hefi fyrir nokkru síðann verið að</p>
+
<br /><strong>Einar sinn</strong><ref group="sk">Það er ekki ljóst af greininni eins og hún birtist hver Einar þessi mun hafa verið, en líklega er þetta [[Einar Þórðarson]] prentari í Reykjavík. Hins vegar hnýta þeir líka í embættismenn, presta, lækna og verslunarmenn.</ref> ég hefi fyrir nokkru síðann verið að
        </div>
+
<br />
        <div n="2">
+
----
            <p>
+
bls. 2
                <lb/>sarga við Baldur hinn góða um að taka
+
<br />
                <lb/>hann þó það sé reyndar á eptir tímanum
+
<br />sarga við [[Baldur (tímarit)|Baldur]] hinn góða um að taka
                <lb/>þá er þó betra seint enn aldrei, enn ekki
+
<br />hann þó það sé reyndar á eptir tímanum
                <lb/>veit eg enn hvert geingur samann með okkur
+
<br />þá er þó betra seint enn aldrei, enn ekki
                <lb/>þeir eru bogir á að taka skammir sem eru að
+
<br />veit eg enn hvert geingur samann með okkur
                <lb/>gagni enn eru að narta hinseinn í náungann
+
<br />þeir eru bogir á að taka skammir sem eru að
                <lb/>eins og tannlausar mís.
+
<br />gagni enn eru að narta hinseinn í náungann
                <lb/>Mér líður við sama eg hefi argað mig halfdauðann
+
<br />eins og tannlausar mís.
                <lb/> viðvíkjandi safninu og verður þó lítið ágeingt
+
<br />Mér líður við sama eg hefi argað mig halfdauðann
                <lb/>eg vildi koma því í fast horf enn það geingur
+
<br /> viðvíkjandi safninu og verður þó lítið ágeingt
                <lb/>ervitt því þá er vá fyrir dyr þá öðrum er innum
+
<br />eg vildi koma því í fast horf enn það geingur
                <lb/>komið og rísa upp altaf nýar hættur svo gérir
+
<br />ervitt því þá er vá fyrir dyr þá öðrum er innum
                <lb/>mér vest efnaleysið að standa í þessu fyrir ekkert
+
<br />komið og rísa upp altaf nýar hættur svo gérir
                <lb/>og leggja fram svo mikinn tíma fyrir ekkert því
+
<br />mér vest efnaleysið að standa í þessu fyrir ekkert
                <lb/>fyrirhöfninn eikst altaf ótrúlega að sýna
+
<br />og leggja fram svo mikinn tíma fyrir ekkert því
                <lb/>safnið og skrifa um það, og halda því í reglu,
+
<br />fyrirhöfninn eikst altaf ótrúlega að sýna
                <lb/>samt hefi eg feingið 50 <emph>Rd.</emph> fyrir skírsluna frá
+
<br />safnið og skrifa um það, og halda því í reglu,
                <lb/><name type="person"> Jóni Sigurðssyni</name> svo eg fæ víst braðum ístru
+
<br />samt hefi eg feingið 50 <strong>Rd.</strong> fyrir skírsluna frá
                <lb/>af ofáti, af þeþssu leiðir að eg hefi einga spánýa
+
<br />[[Jón Sigurðsson|Jóni Sigurðssyni]] svo eg fæ víst braðum ístru
                <lb/>uppástúngu gert um neitt, eg hefi líka verið að
+
<br />af ofáti, af þessu leiðir að eg hefi einga spánýa
                <lb/>ganga í að koma skólavörðunni í rétt horf
+
<br />uppástúngu gert um neitt, eg hefi líka verið að
                <lb/>og er hún nú að komast upp og er komin 8 ál.
+
<br />ganga í að koma [[Skólavarðan|skólavörðunni]] í rétt horf
                <lb/>og mun verða allsvatur líka er lagður vegur upp
+
<br />og er hún nú að komast upp og er komin 8 ál.
                <lb/>að henni og upp frá henni inn undir öskjuhlíð
+
<br />og mun verða allsvatur líka er lagður vegur upp
                <lb/>og var eg eins konar pottur og panna (að eg held)
+
<br />að henni og upp frá henni inn undir öskjuhlíð
                <lb/>í því að vegurinn var lagður svo beinn á þeim
+
<br />og var eg eins konar pottur og panna (að eg held)
                <lb/>stað og kostaði það mig mikið arg að grafa
+
<br />í því að vegurinn var lagður svo beinn á þeim
                <lb/>fyrir því með <emph>gómapálnum</emph> þettað eru nú
+
<br />stað og kostaði það mig mikið arg að grafa
                <lb/>verklegar uppástúngur Vilt þú samt ekki
+
<br />fyrir því með <strong>gómapálnum</strong> þettað eru nú
                <lb/>skrifa grein í Baldur og biðja um handa
+
<br />verklegar uppástúngur Vilt þú samt ekki
                <lb/>forngripasafninu ímsa þjóðgripi sem til má
+
<br />skrifa grein í Baldur og biðja um handa
                <lb/>tína og vil eg aðeins nefna fáa so þú getir
+
<br />forngripasafninu ímsa þjóðgripi sem til má
                <lb/>aukið við:
+
<br />tína og vil eg aðeins nefna fáa so þú getir
            </p>
+
<br />aukið við:<ref group="sk">Þessar háðsku tillögur koma allar síðan fram í Norðanfara-greininni sem nefnd er í n.m. grein #1 (7. des. 1869.)</ref>
        </div>
 
        <div n="3">
 
            <p>
 
                <lb/>heldurðu ekki að polití stjórnin á Islandi
 
                <lb/>hafi nægann ellisvip á sér til að vera þjóð
 
                <lb/>gripur og setjast á forngripasafn, og verslunar
 
                <lb/>aðferð kaupmanna, kunnátta bænda í jarðar
 
                <lb/>rækt og að fara með á borð, framför sunnlendinga
 
                <lb/>í stórskipaútgerð og þeirra litlu bátar þeir
 
                <lb/>géta þá rúmast á forngripasafni, hvað segjar
 
                <lb/>ðu þá um sálma bókina okkar má ekki til nefna
 
                <lb/>í henni svo <emph>æruverðuga</emph> sálma að þeir megi
 
                <lb/>farframast, <emph>samheldni</emph> sunnlendinga,
 
                <lb/>bæjarstjórana í <place>Reykjavík</place> má setja <emph>suma á</emph>
 
                <lb/>safnið því þeir innihalda svo mikið af
 
                <lb/>gömlum skoðunum sem hvergi eiga heima
 
                <lb/>nema á forngripasafni. aðferð stjórnar
 
                <lb/>innar að <emph>halda saman</emph> ríkjum sínum og löndum
 
                <lb/>og <emph>að efla velmeigun þeirra.</emph> Sveitastjórnin
 
                <lb/>á <country>islandi</country>? væri svona grein laglega komið
 
                <lb/>fyrir, þá væri það all góður máti að <del>að</del> koma
 
                <lb/>ýmsu að sem maður á annars <del>að</del> örðugra með
 
                <lb/>að tala um    hugsaðu þig nú um til næst
 
                <lb/>Eg hefi líka opt hugsað <emph>senonum</emph> þegjandi
 
                <lb/>þörfina enn eg hefi eingann tíma til þess því
 
                <lb/>annað stendur miklu nær sem eg má þó láta
 
                <lb/>ógért. gamlar brefautanáskriptir mætti
 
                <lb/>og setja á safnið t.d. Guð elskandi [lándiss]
 
                <lb/>kvinnu etc með þessu gætir þú prítt Baldr
 
                <lb/>hinn góða og það væri miklu sæmra yrkiss
 
                <lb/>efni enn sumt það sem hefir verið í hönum
 
            </p>
 
        </div>
 
        <div p="4">
 
            <p>
 
                <lb/>enn það geingur líklega með hann eins og
 
                <lb/>Norðannfara að hann lætur það liggja sem
 
                <lb/>gagn er að enn tekur það versta hefurðu
 
                <lb/>seð annara enn skaldskapinn í hönum  eg
 
                <lb/>fyrir mitt leiti kæri mig kollóttann um Petur
 
                <lb/>postula enn það verður að vera einhver hug
 
                <lb/>mind í skáldskapnum eða stefna,
 
                <lb/>  Hvað segir þú um <emph>ragnarökkrið</emph> fellir þú
 
                <lb/>þig við þessi eilífu bragarhattaskipti það finst
 
                <lb/>mér eiðileggja alla þá norrænu ró sem þarf að vera í
 
                <lb/>slíku kvæði, aðrir segja að það geri ekkert enn eg
 
                <lb/>segi <emph>né!</emph> hitt ætla eg að láta þig dæma ef þú
 
                <lb/>vilt, og svo líka þettað.
 
                <lb/>                    vale
 
                <lb/>                  Sigurðr Guðmundsson
 
            </p>
 
        </div>
 
    </body>
 
</text>
 
  
<text>
+
----
    <body>
+
bls. 3
        <div p="1">
+
<br />
            <p>
+
<br />heldurðu ekki að polití stjórnin á Islandi
                <lb/><placename>Reykjavík</placename><date when="1870-09-07">7 september 1870</date>
+
<br />hafi nægann ellisvip á sér til vera þjóð
                <lb/><div type="cartoon">Handteiknuð mynd af typpi og pung með englavængi. Geislastrik allt í kring og strik sprautast úr typpinu</div>
+
<br />gripur og setjast á forngripasafn, og verslunar
                <lb/>Hill sé með þínu <emph>geislega</emph> reðrildi!
+
<br />aðferð kaupmanna, kunnátta bænda í jarðar
                <lb/>Mér leist vel á forngripasafnið í Norðannfara
+
<br />rækt og fara með á borð, framför sunnlendinga
                <lb/>enn eg held að það hafi gért af litla verkun
+
<br />í stórskipaútgerð og þeirra litlu bátar þeir
                <lb/>sem komi af því þá um leið komu þessar
+
<br />géta þá rúmast á forngripasafni, hvað segjar
                <lb/>frammúrskarandi dónagreinir um
+
<br />ðu þá um sálma bókina okkar má ekki til nefna
                <lb/>þjóðhátíðina sem flesta þótt illir seu undr-
+
<br />í henni svo <strong>æruverðuga</strong> sálma þeir megi
                <lb/>raði stórum að nokkur gæti skrifað, það er
+
<br />farframast, <strong>samheldni</strong> sunnlendinga,
                <lb/>að míga á moldir feðra sinna  eg held varla
+
<br />bæjarstjórana í [[Reykjavík]] má setja <strong>suma á</strong>
                <lb/>að eg géti stilt mig um að géra karrieatúr
+
<br />safnið því þeir innihalda svo mikið af
                <lb/>af höfundinum í þá stefnu þessháttar á ekki
+
<br />gömlum skoðunum sem hvergi eiga heima
                <lb/>að svara á annann hátt, hvör veit nem við
+
<br />nema á forngripasafni. aðferð stjórnar
                <lb/>Baldur gétum farið að géfa út karrieatúrer
+
<br />innar að <strong>halda saman</strong> ríkjum sínum og löndum
                <lb/>ef hann lifnar við, eg hefi sent eina til
+
<br />og <strong>að efla velmeigun þeirra.</strong> Sveitastjórnin
                <lb/>Norveysum stjórnina, þikir þér ekki mergur
+
<br />á islandi? væri svona grein laglega komið
                <lb/>í Islendínga brag það gátu þá Danir loksins
+
<br />fyrir, þá væri það all góður máti að <em></em> koma
                <lb/>skilið þannig eiga menn sigla á þá
+
<br />ýmsu sem maður á annars <em>að</em> örðugra með
                <lb/>með gapandi höfðum og gínandi trjónum
+
<br />að tala um    hugsaðu þig nú um til næst
                <lb/>og hleipa öllu til skipsbrots þá verða
+
<br />Eg hefi líka opt hugsað <strong>senonum</strong> þegjandi
                <lb/>þeir seinast hræddir, og þá komast á
+
<br />þörfina enn eg hefi eingann tíma til þess því
                <lb/>illindi milli þjóðanna sem er það firsta
+
<br />annað stendur miklu nær sem eg má þó láta
                <lb/>skilirði að Islendingar vakkni skilurðu!
+
<br />ógért. gamlar brefautanáskriptir mætti
            </p>
+
<br />og setja á safnið t.d. Guð elskandi [lándiss]
        </div>
+
<br />kvinnu etc með þessu gætir þú prítt [[Baldur (tímarit)|Baldr]]
        <div p="2">
+
<br />hinn góða <ref group="sk">Tímaritið "[[Baldur (tímarit)|Baldur]]."</ref>og það væri miklu sæmra yrkiss
            <p>
+
<br />efni enn sumt það sem hefir verið í hönum
                <lb/>Við höfum ekki freist að biðja stjórnina
 
                <lb/>enda hefir okkur tekist að narra út úr henni
 
                <lb/>500rd  Líka er eg búin útvega safninu
 
                <lb/>húsrúm uppá kirkju lofti sem er 8-9 alnir
 
                <lb/>a breidd og 16 á leingd og á 6 al á hæð þettað
 
                <lb/>kalla eg gott og nú erum við í oða kappi
 
                <lb/>að láta smíða það kémur til að kosta um
 
                <lb/>200 rd. í alt. mer þikir vest að áhugi
 
                <lb/>landsmanna á safninu ætlar alveg að
 
                <lb/>hætta einmitt þegar að safnið er komið
 
                <lb/>í svo gott horf að það fer verða skémti-
 
                <lb/>legt  það er sára lítið sem því hefir géfist
 
                <lb/>í firra og í ár  það hefir um 802 Nr í alt
 
                <lb/>við höfum keift töluvert fyrir eina 80
 
                <lb/>-90 rd silfur og þessháttar enn peníngarnir
 
                <lb/>hrokkva ekkert til ef menn ætla leggjast
 
                <lb/>á það lúalag selja safninu alt enn
 
                <lb/>hætta að senda því géfins þettað þarf
 
                <lb/>að skrifa um í Norðannfara.
 
                <lb/>Géturðu ekki útvegað mér gamalt besli
 
                <lb/>með öllum <emph>ádrattum</emph> <emph>ennislaufi</emph> <del>eirnahing</del>
 
                <lb/><emph>eirnahringjum</emph> og þessháttar, og gamlar
 
                <lb/>brjóstgjarðir  Spurðu bróður þinn um
 
                <lb/>það hornistöðin vóru mikið og góð eru
 
                <lb/>ekki gamlar <emph>mussur</emph> og <emph>bolir</emph> og stutt
 
                <lb/><emph>bugsur</emph> þarna eistra og svartar karlmans
 
                <lb/>skotthúfur  eru þar ekki gamlir hnakkar
 
                <lb/>með bríkum aptann og framann  hugsaðu
 
                <lb/>um þettað þettað þarf safnið að fá
 
                <lb/>fyrirgéfðu hér er ekki plats fyrir reðrildi né <emph>fuðrildi</emph>
 
                <lb/>þú hefur heldur ekki gott af að sjá það
 
                <lb/>              vale
 
                <lb/>                      Sigurðr Guðmundsson
 
            </p>
 
        </div>
 
    </body>
 
</text>
 
  
<text>
+
----
    <body>
+
bls. 4
        <div p="1">
+
<br />
            <p>
+
<br />enn það geingur líklega með hann eins og
                <lb/><place>Reykjavík</place> <date when="1874-03-24">24 marts 1874</date>
+
<br />Norðannfara  <ref group="sk">Tímaritið "Norðanfari."</ref> hann lætur það liggja sem
                <lb/>                  Goði vin!
+
<br />gagn er að enn tekur það versta hefurðu
                <lb/>Eg hefi ekki tíma til að spauga - hvort nokkuð
+
<br />seð annara enn skaldskapinn í hönum  eg
                <lb/>verður úr þessari <emph>Isfold</emph> er óvíst enn eitthvað fæst
+
<br />fyrir mitt leiti kæri mig kollóttann um Petur
                <lb/>til þess utann landss og innann  Pétur garfar eitthvað.
+
<br />postula enn það verður að vera einhver hug
                <lb/>Hér er umm að géra að ná 2000 rd. einhvar
+
<br />mind í skáldskapnum eða stefna,
                <lb/>staðar frá - við meigum til að fá prentsmiðju
+
<br />Hvað segir þú um <strong>ragnarökkrið</strong><ref group="sk">Ragnarökkur: kvæði um Norðurlanda guði, eftir [[Benedikt Gröndal]], kom út 1868.</ref> fellir þú
                <lb/>einhvarstaðar frá - því einokun og dramb
+
<br />þig við þessi eilífu bragarhattaskipti það finst
                <lb/>Einars trukk og stiftsyfirvaldanna, er orðinn
+
<br />mér eiðileggja alla þá norrænu ró sem þarf að vera í
                <lb/>óþolandi. Ritstjóra þarf og að fá að gagni því
+
<br />slíku kvæði, aðrir segja að það geri ekkert enn eg
                <lb/>einginn af þeim dugar hið minsta enn það er
+
<br />segi <strong>né!</strong> hitt ætla eg að láta þig dæma ef þú
                <lb/>hægra sagt enn gjört Mattías prestur er
+
<br />vilt, og svo líka þettað.
                <lb/>orðinn ritstjóri þjóðólfs og hefir keipt hann
+
<br />     vale
                <lb/>fyrir °900rd enn til þeirra starfa dugar
+
<br />   Sigurðr Guðmundsson
                <lb/>hann ekki ögn heldur enní pólitíkinni
+
''
                <lb/>enn ólukann er hann treistir ser mest
+
----
                <lb/>þar sem hann er veikastur það sá eg á
 
                <lb/>þingvallafundinum sæla
 
                <lb/>þú spurð mig um <emph>þjóð</emph>hátíðina hvurninn mér litist á
 
                <lb/>hana, mér líst háðunglega á hana, því verði
 
                <lb/>ekkert meira gért enn á horfist er það mesta
 
                <lb/>þjóðskömm  það hefur nú verið stúngið <del>svo</del>
 
                <lb/>uppá svo mörgu sem einginn féllst þó á, að það
 
                <lb/>er til lítils tala um það, flest af því hefur
 
                <lb/>ekki átt við - enn þó er þrent af því þess eðliss
 
                <lb/>að það hefði gétað átt við, svo sem stitta Ingolfs,
 
                <lb/>(ef innlendir hefðu gétað gért hana) enn hún hefði
 
                <lb/>kostað frá 12-20,000 rd, saga Isl. hefði att vel
 
                <lb/>við enn hún kostar sama, og hvur hefði gert hana
 
                <lb/>á minna enn, 12ö20 árum? - eg sleppi því alveg
 
                <lb/>Fyrsta uppástúngann er sú besta og tiltækileg-
 
                <lb/>asta að biggja <emph>þjóðsafnsbiggingu</emph> það mætti
 
                <lb/>géra og irði gért ef 4 til 5000 rd. feingjust
 
            </p>
 
        </div>
 
        <div p="2">
 
            <p>
 
                <lb/>batnaði árferðið þá væri landsmönnum
 
                <lb/>ekki vorkun að skjóta samann 7-8000 bæi
 
                <lb/>til að <del>hala</del> koma <emph>þessu fyrir tæki</emph> til leiðar
 
                <lb/>og eins nýju <emph>þjóðblaði</emph> með <emph>prentsmiðju</emph>
 
                <lb/>því þá innu þeir landinu ómetandi gagn því
 
                <lb/>forngripasafnið er eins nauðsynlegt og saga
 
                <lb/>landsins og annar grein af henni - safnið
 
                <lb/>hefur nú 1160 gripi og húsrúmið er þrotið
 
                <lb/>hvurninn á nú að halda áfram að safna
 
                <lb/>og sýna safnið; hér liggja og hrönnumm
 
                <lb/>samann <emph>Steinasöfn</emph> og safn af <emph>eggjum</emph>
 
                <lb/>flest allra fugla sem einginn gétur feingið
 
                <lb/>að sjá, það væri hægt að fá hingað alla
 
                <lb/><emph>fugla</emph> Ísl. og þá gætu menn á fáum árum
 
                <lb/>feingið heilt gott Isl. nátturu fræðiss safn
 
                <lb/>og það er það annað sem mest þörf er á því
 
                <lb/>skortur á náttúru fræðis þekking er það sem
 
                <lb/>mest hamlar okkar fram förum sé rétt
 
                <lb/>a litið - hugsaðu þig nú vel um þettað
 
                <lb/>batni árferðið, eg hefi skrifað um þettað
 
                <lb/>mál Olafi í Ási og sira Birni í Laufasi
 
                <lb/>til að reina að þreifa mig fyrir við norðlend-
 
                <lb/>inga - því taki <emph>þeir</emph> illa undir það þá er
 
                <lb/>ekki til neins að fara þess meira á flot,
 
                <lb/>því þá fellur það eins og allar hinar uppá
 
                <lb/>stúngurnar og ekkert verður gert.
 
                <lb/>eg vildi því biðja þig fyrir þreifa þig
 
                <lb/>fyrir í sislunni, og láta mig vita <emph>það allra</emph>
 
                <lb/><emph>bráðasta</emph> undir tektir manna að eg gæti þá
 
                <lb/>safnað hér samann mönnum og sent boðsbréf
 
                <lb/>um allt land.
 
            </p>
 
        </div>
 
        <div p="3">
 
            <p>
 
                <lb/>að tala um að safna saman 80-100,000 rd
 
                <lb/>fyrir gufuskip sem margir tala um er
 
                <lb/>helber barnaskapur, því slikt á að gjörast
 
                <lb/>með sköttum enn ekki betli, til þess höfum
 
                <lb/>vér feingið fjárhagsráð og skattalaga-
 
                <lb/>vald - sama er að segja um þinghúss biggingu
 
                <lb/>það á ekki við
 
                <lb/>   Ekki held eg að eg fari að géfa mig út
 
                <lb/>fyrir Alþingissmann, eg er ónítur í pólitík
 
                <lb/>og illa fanst mér láta að vera á þingvalla
 
                <lb/>fundinum sættrar minníngar -
 
                <lb/>  Hér hafa verið miklar gleðileikar í vetur,
 
                <lb/>Hellismennirnir gérðu samt litla lukku
 
                <lb/>því samtölin eru kraptlaus, enn það var
 
                <lb/>mikið kostað uppá þá í vopnum og klæðum,
 
                <lb/>það er mein mikið að svo fair fast við
 
                <lb/>semja Isl. leikrit því það stirkir og mentar
 
                <lb/>flestu fremur þjóðerkið og glæðir smekk
 
                <lb/>fegurðartilfinning og sögu þekking þjóðar-
 
                <lb/>innar - enn <emph>lyrekinn</emph> er orðinn bráðum
 
                <lb/>ódaunsslefa sem lekur úr hvurjum
 
                <lb/>kjapti sem er á landinu - það verður að
 
                <lb/>koma nítt líf, rómann á litteratúríum
 
                <lb/>er og fjarska dárleg, þar þarf eitthvað nítt
 
                <lb/>að koma, þó ekki væri nema atlagt til að vega
 
                <lb/>á móti - nú nenni eg ekki skrifa
 
                <lb/>meira því eg veit ekki nema þú fári akægð
 
                <lb/>af öllum þessum uppa stúngum,
 
                <lb/>láttu sjá og skrifaðu mer aptur
 
                <lb/>                     þinn
 
                <lb/>               Sigurðr Guðmundsson
 
            </p>
 
        </div>
 
    </body>
 
</text>
 
  
<text>
+
==Lbs 774 4to, Reykjavík 27 mars 1869==
    <body>
+
<br />
        <div n="1">
+
bls. 1
            <p>
+
<br />27 Marts 1869
                <lb/><placename>Reykjavík</placename> <date when"1869-03-27">27 Marts 1869</date>
+
<br /> Goði vin!
                <lb/>                     Goði vin!
+
<br />Gott þikir mer að þú finnur ekki
                <lb/>Gott þikir mer að þú finnur ekki
+
<br />mikið að skírslunni. það er satt sem
                <lb/>mikið að skírslunni. það er satt sem
+
<br />þú segir að gott væri að setja leiðréttingar
                <lb/>þú segir að gott væri að setja leiðréttingar
+
<br />við ímsar greinar skírslunnar þá ef
                <lb/>við ímsar greinar skírslunnar þá ef
+
<br />til vill ekki fyr enn 1 bindi væri
                <lb/>til vill ekki fyr enn 1 bindi væri
+
<br />komið þettað verður eins konar antiqvar-
                <lb/>komið þettað verður eins konar antiqvar-
+
<br />isk ruslakista sem með tímanum verður
                <lb/>isk ruslakista sem með tímanum verður
+
<br />fróðleg þótt margir nú hlægi að því,
                <lb/>fróðleg þótt margir nú hlægi að því,
+
<br />safnið á nokkuð liggjandi af peningum
                <lb/>safnið á nokkuð liggjandi af peningum
+
<br />sem bráðum þarf að brúk og það þó meira  
                <lb/>sem bráðum þarf að brúk og það þó meira  
+
<br />væri til að innrétta hús fyrir safnið
                <lb/>væri til að innrétta hús fyrir safnið
+
<br />það serð þú af þjóðafli<ref group="sk">Tímaritið Þjóðólfur birti reglulega yfirlit [[Sigurður Guðmundsson|Sigurðar]] og [[Jón Árnason|Jóni Árnasyni]] á gjöfum til safnins.</ref> 2 enskir menn
                <lb/>það serð þú af þjóðafli 2 enskir menn
+
<br />sendu safninu samtals 30 rd. eg vildi
                <lb/>sendu safninu samtals 30 rd. eg vildi
+
<br />það heldi áfram - Eg hefi reint með
                <lb/>það heldi áfram - Eg hefi reint með
+
<br />greinina okkar bæði við Einar [[Baldur (tímarit)|Baldur]] <ref group="sk">[[Einar Þórðarson|Einar prentari Þórðarson]] var ábyrgðarmaður tímaritsins [[Baldur (tímarit)|Baldur]].</ref>
                <lb/>greinina okkar bæði við Einar Baldur
+
<br />og [[Kvöldfélagið|kvöldfelagið]]
                <lb/>og kvöldfelagið, og þikir þeim öllum
+
<ref group="sk">Þetta er eina dæmið sem vitað er um (í jan. 2017), að Sigurður nefni Kvöldfélagið í bréfi. Jón Ólafsson átti eftir hins vegar að skrifa um félagið eftir að því lauk og einhvers staðar nefnir Matthías Jochumsson félagið í bréfi þegar hann biður að heilsa „kommúnistum öllum.“(-KA)
                <lb/>helst á móti að taka hana að hún sé
+
</ref>
                <lb/>orðinn of gömul. líka þikir þeim hún
+
, og þikir þeim öllum
                <lb/>of laung, og þeim er ekki um að birja
+
<br />helst á móti að taka hana að hún sé
                <lb/>mitt stríð, eg held því að við verðum
+
<br />orðinn of gömul. líka þikir þeim hún
                <lb/>þó leitt sé að sleppa að hugsa um hana
+
<br />of laung, og þeim er ekki um að birja
                <lb/>því við fáum hana ekki prentaða nema
+
<br />mitt stríð, eg held því að við verðum
                <lb/>með afarkostum enda finst mér hún hafa
+
<br />þó leitt sé að sleppa að hugsa um hana
                <lb/>tapað miklu af sínu gildi af því hún er orðinn
+
<br />því við fáum hana ekki prentaða nema
            </p>
+
<br />með afarkostum enda finst mér hún hafa
        </div>
+
<br />tapað miklu af sínu gildi af því hún er orðinn
        <div p="2">
+
<br />
            <p>
+
<br />
                <lb/>of gömul, við erum finn eg á líkri
+
----
                <lb/>skoðun með ragnarokkrið og viljum
+
<bls. 2>
                <lb/>ekki hafa þettað utlenda hringl
+
<br />
                <lb/> Eg er á því að það se vant við
+
<br />of gömul, við erum finn eg á líkri
                <lb/>fángs að géra þessa andlegu furu
+
<br />skoðun með ragnarokkrið og viljum
                <lb/>gripi eigulega á safn enn þá
+
<br />ekki hafa þettað utlenda hringl
                <lb/>held eg að það mætti útbúa nokkra
+
<br /> Eg er á því að það se vant við
                <lb/>af þeim handa Norðannfara og
+
<br />fángs að géra þessa andlegu furu
                <lb/>norðlendíngum að minsta kost þeir
+
<br />gripi eigulega á safn enn þá
                <lb/>eru meira nýúnga gjarnir enn aðrir
+
<br />held eg að það mætti útbúa nokkra
                <lb/>landsbúar, þettað var annars gaman
+
<br />af þeim handa [[Norðannfari|Norðannfara]] og
                <lb/>uppástúnga af mer - forngripasafninu
+
<br />norðlendíngum að minsta kost þeir
                <lb/>bætast alltaf góðir hlutir og vona eg
+
<br />eru meira nýúnga gjarnir enn aðrir
                <lb/>að þú reinir að stirkja það sem þú gétur
+
<br />landsbúar, þettað var annars gaman
                <lb/>það má hafa það firir keyri á þá  
+
<br />uppástúnga af mer - [[Forngripasafnið|forngripasafninu]]
                <lb/>að útlendir eru farnir að stirkja  
+
<br />bætast alltaf góðir hlutir og vona eg
                <lb/>það, það hvetur altaf þá sem einga
+
<br />að þú reinir að stirkja það sem þú gétur
                <lb/>þjóðernismeðvitund hafa, þeir vilja
+
<br />það má hafa það firir keyri á þá  
                <lb/>hafa útlent alt og helst vitleisi se
+
<br />að útlendir eru farnir að stirkja  
                <lb/>það falt
+
<br />það, það hvetur altaf þá sem einga
                <lb/>                 vale
+
<br />þjóðernismeðvitund hafa, þeir vilja
                <lb/>                     Sigurðr Guðmundsson
+
<br />hafa útlent alt og helst vitleisi se
            </p>
+
<br />það falt
        </div>
+
<br /> vale
    </body>
+
<br /> Sigurðr Guðmundsson
</text>
 
  
<text>
+
==Lbs 774 4to, Reykjavík 21 juni 1869==
    <body>
+
bls. 1
        <div n="2">
+
<br />
            <p>
+
<br />Reykjavík 21 juni 1869
                <lb/><placename>Reykjavík</placename> <date when="1869-06-21">21 juni 1869</date>
+
<br /> Góði vin!
                <lb/>         Góði vin!
+
<br />Mer líkar allvel ritgjörðin um forngripina
                <lb/>Mer líkar allvel ritgjörðin um forngripina
+
<br />það vill svo illa til að eg hefi ekki haft neinn
                <lb/>það vill svo illa til að eg hefi ekki haft neinn
+
<br />tíma til að hugsa um hana fyrir ímsum önnum
                <lb/>tíma til að hugsa um hana fyrir ímsum önnum
+
<br />mer dettur ekkert mottó í hug sem passar <em>eða er betra</em> nema ef
                <lb/>mer dettur ekkert mottó í hug sem passar <add>eða er betra</add> nema ef
+
<br />það væri þettað "Grísir gjalda enn gömul svín valda<ref group="sk">Grein um Forngripasafnið birtist í Norðanfara, 7. des. 1869, undir fyrirsögninni "Grísir gjalda, en gömul svín valda." Sjá [http://timarit.is/view_page_init.jsp?pageId=2039924 Norðanfari 8 ár. no. 47-48, bls. 93-34]</ref>
                <lb/>það væri þettað "Grísir gjalda enn gömul svín valda>
+
<br />og passar það þá ekki, mér dettur heldur ekkert nítt
                <lb/>og passar það þá ekki, mér dettur heldur ekkert nítt
+
<br />í hug sem nauðsynlegt er að setja á þettað safn
                <lb/>í hug sem nauðsynlegt er að setja á þettað safn
+
<br />nema blaðastjórana sjálfa, það er óhæfa hvað þeir
                <lb/>nema blaðastjórana sjálfa, það er óhæfa hvað þeir
+
<br />smjaðra fyrir dónanum enn hvursvegna nema af
                <lb/>smjaðra fyrir dónanum enn hvursvegna nema af
+
<br />því þeir borga mest af blöðonum, alt á alþíða
                <lb/>því þeir borga mest af blöðonum, alt á alþíða
+
<br />að dæma um bókmentir, [pólitík] framfarir, enginn á
                <lb/>að dæma um bókmentir, [pólitík] framfarir, enginn á
+
<br />að géta orðið alþingismaður nema hann first segi
                <lb/>að géta orðið alþingismaður nema hann first segi
+
<br />alþíðu allar synar skoðanir sbr. þjóðólf og alt á að vera
                <lb/>alþíðu allar synar skoðanir sbr. þjóðólf og alt á að vera
+
<br />ónítt nema þeir haldi fundið við kjósendur syna* <em>*sem alt eiga að vita</em> og
                <lb/>ónítt nema þeir haldi fundið við kjósendur syna* <add>*sem alt eiga að vita</add> og
+
<br />þegar á þing er komið þá vinna þeir til heldur að
                <lb/>þegar á þing er komið þá vinna þeir til heldur að
+
<br />standa upp sér til skammar "svo að Kjósendur þeirra
                <lb/>standa upp sér til skammar "svo að Kjósendur þeirra
+
<br />sjái hvaða skoðunn þeir hafa á málinu" í staðinn fyrir
                <lb/>sjái hvaða skoðunn þeir hafa á málinu" í staðinn fyrir
+
<br />að votera þegjandi, eins og við aðrir menn alt er undir
                <lb/>að votera þegjandi, eins og við aðrir menn alt er undir
+
<br />því komið að [hjóptu] mikið og með þessu móti géra
                <lb/>því komið að [hjóptu] mikið og með þessu móti géra
+
<br />þeir sjalfir þingið dýrast sem mest tala um að
                <lb/>þeir sjalfir þingið dýrast sem mest tala um að
+
<br />það kosti of mikið "látum af alþíðu dæma" hvort
                <lb/>það kosti of mikið "látum af alþíðu dæma" hvort
+
<br />þettað er ekki satt."
                <lb/>þettað er ekki satt."
+
<br />þar næst eru nefnda og þingmanna kosníngar,
                <lb/>þar næst eru nefnda og þingmanna kosníngar,
+
<br />mest er undir því komið að menn sem kosnir eru í
                <lb/>mest er undir því komið að menn sem kosnir eru í
+
<br /><em>nemdir allar</em>séu fyrst og fremst, sjálfir æruverðugir forngripir
                <lb/><add>nemdir allar</add>séu fyrst og fremst, sjálfir æruverðugir forngripir
+
<br />sem séu bæði andlega og líkamlega komnir í þær
                <lb/>sem séu bæði andlega og líkamlega komnir í þær
+
<br />fellingar sem verra sé að rétta þá úr enn 100
                <lb/>fellingar sem verra sé að rétta þá úr enn 100
+
<br />ára rostúngshúð, með þessu móti er ekki að óttast að nokkr
                <lb/>ára rostúngshúð, með þessu móti er ekki að óttast að nokkr
+
<br />ar nýjar uppástúngur fai framgáng, nema þær sem þeir
                <lb/>ar nýjar uppástúngur fai framgáng, nema þær sem þeir
+
<br />þekktu á ingri árum enn þær munu flestar úreltar
                <lb/>þekktu á ingri árum enn þær munu flestar úreltar
+
<br />enda munu þeir ekki koma á þing <em>eða</em> til að láta <em>fu....</em>sannfærast
                <lb/>enda munu þeir ekki koma á þing <add>eða</add> til að láta <add>fu....</add>sannfærast
+
<br />
            </p>
+
<br />
        </div>
+
----
        <div n="2">
+
bls. 2
            <p>
+
<br />
                <lb/>Eg sendi þer ritgjörðina aptur því mer þikir
+
<br />Eg sendi þer ritgjörðina aptur því mer þikir
                <lb/>best henda að prenta hana í Norðann fara
+
<br />best henda að prenta hana í Norðann fara
                <lb/>því Baldur gérir sig svo vigtugann að eg
+
<br />því Baldur gérir sig svo vigtugann að eg
                <lb/>er orðinn svo leiður á að eiga við hann að eg
+
<br />er orðinn svo leiður á að eiga við hann að eg
                <lb/>nenti ekki að eiga undir því að syna <del>ha</del> ritstjór
+
<br />nenti ekki að eiga undir því að syna <em>ha</em> ritstjór
                <lb/>anum ritgjörðina,
+
<br />anum ritgjörðina,
                <lb/>Nú er forngripasafnið orðið 708 Nr. það geingur
+
<br />Nú er forngripasafnið orðið 708 Nr. það geingur
                <lb/>alt seigt þú talar um að <del>eg</del> þú sert kallaður
+
<br />alt seigt þú talar um að <em>eg</em> þú sert kallaður
                <lb/><emph>gjafari</emph> í auglísingu í þjóðafli ef þettað er (sem
+
<br /><strong>gjafari</strong> í auglísingu í þjóðafli ef þettað er (sem
                <lb/>eg hefi aldrei nent að gæta að) þá er það af ágæti
+
<br />eg hefi aldrei nent að gæta að) þá er það af ágæti
                <lb/>Jóns enn hinsvegar er of mikið að heimta að við
+
<br />[[Jón Guðmundsson|Jóns]]<ref group="sk">[[Jón Guðmundsson]], ritstjóri Þjóðólfs.</ref> enn hinsvegar er of mikið að heimta að við
                <lb/>auglísum alla géfendur því það kostar altof mikið
+
<br />auglísum alla géfendur því það kostar altof mikið
                <lb/>heldur auglísum við hver sendi og ur hvaða hérað
+
<br />heldur auglísum við hver sendi og ur hvaða hérað
                <lb/>það er - varla kémur nein skírsla út í sumar
+
<br />það er - varla kémur nein skírsla út í sumar
                <lb/>og er það mein mikið varla er til neins að <del>fitja</del>
+
<br />og er það mein mikið varla er til neins að <em>fitja</em>
                <lb/>setja það mál á þing í sumar enn þó gétur
+
<br />setja það mál á þing í sumar enn þó gétur
                <lb/>verið að eg géri það
+
<br />verið að eg géri það
                <lb/>                     vale!
+
<br /> vale!
                <lb/>Allra æruverðugum
+
<br />Allra æruverðugum
                <lb/>sira Eggert Brím sálusorgara og fargara
+
<br />sira [[Eggert Briem|Eggert Brím]] sálusorgara og fargara
                <lb/>a Djúpavog
+
<br />a Djúpavog
           
 
            </p>
 
        </div>
 
    </body>
 
</text>
 
  
<text>
+
==Lbs 774 4to, Reykjavík 7 september 1870==
    <body>
+
bls. 1
        <div n="1">
+
<br />
            <p>
+
<br />Reykjavík 7 september 1870
                <lb/> Meðt. 15 des <placename>Reykjavík</placename> <date when="1872-12-04">4 Desember 1872</date>
+
<br /><span style="color:#FF0000">'''ATH MYND'''</span>
                <lb/>                   Góði vin!
+
'''Handteiknuð mynd af typpi og pung með englavængi. Geislastrik allt í kring og strik sprautast úr typpinu<br />'''
                <lb/>þú áttir bréf hjá mér, enn eg þorði ekki að senda
+
<br />
                <lb/>þér bréf í þessar landsuður óbigðir, því eg var
+
<br />Hill sé með þínu '''geislega''' reðrildi!
                <lb/>hræddur um að það kinnu að koma úr þér
+
<br />Mér leist vel á forngripasafnið í [[Norðanfari|Norðannfara]]
                <lb/>alt af volgar landsinníngs vokur; svo að
+
<br />enn eg held það hafi gért af litla verkun
                <lb/>þar á móti þirti að koma ein hvur notrandi
+
<br />sem komi af því að þá um leið komu þessar
                <lb/>útviríngs beljandi frá mér - eg varð
+
<br />frammúrskarandi dónagreinir um
                <lb/>feginn þegar eg sá bréf þitt var ekki í
+
<br />[[Þjóðhátíðin 1874|þjóðhátíðina]]<ref group="sk">Sjá Norðanfara 13. og 27. júlí 1870. "Þjóðhátíðin 1874" eftir "J.S."</ref> og sem flesta þótt illir seu undr-
                <lb/>ljóðum; því þó eg egi þér mest skáldskapar
+
<br />raði stórum að nokkur gæti skrifað, það er
                <lb/>gáfuna þakka <emph>!</emph> þá er hún samt skjaldann
+
<br />að míga á moldir feðra sinna eg held varla
                <lb/>heima --- um Forngripa safnið er lítið að
+
<br />að eg géti stilt mig um géra karrieatúr
                <lb/>segja og þó mikið, því miðar alltaf obboð lítið
+
<br />af höfundinum í þá stefnu þessháttar á ekki
                <lb/>á fram reindar er það lítið, því bæði eru
+
<br />að svara á annann hátt, hvör veit nem við
                <lb/>litlir peningar til, og eins á eg örðugt með að
+
<br />Baldur gétum farið géfa út karrieatúrer
                <lb/>sinna því eins og þörf er á svona alt fyrir
+
<br />ef hann lifnar við, eg hefi sent eina til
                <lb/>ekkert, eg hefi jafn vel gért það meira enn eg
+
<br />Norveysum stjórnina, þikir þér ekki mergur
                <lb/>hefi haft efni á --- safnið hefur nú um 907 Nr als
+
<br />í [[Íslendingabragur|Islendínga brag]] það gátu þá Danir loksins
                <lb/>og því er all vel raðað eins og stendur, enn lítið
+
<br />skilið þannig eiga menn sigla á þá
                <lb/>pláts er fyrir meira -- það hefur hamlað safninu
+
<br />með gapandi höfðum og gínandi trjónum
                <lb/>mjög mókmentafélagið hefur verið svo seint
+
<br />og hleipa öllu til skipsbrots þá verða
                <lb/>að géfa út skírsluna enn hún kémur nú í
+
<br />þeir seinast hræddir, og þá komast á
                <lb/>vor -- þettað gérir meðframm það verkum
+
<br />illindi milli þjóðanna sem er það firsta
                <lb/>að áhugi manna fyrir safninu er farinn að
+
<br />skilirði Islendingar vakkni skilurðu!
                <lb/>dafna; því margir hafa einmidt géfið því
+
<br />
                <lb/>af fordild enn ekki af föðurlandsást --
+
<br />
                <lb/>það síðasta sem eg fékk var Islenski vefstóllinn
+
----
                <lb/>eptir lánga mæðu  þá var einginn vefur í
+
bls. 2
                <lb/>honum, það verða önnur vandræðinn
+
<br />
                <lb/>hann -- eg hefi tjaldað herbergi, hvor maður
+
<br />Við höfum ekki freist biðja stjórnina
                <lb/>sér það helsta gamla innventarinn vefla, tjöld,
+
<br />enda hefir okkur tekist narra út úr henni
                <lb/>útskornar staðir, hurð, stál, rúm með tjöldum
+
<br />500rd Líka er eg búin útvega safninu
                <lb/>kistla, og stakka, veiðitigi, búninga, og [vapk]
+
<br />húsrúm uppá kirkju lofti sem er 8-9 alnir
            </p>
+
<br />a breidd og 16 á leingd og á 6 al á hæð þettað
        </div>
+
<br />kalla eg gott og nú erum við í oða kappi
        <div n="2">
+
<br />að láta smíða það kémur til að kosta um
            <p>
+
<br />200 rd. í alt. mer þikir vest áhugi
                <lb/>að sömu vantar á alt þettað mikið, enn
+
<br />landsmanna á safninu ætlar alveg
                <lb/>það hefur mjög mikla þiðing fyrir okkur
+
<br />hætta einmitt þegar að safnið er komið
                <lb/>því eptir stuttann tíma verður alt eyðilagt
+
<br />í svo gott horf að það fer verða skémti-
                <lb/>sem ekki er komið á safnið, eða komið
+
<br />legt það er sára lítið sem því hefir géfist
                <lb/>í útlenda.
+
<br />í firra og í ár það hefir um 802 Nr í alt
                <lb/>Eg veit ekki hvað eg á að segja um það sem
+
<br />við höfum keift töluvert fyrir eina 80
                <lb/>þú talar um, þú sendir útdrátt af
+
<br />-90 rd silfur og þessháttar enn peníngarnir
                <lb/>skírslunni um safnið á Dönsku?  það er
+
<br />hrokkva ekkert til ef menn ætla að leggjast
                <lb/>sjálfsagt að það irði að vera útdráttur
+
<br />á það lúalag selja safninu alt enn
                <lb/>því skírslann er saminn fyrir Islendínga eina,
+
<br />hætta senda því géfins þettað þarf
                <lb/>Eg er viss um að sumum kinni að þikja það
+
<br />að skrifa um í [[Norðanfari|Norðannfara]].
                <lb/>fróðlegt, enn vilja þeir borga það? það er
+
<br />Géturðu ekki útvegað mér gamalt besli
                <lb/>fyrst vita; og frammhaldið verður
+
<br />með öllum <strong>ádrattum</strong> <strong>ennislaufi</strong> <em>eirnahing</em>
                <lb/>fyrst koma, sem verður fult svo lángt
+
<br /><strong>eirnahringjum</strong> og þessháttar, og gamlar
                <lb/>og hitt, og ef til vill mörgu fróðlegra
+
<br />brjóstgjarðir Spurðu bróður þinn<ref group="sk">Bræður Eggerts voru [[Jóhann Briem|Jóhann]] (7. 8. 1818-18. 4. 1894) og [[Ólafur Briem]] (29. 11. 1808 - 15. 1. 1859.) Hér er því átt við Jóhann.</ref> um
                <lb/>því það er meira safn til sögu Islands enn skírsla
+
<br />það hornistöðin vóru mikið og góð eru
                <lb/>þar er talað um flesta búnínga sem tíðkuð
+
<br />ekki gamlar <strong>mussur</strong> og <strong>bolir</strong> og stutt
                <lb/>ust eptir 1500 hér á landi borið samann
+
<br /><strong>bugsur</strong> þarna eistra og svartar karlmans
                <lb/>við kvæði og vit, sem eg held að kunni að
+
<br />skotthúfur eru þar ekki gamlir hnakkar
                <lb/>hafa mikla þíðing fyrir <emph>Islendínga</emph> í
+
<br />með bríkum aptann og framann hugsaðu
                <lb/>sögulegu tilliti, enn sem vafasamt er
+
<br />um þettað þettað þarf safnið að fá
                <lb/>hvert <emph>Danir</emph> kæra sig verulega um;
+
<br />fyrirgéfðu hér er ekki plats fyrir reðrildi né <strong>fuðrildi</strong>
                <lb/>því aðgætandi er: þegar okkur fer aptur
+
<br />þú hefur heldur ekki gott af sjá það
                <lb/>á bak er öllum öðrum fara fram,
+
<br /> vale
                <lb/>eptir 1500 þekkja allir norðurlandabúar
+
<br /> Sigurðr Guðmundsson
                <lb/>sögu sína út í æsar, bæði af ritum og óteljandi
 
                <lb/>mindum, þettað gétum við mörgu leiti
 
                <lb/>sagt um fornöldina til 1400 enn þar á
 
                <lb/>eptir, þá vantar oss miklu meir bæði sögu
 
                <lb/>og mindir (þessu hafa of fáir tekið eptir) í þessu
 
                <lb/>erum við gagnstæðir öllum öðrum, og er
 
                <lb/>því óvíst að þeir sem ekki að nokkru leiti
 
                <lb/>skilja skírsluna <add>a Islensku</add> kæri sig um hana, eða
 
                <lb/>vilji kasta til þess, því <del>penúga</del> penínga hafa þeir valla
 
                <lb/>aflögu
 
            </p>
 
        </div>
 
        <div n="3">
 
            <p>
 
                <lb/>líka er það galli mindirnar vanta,
 
                <lb/>enn það er hægra sagt enn gért að géra þær
 
                <lb/>að öllu því <emph>hvur borgar</emph>? það er dýrt --
 
                <lb/>um galla í skírslunni hefi eg lítið athugað,
 
                <lb/>eg man ekki eptir neinu sérlegu, það er sjálfsagt
 
                <lb/>margt smátt og stórt sem má að henni finna,
 
                <lb/>það besta við hana er það, að hún er
 
                <lb/>tekinn dálítið <emph>praktískara</emph>, enn alment er
 
                <lb/>í þesskonar ritum, <emph>með því</emph> að bera forn
 
                <lb/>menjarnar samann við sögur og kvæði vor,
 
                <lb/>þá sjá menn líka betur hvaða þíðing safnið hefur
 
                <lb/>ef menn vilja sjá það
 
                <lb/>eg hefi aðeins náð einu rúnastein á Höskulds
 
                <lb/>stöðum fir "síra Martein prest" (passaðu
 
                <lb/>vel uppa hann) um [Morjo] líkneskið er mér vel
 
                <lb/>kunnugt eg hefi séð það  það er velgjört í öllum
 
                <lb/>bænum passaðu <add>vel</add> uppá það og Elsabetu eins,
 
                <lb/>eg hefi opt reint að ná því enn ei feingið,
 
                <lb/>það er vandinn að koma því, <emph>að það ekki skemmist</emph>
 
                <lb/>það væri helst ef Jón Sigurðson færi á Sauðarkrók
 
                <lb/>væri eg prestur, þá skildi eg innprenta þér
 
                <lb/>alskonar kjærleika, að ógleimdum þeim
 
                <lb/>kristilegu, og <add>þeim</add> sem kvennfólkið stundum
 
                <lb/>nítur góðs af fremur enn af spennu skrifum,
 
                <lb/>og katólskum krossmörkum, hringjum
 
                <lb/>kistlum og trafakéflum; rúmfjalir eru bestu
 
                <lb/>gripir, enn hvur hefur séð rúm fjöl sem
 
                <lb/>géti safnast við sjálfann þig -- <emph>ergo</emph> álit
 
                <lb/>eg að eg hafi miklu meiri þörf á rúmfjöl
 
                <lb/>enn kona þín; og þú sem lúterskur klerkur átt
 
                <lb/>ekki að líða kátólsk krossmörk og marjumindir
 
                <lb/>í húsum þínum, sendu mer það helst alt svo það
 
                <lb/>verði ekki til hneigliss
 
                <lb/>         optime vale
 
                <lb/>             Sigurðr Guðmundsson
 
            </p>
 
        </div>
 
    </body>
 
</text>
 
  
<text>
+
==Lbs 774 4to, 15 des Reykjavík 4 Desember 1872==
    <body>
+
bls. 1
        <div n="1">
+
<br />
            <p>
+
<br /> Meðt. 15 des Reykjavík 4 Desember 1872<span style="color:#FF0000">'''ATH DATE'''</span>  
                <lb/><placename>Reykjavík</placename> <date when="1873-05-06">6 Mai 1873</date>
+
<br /> Góði vin!
                <lb/>Salútem domine fralló!
+
<br />þú áttir bréf hjá mér, enn eg þorði ekki að senda
                <lb/>Stuttu og daufu bréfi er svara;
+
<br />þér bréf í þessar landsuður óbigðir, því eg var
                <lb/>í staðinn hefi eg fáar og illar fréttir
+
<br />hræddur um að það kinnu að koma úr þér
                <lb/>færa -- við hrópuðum báðir of snemma
+
<br />alt af volgar landsinníngs vokur; svo
                <lb/>húrra forngripasafninu geingur illa
+
<br />þar á móti þirti koma ein hvur notrandi
                <lb/>Jón Sigurðsson skrifar skírslann komi
+
<br />útviríngs beljandi frá mér - eg varð
                <lb/>ekki út, því hann er alltaf í benínga ill
+
<br />feginn þegar eg sá að bréf þitt var ekki í
                <lb/>deilum við forsetann hérna, svo ekkert
+
<br />ljóðum; því þó eg egi þér mest skáldskapar
                <lb/>fæst prentað; og því síður fæst borgað
+
<br />gáfuna þakka <strong>!</strong> þá er hún samt skjaldann
                <lb/>ritlauninn fyrr enn eptir mörg ár; gott
+
<br />heima --- um [[Forngripasafnið|Forngripa safnið]] er lítið að
                <lb/>fyrir þá sem géta <add>þolað það</add> og eru hræddir við spari
+
<br />segja og þó mikið, því miðar alltaf obboð lítið
                <lb/>sjóðinn - þettað skérðir mjög allann áhuga
+
<br />á fram reindar er það lítið, því bæði eru
                <lb/>manna á safninu og margur eru okkur
+
<br />litlir peningar til, og eins á eg örðugt með að
                <lb/>stórreiðir því flestir géfa meir til að
+
<br />sinna því eins og þörf er á svona alt fyrir
                <lb/>sjá nafn sitt á prenti, enn af ættjarðarást,
+
<br />ekkert, eg hefi jafn vel gért það meira enn eg
                <lb/>safnið hefur samt feingið 200 ríkisdali fyrir
+
<br />hefi haft efni á --- safnið hefur nú um 907 Nr als
                <lb/>þettað ár - með öllu þessu þá eru sem stendur
+
<br />og því er all vel raðað eins og stendur, enn lítið
                <lb/>flestar framkvæmdir hindraðar  eg vildi
+
<br />pláts er fyrir meira -- það hefur hamlað safninu
                <lb/>bara óska Jón Sig irði rektor bara til
+
<br />mjög að mókmentafélagið <ref group="sk">Hið Íslenska Bókmenntafélag.</ref> hefur verið svo seint
                <lb/>að sameina deildirnar því þettað dugar
+
<br />að géfa út skírsluna enn hún kémur nú í
                <lb/>ekki leingur  hvur ítir frá sér eða skarar
+
<br />vor -- þettað gérir meðframm það verkum
                <lb/>umm of eld að sinni köku, ef þú serð útskorna
+
<br />að áhugi manna fyrir safninu er farinn að
                <lb/>skápa, kísla, rúmstokka, stakka, lóra,
+
<br />dafna; því margir hafa einmidt géfið því
                <lb/>þilstakka og alt þess háttar þá segðu mér til; og
+
<br />af fordild enn ekki af föðurlandsást --
                <lb/>fáðu vita hvað það kostar, og hvurt það fæst,
+
<br />það síðasta sem eg fékk var Islenski vefstóllinn
                <lb/>eða verður flutt, við gétum eins og stendur
+
<br />eptir lánga mæðu þá var einginn vefur í
                <lb/>borgað dálítið - tvent er nú vest og það
+
<br />honum, það verða önnur vandræðinn
                <lb/>er hvað alt þessháttar er farið að verða dyrt
+
<br />hann -- eg hefi tjaldað herbergi, hvor maður
                <lb/>hjá fólki - og þar næst að okkur fer að bresta
+
<br />sér það helsta gamla innventarinn vefla, tjöld,
                <lb/>húsrúm þessu hvurugu er gott að bæta úr
+
<br />útskornar staðir, hurð, stál, rúm með tjöldum
                <lb/>fyr enn við erum alveg orðnir frjálsir, og þá
+
<br />kistla, og stakka, veiðitigi, búninga, og [vapk]
                <lb/>hæpið hvurninn það geingur --
+
<br />
            </p>
+
<br />
        </div>
+
----  
        <div n="2">
+
bls. 2
            <p>
+
<br />
                <lb/>öll okkar bókasöfn eru á hausnum
+
<br />að sömu vantar á alt þettað mikið, enn
                <lb/>alt ætlar fúna í Skála biblio tekinu
+
<br />það hefur mjög mikla þiðing fyrir okkur
                <lb/>því bygginginn er að öllu svikinn og
+
<br />því eptir stuttann tíma verður alt eyðilagt
                <lb/>eptirlitið er laklegt - eru ekki þjóð-
+
<br />sem ekki er komið á safnið, eða komið
                <lb/>sögur eða einkum æfintýri þarna í
+
<br />í útlenda.
                <lb/>manna kjöptum sem ekki er prentað áður
+
<br />Eg veit ekki hvað eg á að segja um það sem
                <lb/>gátur og þulur - slíkt eru mjög merkir
+
<br />þú talar um, þú sendir útdrátt af
                <lb/>forngripir einkum í dramatísku tiliti
+
<br />skírslunni um safnið á Dönsku? það er  
                <lb/>og ef rómanar rænugirðir dultið skorri
+
<br />sjálfsagt að það irði að vera útdráttur
                <lb/>enn <emph>mannamunnurinn</emph> það væri þá skárra
+
<br />því skírslann er saminn fyrir Islendínga eina,
                <lb/>að setja í það útilegumannasögur og okkar
+
<br />Eg er viss um að sumum kinni að þikja það
                <lb/>gömlu þulur kvæði og æfintýri um að
+
<br />fróðlegt, enn vilja þeir borga það? það er
                <lb/>flækjast til Flanderu og svo næst til Danmerkur
+
<br />fyrst að vita; og frammhaldið verður
                <lb/>í lusaleit - það er ófagurt að sjá - vera
+
<br />fyrst að koma<ref group="sk">Framhaldið kom aldrei út.</ref>, sem verður fult svo lángt
                <lb/>kann samt að eitthvað sé nítt í því pródukti
+
<br />og hitt, og ef til vill mörgu fróðlegra
                <lb/>enn nauðsynlegt væri krítisera manna-
+
<br />því það er meira safn til sögu Islands enn skírsla
                <lb/>muninn því annars gétur hann spilt smekk
+
<br />þar er talað um flesta búnínga sem tíðkuð
                <lb/>þjóðarinnar ef hann eða fleiri fara í kjölfarið
+
<br />ust eptir 1500 hér á landi borið samann
                <lb/>það er annars eins og leirskaldinu ætli eins og
+
<br />við kvæði og vit, sem eg held að kunni
                <lb/>stendur að verða ofaná - boða nú til fallega
+
<br />hafa mikla þíðing fyrir <strong>Islendínga</strong> í
                <lb/>karrieatúr grafskrift eða erfiljóð til setja í Gönguhrólf - áður enn hann verður
+
<br />sögulegu tilliti, enn sem vafasamt er
                <lb/>kirktur - búðu svo til einhvurja cómedíu
+
<br />hvert <strong>Danir</strong> kæra sig verulega um;
                <lb/>hefurðu ekki reint að búa til drama þú ert
+
<br />því aðgætandi er: þegar okkur fer aptur
                <lb/>full hagorður til þess. við þirtum að kæfa
+
<br />á bak er öllum öðrum að fara fram,
                <lb/>þessa moðvolgu klín klúðurs skirsattar
+
<br />eptir 1500 þekkja allir norðurlandabúar
                <lb/>vælu lýrík helst með drama eða þá með
+
<br />sögu sína út í æsar, bæði af ritum og óteljandi
                <lb/>góðum smá nóvellum - hvað segjurðu um það -
+
<br />mindum, þettað gétum við að mörgu leiti
                <lb/>skrifaðu mér nú verra bréf; jeg fæ munnskitu
+
<br />sagt um fornöldina til 1400 enn þar á
                <lb/>ef eg skrifa leingra
+
<br />eptir, þá vantar oss miklu meir bæði sögu
                <lb/>                 vale!
+
<br />og mindir (þessu hafa of fáir tekið eptir) í þessu
                <lb/>                   Sigurðr Guðmundsson
+
<br />erum við gagnstæðir öllum öðrum, og er
            </p>
+
<br />því óvíst að þeir sem ekki að nokkru leiti
        </div>
+
<br />skilja skírsluna <em>a Islensku</em> kæri sig um hana, eða
    </body>
+
<br />vilji kasta til þess, því <em>penúga</em> penínga hafa þeir valla
</text>
+
<br />aflögu
 +
<br />
 +
<br />
 +
----
 +
bls. 3
 +
<br />
 +
<br />líka er það galli að mindirnar vanta,
 +
<br />enn það er hægra sagt enn gért að géra þær
 +
<br />að öllu því <strong>hvur borgar</strong>? það er dýrt --
 +
<br />um galla í skírslunni hefi eg lítið athugað,
 +
<br />eg man ekki eptir neinu sérlegu, það er sjálfsagt
 +
<br />margt smátt og stórt sem má að henni finna,
 +
<br />það besta við hana er það, að hún er
 +
<br />tekinn dálítið <strong>praktískara</strong>, enn alment er
 +
<br />í þesskonar ritum, <strong>með því</strong> að bera forn
 +
<br />menjarnar samann við sögur og kvæði vor,
 +
<br />þá sjá menn líka betur hvaða þíðing safnið hefur
 +
<br />ef menn vilja sjá það
 +
<br />eg hefi aðeins náð einu rúnastein á Höskulds
 +
<br />stöðum fir "síra Martein prest"<ref group="sk">
 +
Í Árbók Fornleifafélagsins frá 2000-2001 ritar Þórgunnur Snædal um rúnir, þar er skráður
 +
rúnasteinn og er í greininni með raðnúmerið 40: „Höskuldsstaðir, Austur-Húnavatnssýslu,
 +
liggur ásamt fleiri gömlum legsteinum á stalli í sauðausturhorni kirkjugarðsins, stuðlaberg, l.
 +
182cm, þ. 32-36 cm, br. 39 cm, rh. 6-7 cm.“ Á steininn er letrað, Hér hvílir síra Marteinn
 +
prestur. Telur Þórgunnur að steininn hafi líklega verið lagður yfir séra Martein Þjóðólfsson
 +
sem lést árið 1383. (ÞS, 28). Sbr. [http://www.hafnir.is/skipulag/gogn/hoskulsstadir_sydriholl.pdf]</ref> (passaðu
 +
<br />vel uppa hann) um [Morjo] líkneskið er mér vel
 +
<br />kunnugt eg hefi séð það það er velgjört í öllum
 +
<br />bænum passaðu <em>vel</em> uppá það og Elsabetu eins,
 +
<br />eg hefi opt reint að ná því enn ei feingið,
 +
<br />það er vandinn að koma því, <strong>að það ekki skemmist</strong>
 +
<br />það væri helst ef [[Jón Sigurðsson]] færi á Sauðarkrók
 +
<br />væri eg prestur, þá skildi eg innprenta þér
 +
<br />alskonar kjærleika, að ógleimdum þeim
 +
<br />kristilegu, og <em>þeim</em> sem kvennfólkið stundum
 +
<br />nítur góðs af fremur enn af spennu skrifum,
 +
<br />og katólskum krossmörkum, hringjum
 +
<br />kistlum og trafakéflum; rúmfjalir eru bestu
 +
<br />gripir, enn hvur hefur séð rúm fjöl sem
 +
<br />géti safnast við sjálfann þig -- <strong>ergo</strong> álit
 +
<br />eg að eg hafi miklu meiri þörf á rúmfjöl
 +
<br />enn kona þín; og þú sem lúterskur klerkur átt
 +
<br />ekki að líða kátólsk krossmörk og marjumindir
 +
<br />í húsum þínum, sendu mer það helst alt svo það
 +
<br />verði ekki til hneigliss
 +
<br /> optime vale
 +
<br /> Sigurðr Guðmundsson
 +
 
 +
==Lbs 774 4to, Reykjavík 6 Mai 1873==
 +
bls. 1
 +
<br />
 +
<br />[[Reykjavík]] 6 Mai [[1873]]
 +
<br />Salútem domine fralló!
 +
<br />Stuttu og daufu bréfi er að svara;
 +
<br />í staðinn hefi eg fáar og illar fréttir að
 +
<br />færa -- við hrópuðum báðir of snemma
 +
<br />húrra forngripasafninu geingur illa
 +
<br />[Jón Sigurðsson] skrifar að skírslann komi
 +
<br />ekki út, því hann er alltaf í benínga ill
 +
<br />deilum við forsetann hérna<ref group="sk">Jón Þorkelsson rektor var forseti Íslandsdeildar H.Í.B. 1868-1877. Deilur milli Kaupmannahafnar- og Reykjavíkurdeildanna snérust um hvaðan útgáfu Skírnis væri stjórnað og hvert tekjur félagsins af félagsgjöldum og bóksölu rynnu.</ref><ref>''Hið Íslenska Bókmenntafjelag 1816-1916. Minningarrrit Aldarafmælisins 15. Ágúst 1916.'' Reykjavík 1916. H.Í.B.</ref>, svo ekkert
 +
<br />fæst prentað; og því síður fæst borgað
 +
<br />ritlauninn fyrr enn eptir mörg ár; gott
 +
<br />fyrir þá sem géta <em>þolað það</em> og eru hræddir við spari
 +
<br />sjóðinn - þettað skérðir mjög allann áhuga
 +
<br />manna á safninu og margur eru okkur
 +
<br />stórreiðir því flestir géfa meir til að
 +
<br />sjá nafn sitt á prenti, enn af ættjarðarást,
 +
<br />safnið hefur samt feingið 200 ríkisdali fyrir
 +
<br />þettað ár - með öllu þessu þá eru sem stendur
 +
<br />flestar framkvæmdir hindraðar eg vildi
 +
<br />bara óska að [[Jón Sigurðsson|Jón Sig]] irði rektor <ref group="sk">Hugmyndir voru á lofti að [[Jón Sigurðsson]] yrði rektor Lærða Skólans eftir að [[Jens Sigurðsson|Jens bróðir hans]] varð bráðkvaddur frá embættinu 1872.</ref><ref>Sjá einnig: Guðjón Friðriksson. 2003. ''Jón Sigurðsson, Ævisaga'' (II) Reykjavík: Mál og Menning, bls. 473.</ref>
 +
<br />að sameina deildirnar því þettað dugar
 +
<br />ekki leingur hvur ítir frá sér eða skarar
 +
<br />umm of eld að sinni köku, ef þú serð útskorna
 +
<br />skápa, kísla, rúmstokka, stakka, lóra,
 +
<br />þilstakka og alt þess háttar þá segðu mér til; og
 +
<br />fáðu að vita hvað það kostar, og hvurt það fæst,
 +
<br />eða verður flutt, við gétum eins og stendur
 +
<br />borgað dálítið - tvent er nú vest og það
 +
<br />er hvað alt þessháttar er farið að verða dyrt
 +
<br />hjá fólki - og þar næst að okkur fer að bresta
 +
<br />húsrúm þessu hvurugu er gott að bæta úr
 +
<br />fyr enn við erum alveg orðnir frjálsir, og þá
 +
<br />hæpið hvurninn það geingur --
 +
<br />
 +
<br />
 +
----
 +
bls. 2
 +
<br />
 +
<br />öll okkar bókasöfn eru á hausnum
 +
<br />alt ætlar að fúna í Skála biblio tekinu
 +
<br />því bygginginn er að öllu svikinn og
 +
<br />eptirlitið er laklegt - eru ekki þjóð-
 +
<br />sögur eða einkum æfintýri þarna í
 +
<br />manna kjöptum sem ekki er prentað áður
 +
<br />gátur og þulur - slíkt eru mjög merkir
 +
<br />forngripir einkum í dramatísku tiliti
 +
<br />og ef rómanar rænugirðir dultið skorri
 +
<br />enn <strong>mannamunnurinn</strong> það væri þá skárra
 +
<br />að setja í það útilegumannasögur og okkar
 +
<br />gömlu þulur kvæði og æfintýri um að
 +
<br />flækjast til Flanderu og svo næst til Danmerkur
 +
<br />í lusaleit - það er ófagurt að sjá - vera
 +
<br />kann samt að eitthvað sé nítt í því pródukti
 +
<br />enn nauðsynlegt væri að krítisera manna-
 +
<br />muninn því annars gétur hann spilt smekk
 +
<br />þjóðarinnar ef hann eða fleiri fara í kjölfarið
 +
<br />það er annars eins og leirskaldinu ætli eins og
 +
<br />stendur að verða ofaná - boða '''(búðu?)''' nú til fallega
 +
<br />karrieatúr grafskrift eða erfiljóð til að setja í [[Göngu-Hrólfr (Tímarit)|Gönguhrólf]] - áður enn hann verður
 +
<br />kirktur - búðu svo til einhvurja cómedíu
 +
<br />hefurðu ekki reint að búa til drama þú ert
 +
<br />full hagorður til þess. við þirtum að kæfa
 +
<br />þessa moðvolgu klín klúðurs skirsattar
 +
<br />vælu lýrík helst með drama eða þá með
 +
<br />góðum smá nóvellum - hvað segjurðu um það -
 +
<br />skrifaðu mér nú verra bréf; jeg fæ munnskitu
 +
<br />ef eg skrifa leingra
 +
<br /> vale!
 +
<br /> Sigurðr Guðmundsson
 +
 
 +
==Lbs 774 4to, Reykjavík 24 marts 1874==
 +
----
 +
bls. 1
 +
<br />
 +
<br />[[Reykjavík]] 24 marts [[1874]]
 +
<br /> Goði vin!
 +
<br />Eg hefi ekki tíma til að spauga - hvort nokkuð
 +
<br />verður úr þessari <strong>[[Ísafold (tímarit)|Isfold]]</strong> er óvíst enn eitthvað fæst
 +
<br />til þess utann landss og innann Pétur garfar eitthvað.
 +
<br />Hér er umm að géra að ná 2000 rd. einhvar
 +
<br />staðar frá - við meigum til að fá prentsmiðju
 +
<br />einhvarstaðar frá - því einokun og dramb
 +
<br />Einars trukk<ref group="sk">[[Einar Þórðarson]], prentari?</ref> og stiftsyfirvaldanna, er orðinn
 +
<br />óþolandi. Ritstjóra þarf og að fá að gagni því
 +
<br />einginn af þeim dugar hið minsta enn það er
 +
<br />hægra sagt enn gjört [[Matthías Jochumsson|Mattías prestur]] er
 +
<br />orðinn ritstjóri [[Þjóðólfur (tímarit)|þjóðólfs]] og hefir keipt hann
 +
<br />fyrir °900rd<ref group="sk">Séra [[Matthías Jochumsson]] varð ritstjóri Þjóðólfs í maí 1874, eftir að hafa undirritað kaupsamning heima hjá [[Jón Sigurðsson|Jóni Sigurðssyni]] forseta í febrúar það sama ár.</ref><ref>Sjá einnig: Þórunn Erlu Valdimarsdóttir, 2006. Upp á Sigurhæðir. Reykjavík: JPV.</ref> enn til þeirra starfa dugar
 +
<br />hann ekki ögn heldur enní pólitíkinni
 +
<br />enn ólukann er hann treistir ser mest
 +
<br />þar sem hann er veikastur það sá eg á
 +
<br />þingvallafundinum sæla
 +
<br />þú spurð mig um <strong>þjóð</strong>hátíðina hvurninn mér litist á
 +
<br />hana, mér líst háðunglega á hana, því verði
 +
<br />ekkert meira gért enn á horfist er það mesta
 +
<br />þjóðskömm það hefur nú verið stúngið <em>svo</em>
 +
<br />uppá svo mörgu sem einginn féllst þó á, að það
 +
<br />er til lítils að tala um það, flest af því hefur
 +
<br />ekki átt við - enn þó er þrent af því þess eðliss
 +
<br />að það hefði gétað átt við, svo sem [[Styttan af Ingólfi|stitta Ingolfs]],
 +
<br />(ef innlendir hefðu gétað gért hana) enn hún hefði
 +
<br />kostað frá 12-20,000 rd, saga Isl. hefði att vel
 +
<br />við enn hún kostar sama, og hvur hefði gert hana
 +
<br />á minna enn, 12-20 árum? - eg sleppi því alveg
 +
<br />Fyrsta uppástúngann er sú besta og tiltækileg-
 +
<br />asta að biggja <strong>þjóðsafnsbiggingu</strong> það mætti
 +
<br />géra og irði gért ef 4 til 5000 rd. feingjust
 +
<br />
 +
<br />
 +
----
 +
bls. 2
 +
<br />
 +
<br />batnaði árferðið þá væri landsmönnum
 +
<br />ekki vorkun að skjóta samann 7-8000 bæi
 +
<br />til að <em>hala</em> koma <strong>þessu fyrir tæki</strong> til leiðar
 +
<br />og eins nýju <strong>þjóðblaði</strong> með <strong>prentsmiðju</strong>
 +
<br />því þá innu þeir landinu ómetandi gagn því
 +
<br />forngripasafnið er eins nauðsynlegt og saga
 +
<br />landsins og annar grein af henni - safnið
 +
<br />hefur nú 1160 gripi og húsrúmið er þrotið
 +
<br />hvurninn á nú að halda áfram að safna
 +
<br />og sýna safnið; hér liggja og hrönnumm
 +
<br />samann <strong>Steinasöfn</strong> og safn af <strong>eggjum</strong>
 +
<br />flest allra fugla sem einginn gétur feingið
 +
<br />að sjá, það væri hægt að fá hingað alla
 +
<br /><strong>fugla</strong> Ísl. og þá gætu menn á fáum árum
 +
<br />feingið heilt gott Isl. nátturu fræðiss safn
 +
<br />og það er það annað sem mest þörf er á því
 +
<br />skortur á náttúru fræðis þekking er það sem
 +
<br />mest hamlar okkar fram förum sé rétt
 +
<br />a litið - hugsaðu þig nú vel um þettað
 +
<br />batni árferðið, eg hefi skrifað um þettað
 +
<br />mál [[Ólafur Sigurðsson (í Ási)|Olafi í Ási]] og [sira Birni í Laufasi]
 +
<br />til að reina að þreifa mig fyrir við norðlend-
 +
<br />inga - því taki <strong>þeir</strong> illa undir það þá er
 +
<br />ekki til neins að fara þess meira á flot,
 +
<br />því þá fellur það eins og allar hinar uppá
 +
<br />stúngurnar og ekkert verður gert.
 +
<br />eg vildi því biðja þig fyrir að þreifa þig
 +
<br />fyrir í sislunni, og láta mig vita <strong>það allra</strong>
 +
<br /><strong>bráðasta</strong> undir tektir manna að eg gæti þá
 +
<br />safnað hér samann mönnum og sent boðsbréf
 +
<br />um allt land.
 +
<br />
 +
<br />
 +
----
 +
bls. 3
 +
<br />
 +
<br />að tala um að safna saman 80-100,000 rd
 +
<br />fyrir gufuskip sem margir tala um er
 +
<br />helber barnaskapur, því slikt á að gjörast
 +
<br />með sköttum enn ekki betli, til þess höfum
 +
<br />vér feingið fjárhagsráð og skattalaga-
 +
<br />vald - sama er að segja um þinghúss biggingu
 +
<br />það á ekki við
 +
<br /> Ekki held eg að eg fari að géfa mig út
 +
<br />fyrir Alþingissmann, eg er ónítur í pólitík
 +
<br />og illa fanst mér láta að vera á þingvalla
 +
<br />fundinum sællrar minníngar -
 +
<br /> Hér hafa verið miklar gleðileikar í vetur,
 +
<br />Hellismennirnir gérðu samt litla lukku
 +
<br />því samtölin eru kraptlaus, enn það var
 +
<br />mikið kostað uppá þá í vopnum og klæðum,
 +
<br />það er mein mikið að svo fair fast við að
 +
<br />semja Isl. leikrit því það stirkir og mentar
 +
<br />flestu fremur þjóðerkið og glæðir smekk
 +
<br />fegurðartilfinning og sögu þekking þjóðar-
 +
<br />innar - enn <strong>lyrekinn</strong> er orðinn bráðum
 +
<br />ódaunsslefa sem lekur úr hvurjum
 +
<br />kjapti sem er á landinu - það verður að
 +
<br />koma nítt líf, rómann á litteratúríum
 +
<br />er og fjarska dárleg, þar þarf eitthvað nítt
 +
<br />að koma, þó ekki væri nema atlagt til að vega
 +
<br />á móti - nú nenni eg ekki að skrifa
 +
<br />meira því eg veit ekki nema þú fári akægð
 +
<br />af öllum þessum uppa stúngum,
 +
<br />láttu sjá og skrifaðu mer aptur
 +
<br /> þinn
 +
<br /> Sigurðr Guðmundsson
 +
 
 +
----
 +
* '''Gæði handrits''':
 +
* '''Athugasemdir''':  <span style="color:#FF0000">'''CHANGES: (tags) emph --> strong, del --> em, add --> em, comments from o in red '''</span>
 +
* '''Skönnuð mynd''':
 +
----
 +
* '''Skráð af:''': Elsa Ósk Alfreðsdóttir
 +
* '''Dagsetning''': XX.07.2011
 +
----
 +
 
 +
==Sjá einnig==
 +
==Skýringar==
 +
<references group="sk" />
 +
==Tilvísanir==
 +
<references />
 +
==Tenglar==
 +
 
 +
 
 +
[[Category:Bréf]][[Category:Landsbókasafn]][[Category:All entries]]

Núverandi breyting frá og með 10. febrúar 2017 kl. 22:40

  • Handrit: Lbs 774 4to, Sjö bréf frá Sigurði Guðmundssyni málara til Eggerts Briem
  • Safn: Landsbókasafn Íslands - Háskólabókasafn
  • Dagsetning: 19 ágúst 1868 (1), 27 mars 1869 (2), 21 juni 1869 (3), 7 september 1870 (4), 4 Desember 1872 (5), 6 maí 1873 (6), 24 mars 1874 (7)
  • Bréfritari: Sigurður Guðmundsson
  • Staðsetning höfundar: Reykjavík
  • Viðtakandi: Eggert Briem
  • Staðsetning viðtakanda:

  • Lykilorð:
  • Efni:
  • Nöfn tilgreind: Björn (Jónsson?), Einar (Þórðarson?), Jón (Guðmundsson?), Jón Sigurðsson, Benedikt Gröndal

  • Texti:

Lbs 774 4to, Reykjavík 19 august 1868

Lbs_486_4to,_0000r-FB_-_0-tbn.jpg

bls. 1

Reykjavík 19 august 1868
Goði vin!
Svo fyrnist vinskapur sem fundir! eg þakka þér
fyrir byrjunina að þú varst svo viljugur að skrifa
mér fyrst, við höfum báðir alltaf svo mikið að géra
einkannlega þegar að gufuskipið er á ferðinni að
hvorugur mun géta rist mikið af torfi og eins og
þú veist þá er hér darleg reiðíngsvelta.
Illa for með peningana sem þú sendir að austann
til safnsins og annara, ef það er farið, því safnið
þarf alls syns með enn þá er það verra að fleiri hvarta
um sömu leiðilegheit með austannpostinn um
og er víst þörf á að róta upp í slíku.
Skírslann<ref>Sigurður Guðmundsson 1868. Skýrsla um Forngripasafn Íslands í Reykjavík 1863-1868. I-III Kaupmannahofn: Hið Íslenska Bókmenntafélag. Sjá formálann hér: [1]</ref> er kominn út og sendi eg þer hana til
hjartastirkingar, mér líkar hún allvel, registrið er
allgott þó eitthvað meigi ef til vill að því finna
manna nafna registur vantar, og ýmsar villur
eru hér og þar sem mest munu þó vera okkur
að kenna að við höfum ekki lesið nogu vel samann
handritin, annars held eg að eingu sé breitt sem
orð á sé gérandi segðu mér næst hvað þer sýnist
um það eða hvað er abótavant, safnið hefir
nú vaxið svo það er orðið 634 Nr af mörgum góðum
hlutum og er það ekki alllitið, enn nú er svo komið
að húsrúmið ætlar að verða safninu hættulegast
því skýrslann kémur annars á það eflaust
góðum refsböl áfram.
Ég hefi feingið greinina okkar <ref group="sk">Hér er fyrsta af mörgum tilvísunum í þessum bréfum um grein eftir Sigurð og Eggert sem birtist að lokum í Norðanfara þann 7. des. 1869.</ref> frá Birni <ref group="sk"> Líklega Björn Jónsson á Akureyri, eigandi og ábyrgðarmaður tímaritsins Norðanfara.</ref> og
afsakanir með sem allar lutu að því að honum
þótti ekki talað með nogri lotningu um hann
Einar sinn<ref group="sk">Það er ekki ljóst af greininni eins og hún birtist hver Einar þessi mun hafa verið, en líklega er þetta Einar Þórðarson prentari í Reykjavík. Hins vegar hnýta þeir líka í embættismenn, presta, lækna og verslunarmenn.</ref> ég hefi fyrir nokkru síðann verið að


bls. 2

sarga við Baldur hinn góða um að taka
hann þó það sé reyndar á eptir tímanum
þá er þó betra seint enn aldrei, enn ekki
veit eg enn hvert geingur samann með okkur
þeir eru bogir á að taka skammir sem eru að
gagni enn eru að narta hinseinn í náungann
eins og tannlausar mís.
Mér líður við sama eg hefi argað mig halfdauðann
viðvíkjandi safninu og verður þó lítið ágeingt
eg vildi koma því í fast horf enn það geingur
ervitt því þá er vá fyrir dyr þá öðrum er innum
komið og rísa upp altaf nýar hættur svo gérir
mér vest efnaleysið að standa í þessu fyrir ekkert
og leggja fram svo mikinn tíma fyrir ekkert því
fyrirhöfninn eikst altaf ótrúlega að sýna
safnið og skrifa um það, og halda því í reglu,
samt hefi eg feingið 50 Rd. fyrir skírsluna frá
Jóni Sigurðssyni svo eg fæ víst braðum ístru
af ofáti, af þessu leiðir að eg hefi einga spánýa
uppástúngu gert um neitt, eg hefi líka verið að
ganga í að koma skólavörðunni í rétt horf
og er hún nú að komast upp og er komin 8 ál.
og mun verða allsvatur líka er lagður vegur upp
að henni og upp frá henni inn undir öskjuhlíð
og var eg eins konar pottur og panna (að eg held)
í því að vegurinn var lagður svo beinn á þeim
stað og kostaði það mig mikið arg að grafa
fyrir því með gómapálnum þettað eru nú
verklegar uppástúngur Vilt þú samt ekki
skrifa grein í Baldur og biðja um handa
forngripasafninu ímsa þjóðgripi sem til má
tína og vil eg aðeins nefna fáa so þú getir
aukið við:<ref group="sk">Þessar háðsku tillögur koma allar síðan fram í Norðanfara-greininni sem nefnd er í n.m. grein #1 (7. des. 1869.)</ref>


bls. 3

heldurðu ekki að polití stjórnin á Islandi
hafi nægann ellisvip á sér til að vera þjóð
gripur og setjast á forngripasafn, og verslunar
aðferð kaupmanna, kunnátta bænda í jarðar
rækt og að fara með á borð, framför sunnlendinga
í stórskipaútgerð og þeirra litlu bátar þeir
géta þá rúmast á forngripasafni, hvað segjar
ðu þá um sálma bókina okkar má ekki til nefna
í henni svo æruverðuga sálma að þeir megi
farframast, samheldni sunnlendinga,
bæjarstjórana í Reykjavík má setja suma á
safnið því þeir innihalda svo mikið af
gömlum skoðunum sem hvergi eiga heima
nema á forngripasafni. aðferð stjórnar
innar að halda saman ríkjum sínum og löndum
og að efla velmeigun þeirra. Sveitastjórnin
á islandi? væri svona grein laglega komið
fyrir, þá væri það all góður máti að koma
ýmsu að sem maður á annars örðugra með
að tala um hugsaðu þig nú um til næst
Eg hefi líka opt hugsað senonum þegjandi
þörfina enn eg hefi eingann tíma til þess því
annað stendur miklu nær sem eg má þó láta
ógért. gamlar brefautanáskriptir mætti
og setja á safnið t.d. Guð elskandi [lándiss]
kvinnu etc með þessu gætir þú prítt Baldr
hinn góða <ref group="sk">Tímaritið "Baldur."</ref>og það væri miklu sæmra yrkiss
efni enn sumt það sem hefir verið í hönum


bls. 4

enn það geingur líklega með hann eins og
Norðannfara <ref group="sk">Tímaritið "Norðanfari."</ref> að hann lætur það liggja sem
gagn er að enn tekur það versta hefurðu
seð annara enn skaldskapinn í hönum eg
fyrir mitt leiti kæri mig kollóttann um Petur
postula enn það verður að vera einhver hug
mind í skáldskapnum eða stefna,
Hvað segir þú um ragnarökkrið<ref group="sk">Ragnarökkur: kvæði um Norðurlanda guði, eftir Benedikt Gröndal, kom út 1868.</ref> fellir þú
þig við þessi eilífu bragarhattaskipti það finst
mér eiðileggja alla þá norrænu ró sem þarf að vera í
slíku kvæði, aðrir segja að það geri ekkert enn eg
segi né! hitt ætla eg að láta þig dæma ef þú
vilt, og svo líka þettað.
vale
Sigurðr Guðmundsson


Lbs 774 4to, Reykjavík 27 mars 1869


bls. 1
27 Marts 1869
Goði vin!
Gott þikir mer að þú finnur ekki
mikið að skírslunni. það er satt sem
þú segir að gott væri að setja leiðréttingar
við ímsar greinar skírslunnar þá ef
til vill ekki fyr enn 1 bindi væri
komið þettað verður eins konar antiqvar-
isk ruslakista sem með tímanum verður
fróðleg þótt margir nú hlægi að því,
safnið á nokkuð liggjandi af peningum
sem bráðum þarf að brúk og það þó meira
væri til að innrétta hús fyrir safnið
það serð þú af þjóðafli<ref group="sk">Tímaritið Þjóðólfur birti reglulega yfirlit Sigurðar og Jóni Árnasyni á gjöfum til safnins.</ref> 2 enskir menn
sendu safninu samtals 30 rd. eg vildi
það heldi áfram - Eg hefi reint með
greinina okkar bæði við Einar Baldur <ref group="sk">Einar prentari Þórðarson var ábyrgðarmaður tímaritsins Baldur.</ref>
og kvöldfelagið <ref group="sk">Þetta er eina dæmið sem vitað er um (í jan. 2017), að Sigurður nefni Kvöldfélagið í bréfi. Jón Ólafsson átti eftir hins vegar að skrifa um félagið eftir að því lauk og einhvers staðar nefnir Matthías Jochumsson félagið í bréfi þegar hann biður að heilsa „kommúnistum öllum.“(-KA) </ref> , og þikir þeim öllum
helst á móti að taka hana að hún sé
orðinn of gömul. líka þikir þeim hún
of laung, og þeim er ekki um að birja
mitt stríð, eg held því að við verðum
þó leitt sé að sleppa að hugsa um hana
því við fáum hana ekki prentaða nema
með afarkostum enda finst mér hún hafa
tapað miklu af sínu gildi af því hún er orðinn


<bls. 2>

of gömul, við erum finn eg á líkri
skoðun með ragnarokkrið og viljum
ekki hafa þettað utlenda hringl
Eg er á því að það se vant við
fángs að géra þessa andlegu furu
gripi eigulega á safn enn þá
held eg að það mætti útbúa nokkra
af þeim handa Norðannfara og
norðlendíngum að minsta kost þeir
eru meira nýúnga gjarnir enn aðrir
landsbúar, þettað var annars gaman
uppástúnga af mer - forngripasafninu
bætast alltaf góðir hlutir og vona eg
að þú reinir að stirkja það sem þú gétur
það má hafa það firir keyri á þá
að útlendir eru farnir að stirkja
það, það hvetur altaf þá sem einga
þjóðernismeðvitund hafa, þeir vilja
hafa útlent alt og helst vitleisi se
það falt
vale
Sigurðr Guðmundsson

Lbs 774 4to, Reykjavík 21 juni 1869

bls. 1

Reykjavík 21 juni 1869
Góði vin!
Mer líkar allvel ritgjörðin um forngripina
það vill svo illa til að eg hefi ekki haft neinn
tíma til að hugsa um hana fyrir ímsum önnum
mer dettur ekkert mottó í hug sem passar eða er betra nema ef
það væri þettað "Grísir gjalda enn gömul svín valda<ref group="sk">Grein um Forngripasafnið birtist í Norðanfara, 7. des. 1869, undir fyrirsögninni "Grísir gjalda, en gömul svín valda." Sjá Norðanfari 8 ár. no. 47-48, bls. 93-34</ref>
og passar það þá ekki, mér dettur heldur ekkert nítt
í hug sem nauðsynlegt er að setja á þettað safn
nema blaðastjórana sjálfa, það er óhæfa hvað þeir
smjaðra fyrir dónanum enn hvursvegna nema af
því þeir borga mest af blöðonum, alt á alþíða
að dæma um bókmentir, [pólitík] framfarir, enginn á
að géta orðið alþingismaður nema hann first segi
alþíðu allar synar skoðanir sbr. þjóðólf og alt á að vera
ónítt nema þeir haldi fundið við kjósendur syna* *sem alt eiga að vita og
þegar á þing er komið þá vinna þeir til heldur að
standa upp sér til skammar "svo að Kjósendur þeirra
sjái hvaða skoðunn þeir hafa á málinu" í staðinn fyrir
að votera þegjandi, eins og við aðrir menn alt er undir
því komið að [hjóptu] mikið og með þessu móti géra
þeir sjalfir þingið dýrast sem mest tala um að
það kosti of mikið "látum af alþíðu dæma" hvort
þettað er ekki satt."
þar næst eru nefnda og þingmanna kosníngar,
mest er undir því komið að menn sem kosnir eru í
nemdir allarséu fyrst og fremst, sjálfir æruverðugir forngripir
sem séu bæði andlega og líkamlega komnir í þær
fellingar sem verra sé að rétta þá úr enn 100
ára rostúngshúð, með þessu móti er ekki að óttast að nokkr
ar nýjar uppástúngur fai framgáng, nema þær sem þeir
þekktu á ingri árum enn þær munu flestar úreltar
enda munu þeir ekki koma á þing eða til að láta fu....sannfærast


bls. 2

Eg sendi þer ritgjörðina aptur því mer þikir
best henda að prenta hana í Norðann fara
því Baldur gérir sig svo vigtugann að eg
er orðinn svo leiður á að eiga við hann að eg
nenti ekki að eiga undir því að syna ha ritstjór
anum ritgjörðina,
Nú er forngripasafnið orðið 708 Nr. það geingur
alt seigt þú talar um að eg þú sert kallaður
gjafari í auglísingu í þjóðafli ef þettað er (sem
eg hefi aldrei nent að gæta að) þá er það af ágæti
Jóns<ref group="sk">Jón Guðmundsson, ritstjóri Þjóðólfs.</ref> enn hinsvegar er of mikið að heimta að við
auglísum alla géfendur því það kostar altof mikið
heldur auglísum við hver sendi og ur hvaða hérað
það er - varla kémur nein skírsla út í sumar
og er það mein mikið varla er til neins að fitja
setja það mál á þing í sumar enn þó gétur
verið að eg géri það
vale!
Allra æruverðugum
sira Eggert Brím sálusorgara og fargara
a Djúpavog

Lbs 774 4to, Reykjavík 7 september 1870

bls. 1

Reykjavík 7 september 1870
ATH MYND Handteiknuð mynd af typpi og pung með englavængi. Geislastrik allt í kring og strik sprautast úr typpinu


Hill sé með þínu geislega reðrildi!
Mér leist vel á forngripasafnið í Norðannfara
enn eg held að það hafi gért af litla verkun
sem komi af því að þá um leið komu þessar
frammúrskarandi dónagreinir um
þjóðhátíðina<ref group="sk">Sjá Norðanfara 13. og 27. júlí 1870. "Þjóðhátíðin 1874" eftir "J.S."</ref> og sem flesta þótt illir seu undr-
raði stórum að nokkur gæti skrifað, það er
að míga á moldir feðra sinna eg held varla
að eg géti stilt mig um að géra karrieatúr
af höfundinum í þá stefnu þessháttar á ekki
að svara á annann hátt, hvör veit nem við
Baldur gétum farið að géfa út karrieatúrer
ef hann lifnar við, eg hefi sent eina til
Norveysum stjórnina, þikir þér ekki mergur
í Islendínga brag það gátu þá Danir loksins
skilið þannig eiga menn að sigla á þá
með gapandi höfðum og gínandi trjónum
og hleipa öllu til skipsbrots þá verða
þeir seinast hræddir, og þá komast á
illindi milli þjóðanna sem er það firsta
skilirði að Islendingar vakkni skilurðu!


bls. 2

Við höfum ekki freist að biðja stjórnina
enda hefir okkur tekist að narra út úr henni
500rd Líka er eg búin að útvega safninu
húsrúm uppá kirkju lofti sem er 8-9 alnir
a breidd og 16 á leingd og á 6 al á hæð þettað
kalla eg gott og nú erum við í oða kappi
að láta smíða það kémur til að kosta um
200 rd. í alt. mer þikir vest að áhugi
landsmanna á safninu ætlar alveg að
hætta einmitt þegar að safnið er komið
í svo gott horf að það fer að verða skémti-
legt það er sára lítið sem því hefir géfist
í firra og í ár það hefir um 802 Nr í alt
við höfum keift töluvert fyrir eina 80
-90 rd silfur og þessháttar enn peníngarnir
hrokkva ekkert til ef menn ætla að leggjast
á það lúalag að selja safninu alt enn
hætta að senda því géfins þettað þarf
að skrifa um í Norðannfara.
Géturðu ekki útvegað mér gamalt besli
með öllum ádrattum ennislaufi eirnahing
eirnahringjum og þessháttar, og gamlar
brjóstgjarðir Spurðu bróður þinn<ref group="sk">Bræður Eggerts voru Jóhann (7. 8. 1818-18. 4. 1894) og Ólafur Briem (29. 11. 1808 - 15. 1. 1859.) Hér er því átt við Jóhann.</ref> um
það hornistöðin vóru mikið og góð eru
ekki gamlar mussur og bolir og stutt
bugsur þarna eistra og svartar karlmans
skotthúfur eru þar ekki gamlir hnakkar
með bríkum aptann og framann hugsaðu
um þettað þettað þarf safnið að fá
fyrirgéfðu hér er ekki plats fyrir reðrildi né fuðrildi
þú hefur heldur ekki gott af að sjá það
vale
Sigurðr Guðmundsson

Lbs 774 4to, 15 des Reykjavík 4 Desember 1872

bls. 1

Meðt. 15 des Reykjavík 4 Desember 1872ATH DATE
Góði vin!
þú áttir bréf hjá mér, enn eg þorði ekki að senda
þér bréf í þessar landsuður óbigðir, því eg var
hræddur um að það kinnu að koma úr þér
alt af volgar landsinníngs vokur; svo að
þar á móti þirti að koma ein hvur notrandi
útviríngs beljandi frá mér - eg varð
feginn þegar eg sá að bréf þitt var ekki í
ljóðum; því þó eg egi þér mest skáldskapar
gáfuna að þakka ! þá er hún samt skjaldann
heima --- um Forngripa safnið er lítið að
segja og þó mikið, því miðar alltaf obboð lítið
á fram reindar er það lítið, því bæði eru
litlir peningar til, og eins á eg örðugt með að
sinna því eins og þörf er á svona alt fyrir
ekkert, eg hefi jafn vel gért það meira enn eg
hefi haft efni á --- safnið hefur nú um 907 Nr als
og því er all vel raðað eins og stendur, enn lítið
pláts er fyrir meira -- það hefur hamlað safninu
mjög að mókmentafélagið <ref group="sk">Hið Íslenska Bókmenntafélag.</ref> hefur verið svo seint
að géfa út skírsluna enn hún kémur nú í
vor -- þettað gérir meðframm það að verkum
að áhugi manna fyrir safninu er farinn að
dafna; því margir hafa einmidt géfið því
af fordild enn ekki af föðurlandsást --
það síðasta sem eg fékk var Islenski vefstóllinn
eptir lánga mæðu þá var einginn vefur í
honum, það verða önnur vandræðinn að fá
hann -- eg hefi tjaldað herbergi, hvor maður
sér það helsta gamla innventarinn vefla, tjöld,
útskornar staðir, hurð, stál, rúm með tjöldum
kistla, og stakka, veiðitigi, búninga, og [vapk]


bls. 2

að sömu vantar á alt þettað mikið, enn
það hefur mjög mikla þiðing fyrir okkur
því eptir stuttann tíma verður alt eyðilagt
sem ekki er komið á safnið, eða komið
í útlenda.
Eg veit ekki hvað eg á að segja um það sem
þú talar um, að þú sendir útdrátt af
skírslunni um safnið á Dönsku? það er
sjálfsagt að það irði að vera útdráttur
því skírslann er saminn fyrir Islendínga eina,
Eg er viss um að sumum kinni að þikja það
fróðlegt, enn vilja þeir borga það? það er
fyrst að vita; og frammhaldið verður
fyrst að koma<ref group="sk">Framhaldið kom aldrei út.</ref>, sem verður fult svo lángt
og hitt, og ef til vill að mörgu fróðlegra
því það er meira safn til sögu Islands enn skírsla
þar er talað um flesta búnínga sem tíðkuð
ust eptir 1500 hér á landi borið samann
við kvæði og vit, sem eg held að kunni að
hafa mikla þíðing fyrir Islendínga í
sögulegu tilliti, enn sem vafasamt er
hvert Danir kæra sig verulega um;
því aðgætandi er: að þegar okkur fer aptur
á bak er öllum öðrum að fara fram,
eptir 1500 þekkja allir norðurlandabúar
sögu sína út í æsar, bæði af ritum og óteljandi
mindum, þettað gétum við að mörgu leiti
sagt um fornöldina til 1400 enn þar á
eptir, þá vantar oss miklu meir bæði sögu
og mindir (þessu hafa of fáir tekið eptir) í þessu
erum við gagnstæðir öllum öðrum, og er
því óvíst að þeir sem ekki að nokkru leiti
skilja skírsluna a Islensku kæri sig um hana, eða
vilji kasta til þess, því penúga penínga hafa þeir valla
aflögu


bls. 3

líka er það galli að mindirnar vanta,
enn það er hægra sagt enn gért að géra þær
að öllu því hvur borgar? það er dýrt --
um galla í skírslunni hefi eg lítið athugað,
eg man ekki eptir neinu sérlegu, það er sjálfsagt
margt smátt og stórt sem má að henni finna,
það besta við hana er það, að hún er
tekinn dálítið praktískara, enn alment er
í þesskonar ritum, með því að bera forn
menjarnar samann við sögur og kvæði vor,
þá sjá menn líka betur hvaða þíðing safnið hefur
ef menn vilja sjá það
eg hefi aðeins náð einu rúnastein á Höskulds
stöðum fir "síra Martein prest"<ref group="sk"> Í Árbók Fornleifafélagsins frá 2000-2001 ritar Þórgunnur Snædal um rúnir, þar er skráður rúnasteinn og er í greininni með raðnúmerið 40: „Höskuldsstaðir, Austur-Húnavatnssýslu, liggur ásamt fleiri gömlum legsteinum á stalli í sauðausturhorni kirkjugarðsins, stuðlaberg, l. 182cm, þ. 32-36 cm, br. 39 cm, rh. 6-7 cm.“ Á steininn er letrað, Hér hvílir síra Marteinn prestur. Telur Þórgunnur að steininn hafi líklega verið lagður yfir séra Martein Þjóðólfsson sem lést árið 1383. (ÞS, 28). Sbr. [2]</ref> (passaðu
vel uppa hann) um [Morjo] líkneskið er mér vel
kunnugt eg hefi séð það það er velgjört í öllum
bænum passaðu vel uppá það og Elsabetu eins,
eg hefi opt reint að ná því enn ei feingið,
það er vandinn að koma því, að það ekki skemmist
það væri helst ef Jón Sigurðsson færi á Sauðarkrók
væri eg prestur, þá skildi eg innprenta þér
alskonar kjærleika, að ógleimdum þeim
kristilegu, og þeim sem kvennfólkið stundum
nítur góðs af fremur enn af spennu skrifum,
og katólskum krossmörkum, hringjum
kistlum og trafakéflum; rúmfjalir eru bestu
gripir, enn hvur hefur séð rúm fjöl sem
géti safnast við sjálfann þig -- ergo álit
eg að eg hafi miklu meiri þörf á rúmfjöl
enn kona þín; og þú sem lúterskur klerkur átt
ekki að líða kátólsk krossmörk og marjumindir
í húsum þínum, sendu mer það helst alt svo það
verði ekki til hneigliss
optime vale
Sigurðr Guðmundsson

Lbs 774 4to, Reykjavík 6 Mai 1873

bls. 1

Reykjavík 6 Mai 1873
Salútem domine fralló!
Stuttu og daufu bréfi er að svara;
í staðinn hefi eg fáar og illar fréttir að
færa -- við hrópuðum báðir of snemma
húrra forngripasafninu geingur illa
[Jón Sigurðsson] skrifar að skírslann komi
ekki út, því hann er alltaf í benínga ill
deilum við forsetann hérna<ref group="sk">Jón Þorkelsson rektor var forseti Íslandsdeildar H.Í.B. 1868-1877. Deilur milli Kaupmannahafnar- og Reykjavíkurdeildanna snérust um hvaðan útgáfu Skírnis væri stjórnað og hvert tekjur félagsins af félagsgjöldum og bóksölu rynnu.</ref><ref>Hið Íslenska Bókmenntafjelag 1816-1916. Minningarrrit Aldarafmælisins 15. Ágúst 1916. Reykjavík 1916. H.Í.B.</ref>, svo ekkert
fæst prentað; og því síður fæst borgað
ritlauninn fyrr enn eptir mörg ár; gott
fyrir þá sem géta þolað það og eru hræddir við spari
sjóðinn - þettað skérðir mjög allann áhuga
manna á safninu og margur eru okkur
stórreiðir því flestir géfa meir til að
sjá nafn sitt á prenti, enn af ættjarðarást,
safnið hefur samt feingið 200 ríkisdali fyrir
þettað ár - með öllu þessu þá eru sem stendur
flestar framkvæmdir hindraðar eg vildi
bara óska að Jón Sig irði rektor <ref group="sk">Hugmyndir voru á lofti að Jón Sigurðsson yrði rektor Lærða Skólans eftir að Jens bróðir hans varð bráðkvaddur frá embættinu 1872.</ref><ref>Sjá einnig: Guðjón Friðriksson. 2003. Jón Sigurðsson, Ævisaga (II) Reykjavík: Mál og Menning, bls. 473.</ref>
að sameina deildirnar því þettað dugar
ekki leingur hvur ítir frá sér eða skarar
umm of eld að sinni köku, ef þú serð útskorna
skápa, kísla, rúmstokka, stakka, lóra,
þilstakka og alt þess háttar þá segðu mér til; og
fáðu að vita hvað það kostar, og hvurt það fæst,
eða verður flutt, við gétum eins og stendur
borgað dálítið - tvent er nú vest og það
er hvað alt þessháttar er farið að verða dyrt
hjá fólki - og þar næst að okkur fer að bresta
húsrúm þessu hvurugu er gott að bæta úr
fyr enn við erum alveg orðnir frjálsir, og þá
hæpið hvurninn það geingur --


bls. 2

öll okkar bókasöfn eru á hausnum
alt ætlar að fúna í Skála biblio tekinu
því bygginginn er að öllu svikinn og
eptirlitið er laklegt - eru ekki þjóð-
sögur eða einkum æfintýri þarna í
manna kjöptum sem ekki er prentað áður
gátur og þulur - slíkt eru mjög merkir
forngripir einkum í dramatísku tiliti
og ef rómanar rænugirðir dultið skorri
enn mannamunnurinn það væri þá skárra
að setja í það útilegumannasögur og okkar
gömlu þulur kvæði og æfintýri um að
flækjast til Flanderu og svo næst til Danmerkur
í lusaleit - það er ófagurt að sjá - vera
kann samt að eitthvað sé nítt í því pródukti
enn nauðsynlegt væri að krítisera manna-
muninn því annars gétur hann spilt smekk
þjóðarinnar ef hann eða fleiri fara í kjölfarið
það er annars eins og leirskaldinu ætli eins og
stendur að verða ofaná - boða (búðu?) nú til fallega
karrieatúr grafskrift eða erfiljóð til að setja í Gönguhrólf - áður enn hann verður
kirktur - búðu svo til einhvurja cómedíu
hefurðu ekki reint að búa til drama þú ert
full hagorður til þess. við þirtum að kæfa
þessa moðvolgu klín klúðurs skirsattar
vælu lýrík helst með drama eða þá með
góðum smá nóvellum - hvað segjurðu um það -
skrifaðu mér nú verra bréf; jeg fæ munnskitu
ef eg skrifa leingra
vale!
Sigurðr Guðmundsson

Lbs 774 4to, Reykjavík 24 marts 1874


bls. 1

Reykjavík 24 marts 1874
Goði vin!
Eg hefi ekki tíma til að spauga - hvort nokkuð
verður úr þessari Isfold er óvíst enn eitthvað fæst
til þess utann landss og innann Pétur garfar eitthvað.
Hér er umm að géra að ná 2000 rd. einhvar
staðar frá - við meigum til að fá prentsmiðju
einhvarstaðar frá - því einokun og dramb
Einars trukk<ref group="sk">Einar Þórðarson, prentari?</ref> og stiftsyfirvaldanna, er orðinn
óþolandi. Ritstjóra þarf og að fá að gagni því
einginn af þeim dugar hið minsta enn það er
hægra sagt enn gjört Mattías prestur er
orðinn ritstjóri þjóðólfs og hefir keipt hann
fyrir °900rd<ref group="sk">Séra Matthías Jochumsson varð ritstjóri Þjóðólfs í maí 1874, eftir að hafa undirritað kaupsamning heima hjá Jóni Sigurðssyni forseta í febrúar það sama ár.</ref><ref>Sjá einnig: Þórunn Erlu Valdimarsdóttir, 2006. Upp á Sigurhæðir. Reykjavík: JPV.</ref> enn til þeirra starfa dugar
hann ekki ögn heldur enní pólitíkinni
enn ólukann er hann treistir ser mest
þar sem hann er veikastur það sá eg á
þingvallafundinum sæla
þú spurð mig um þjóðhátíðina hvurninn mér litist á
hana, mér líst háðunglega á hana, því verði
ekkert meira gért enn á horfist er það mesta
þjóðskömm það hefur nú verið stúngið svo
uppá svo mörgu sem einginn féllst þó á, að það
er til lítils að tala um það, flest af því hefur
ekki átt við - enn þó er þrent af því þess eðliss
að það hefði gétað átt við, svo sem stitta Ingolfs,
(ef innlendir hefðu gétað gért hana) enn hún hefði
kostað frá 12-20,000 rd, saga Isl. hefði att vel
við enn hún kostar sama, og hvur hefði gert hana
á minna enn, 12-20 árum? - eg sleppi því alveg
Fyrsta uppástúngann er sú besta og tiltækileg-
asta að biggja þjóðsafnsbiggingu það mætti
géra og irði gért ef 4 til 5000 rd. feingjust


bls. 2

batnaði árferðið þá væri landsmönnum
ekki vorkun að skjóta samann 7-8000 bæi
til að hala koma þessu fyrir tæki til leiðar
og eins nýju þjóðblaði með prentsmiðju
því þá innu þeir landinu ómetandi gagn því
forngripasafnið er eins nauðsynlegt og saga
landsins og annar grein af henni - safnið
hefur nú 1160 gripi og húsrúmið er þrotið
hvurninn á nú að halda áfram að safna
og sýna safnið; hér liggja og hrönnumm
samann Steinasöfn og safn af eggjum
flest allra fugla sem einginn gétur feingið
að sjá, það væri hægt að fá hingað alla
fugla Ísl. og þá gætu menn á fáum árum
feingið heilt gott Isl. nátturu fræðiss safn
og það er það annað sem mest þörf er á því
skortur á náttúru fræðis þekking er það sem
mest hamlar okkar fram förum sé rétt
a litið - hugsaðu þig nú vel um þettað
batni árferðið, eg hefi skrifað um þettað
mál Olafi í Ási og [sira Birni í Laufasi]
til að reina að þreifa mig fyrir við norðlend-
inga - því taki þeir illa undir það þá er
ekki til neins að fara þess meira á flot,
því þá fellur það eins og allar hinar uppá
stúngurnar og ekkert verður gert.
eg vildi því biðja þig fyrir að þreifa þig
fyrir í sislunni, og láta mig vita það allra
bráðasta undir tektir manna að eg gæti þá
safnað hér samann mönnum og sent boðsbréf
um allt land.


bls. 3

að tala um að safna saman 80-100,000 rd
fyrir gufuskip sem margir tala um er
helber barnaskapur, því slikt á að gjörast
með sköttum enn ekki betli, til þess höfum
vér feingið fjárhagsráð og skattalaga-
vald - sama er að segja um þinghúss biggingu
það á ekki við
Ekki held eg að eg fari að géfa mig út
fyrir Alþingissmann, eg er ónítur í pólitík
og illa fanst mér láta að vera á þingvalla
fundinum sællrar minníngar -
Hér hafa verið miklar gleðileikar í vetur,
Hellismennirnir gérðu samt litla lukku
því samtölin eru kraptlaus, enn það var
mikið kostað uppá þá í vopnum og klæðum,
það er mein mikið að svo fair fast við að
semja Isl. leikrit því það stirkir og mentar
flestu fremur þjóðerkið og glæðir smekk
fegurðartilfinning og sögu þekking þjóðar-
innar - enn lyrekinn er orðinn bráðum
ódaunsslefa sem lekur úr hvurjum
kjapti sem er á landinu - það verður að
koma nítt líf, rómann á litteratúríum
er og fjarska dárleg, þar þarf eitthvað nítt
að koma, þó ekki væri nema atlagt til að vega
á móti - nú nenni eg ekki að skrifa
meira því eg veit ekki nema þú fári akægð
af öllum þessum uppa stúngum,
láttu sjá og skrifaðu mer aptur
þinn
Sigurðr Guðmundsson


  • Gæði handrits:
  • Athugasemdir: CHANGES: (tags) emph --> strong, del --> em, add --> em, comments from o in red
  • Skönnuð mynd:

  • Skráð af:: Elsa Ósk Alfreðsdóttir
  • Dagsetning: XX.07.2011

Sjá einnig

Skýringar

<references group="sk" />

Tilvísanir

<references />

Tenglar