„Fundur 14.feb., 1873“: Munur á milli breytinga
Ekkert breytingarágrip |
Ekkert breytingarágrip |
||
(6 millibreytinga eftir einn annan notanda ekki sýndar) | |||
Lína 15: | Lína 15: | ||
==Texti== | ==Texti== | ||
[[File:Lbs_488_4to,_0109v_-_219.jpg|380px|thumb|right| <br /> [http://handrit.is/is/manuscript/imaging/is/Lbs04-0488#0109v Lbs 488 4to, 0109v Landsbókasafn Íslands - Háskólabókasafn.]]] | [[File:Lbs_488_4to,_0109v_-_219.jpg|380px|thumb|right| <br /> [http://handrit.is/is/manuscript/imaging/is/Lbs04-0488#0109v Lbs 488 4to, 0109v Landsbókasafn Íslands - Háskólabókasafn.]]] | ||
Bls. 1 ([http://handrit.is/is/manuscript/imaging/is/Lbs04-0488#0109v Lbs 488 4to, 0109v]) | ===Bls. 1 ([http://handrit.is/is/manuscript/imaging/is/Lbs04-0488#0109v Lbs 488 4to, 0109v])=== | ||
10. fundur, 14. febr. | 10. fundur, 14. febr. | ||
Lína 45: | Lína 46: | ||
við vissan stað. (Gísli Magnússon: Lögin eru | við vissan stað. (Gísli Magnússon: Lögin eru | ||
---- | ---- | ||
[[File:Lbs_488_4to,_0110r_-_220.jpg|380px|thumb|right| <br /> [http://handrit.is/is/manuscript/imaging/is/Lbs04-0488#0110r Lbs 488 4to, 0110r Landsbókasafn Íslands - Háskólabókasafn.]]] | [[File:Lbs_488_4to,_0110r_-_220.jpg|380px|thumb|right| <br /> [http://handrit.is/is/manuscript/imaging/is/Lbs04-0488#0110r Lbs 488 4to, 0110r Landsbókasafn Íslands - Háskólabókasafn.]]] | ||
Bls. 2 ([http://handrit.is/is/manuscript/imaging/is/Lbs04-0488#0110r Lbs 488 4to, 0110r]) | ===Bls. 2 ([http://handrit.is/is/manuscript/imaging/is/Lbs04-0488#0110r Lbs 488 4to, 0110r])=== | ||
skammarl. samin; það má eigi interphellera | skammarl. samin; það má eigi interphellera | ||
Lína 87: | Lína 90: | ||
í ljós; er það mildi? þar á móti stendur | í ljós; er það mildi? þar á móti stendur | ||
ekkert um hvort álit þeirra verði <del>ekki</del><sup | ekkert um hvort álit þeirra verði <del>ekki</del><sup>tekið</sup> til | ||
greina; svo eru það ekki nema <u>stærstu sýslurnar</u> | greina; svo eru það ekki nema <u>stærstu sýslurnar</u> | ||
Lína 100: | Lína 103: | ||
---- | ---- | ||
[[File:Lbs_488_4to,_0110v_-_221.jpg|380px|thumb|right| <br /> [http://handrit.is/is/manuscript/imaging/is/Lbs04-0488#0110v Lbs 488 4to, 0110v Landsbókasafn Íslands - Háskólabókasafn.]]] | [[File:Lbs_488_4to,_0110v_-_221.jpg|380px|thumb|right| <br /> [http://handrit.is/is/manuscript/imaging/is/Lbs04-0488#0110v Lbs 488 4to, 0110v Landsbókasafn Íslands - Háskólabókasafn.]]] | ||
Bls. 3 ([http://handrit.is/is/manuscript/imaging/is/Lbs04-0488#0110v Lbs 488 4to, 0110v]) | ===Bls. 3 ([http://handrit.is/is/manuscript/imaging/is/Lbs04-0488#0110v Lbs 488 4to, 0110v])=== | ||
Gísli Magnússon: Jeg er alveg samþykk | Gísli Magnússon: Jeg er alveg samþykk | ||
Lína 140: | Lína 144: | ||
átt að gefa 12. Jeg kalla þetta [blekklessa] | átt að gefa 12. Jeg kalla þetta [blekklessa] | ||
---- | ---- | ||
[[File:Lbs_488_4to,_0111r_-_222.jpg|380px|thumb|right| <br /> [http://handrit.is/is/manuscript/imaging/is/Lbs04-0488#0111r Lbs 488 4to, 0111r Landsbókasafn Íslands - Háskólabókasafn.]]] | [[File:Lbs_488_4to,_0111r_-_222.jpg|380px|thumb|right| <br /> [http://handrit.is/is/manuscript/imaging/is/Lbs04-0488#0111r Lbs 488 4to, 0111r Landsbókasafn Íslands - Háskólabókasafn.]]] | ||
Bls. 4 ([http://handrit.is/is/manuscript/imaging/is/Lbs04-0488#0111r Lbs 488 4to, 0111r]) | ===Bls. 4 ([http://handrit.is/is/manuscript/imaging/is/Lbs04-0488#0111r Lbs 488 4to, 0111r])=== | ||
þingsvínafélag. Og þessi maðr er | þingsvínafélag. Og þessi maðr er | ||
Lína 173: | Lína 179: | ||
dokument er passandi hafundin enn | dokument er passandi hafundin enn | ||
og obrúkandi. Nonsens. það er absurd | og obrúkandi. Nonsens. það er absurd | ||
Lína 182: | Lína 189: | ||
vildi fá lán í bræðrasjóði, en fær ekki. Hér | vildi fá lán í bræðrasjóði, en fær ekki. Hér | ||
---- | ---- | ||
[[File:Lbs_488_4to,_0111v_-_223.jpg|380px|thumb|right| <br /> [http://handrit.is/is/manuscript/imaging/is/Lbs04-0488#0111v Lbs 488 4to, 0111v Landsbókasafn Íslands - Háskólabókasafn.]]] | [[File:Lbs_488_4to,_0111v_-_223.jpg|380px|thumb|right| <br /> [http://handrit.is/is/manuscript/imaging/is/Lbs04-0488#0111v Lbs 488 4to, 0111v Landsbókasafn Íslands - Háskólabókasafn.]]] | ||
Bls. 5 ([http://handrit.is/is/manuscript/imaging/is/Lbs04-0488#0111v Lbs 488 4to, 0111v]) | ===Bls. 5 ([http://handrit.is/is/manuscript/imaging/is/Lbs04-0488#0111v Lbs 488 4to, 0111v])=== | ||
er upprætt öll tiltrú manna á milli. | er upprætt öll tiltrú manna á milli. | ||
Lína 227: | Lína 236: | ||
ins. Svo eru og lög félags þeirra ekki <del>áreiðanl.</del>eilíf | ins. Svo eru og lög félags þeirra ekki <del>áreiðanl.</del>eilíf | ||
---- | ---- | ||
[[File:Lbs_488_4to,_0112r_-_224.jpg|380px|thumb|right| <br /> [http://handrit.is/is/manuscript/imaging/is/Lbs04-0488#0112r Lbs 488 4to, 0112r Landsbókasafn Íslands - Háskólabókasafn.]]] | [[File:Lbs_488_4to,_0112r_-_224.jpg|380px|thumb|right| <br /> [http://handrit.is/is/manuscript/imaging/is/Lbs04-0488#0112r Lbs 488 4to, 0112r Landsbókasafn Íslands - Háskólabókasafn.]]] | ||
Bls. 6 ([http://handrit.is/is/manuscript/imaging/is/Lbs04-0488#0112r Lbs 488 4to, 0112r]) | ===Bls. 6 ([http://handrit.is/is/manuscript/imaging/is/Lbs04-0488#0112r Lbs 488 4to, 0112r])=== | ||
Ef að það er satt sem andmælandi sagði | Ef að það er satt sem andmælandi sagði | ||
að allir þingmenn væru svín, þá er | að allir þingmenn væru svín, þá er | ||
Lína 272: | Lína 284: | ||
forseti ein kýs mennina, sem lögin sem mega breyta | forseti ein kýs mennina, sem lögin sem mega breyta | ||
---- | ---- | ||
[[File:Lbs_488_4to,_0112v_-_225.jpg|380px|thumb|right| <br /> [http://handrit.is/is/manuscript/imaging/is/Lbs04-0488#0112v Lbs 488 4to, 0112v Landsbókasafn Íslands - Háskólabókasafn.]]] | [[File:Lbs_488_4to,_0112v_-_225.jpg|380px|thumb|right| <br /> [http://handrit.is/is/manuscript/imaging/is/Lbs04-0488#0112v Lbs 488 4to, 0112v Landsbókasafn Íslands - Háskólabókasafn.]]] | ||
Bls. 7 ([http://handrit.is/is/manuscript/imaging/is/Lbs04-0488#0112v Lbs 488 4to, 0112v]) | ===Bls. 7 ([http://handrit.is/is/manuscript/imaging/is/Lbs04-0488#0112v Lbs 488 4to, 0112v])=== | ||
<del>þet</del> Gísli Magnússon: Viðv. formanns- | <del>þet</del> Gísli Magnússon: Viðv. formanns- | ||
Lína 315: | Lína 329: | ||
þótt lög þessi ófrjálsleg, en nú er | þótt lög þessi ófrjálsleg, en nú er | ||
---- | ---- | ||
[[File:Lbs_488_4to,_0113r_-_226.jpg|380px|thumb|right| <br /> [http://handrit.is/is/manuscript/imaging/is/Lbs04-0488#0113r Lbs 488 4to, 0113r Landsbókasafn Íslands - Háskólabókasafn.]]] | [[File:Lbs_488_4to,_0113r_-_226.jpg|380px|thumb|right| <br /> [http://handrit.is/is/manuscript/imaging/is/Lbs04-0488#0113r Lbs 488 4to, 0113r Landsbókasafn Íslands - Háskólabókasafn.]]] | ||
Bls. 8 ([http://handrit.is/is/manuscript/imaging/is/Lbs04-0488#0113r Lbs 488 4to, 0113r]) | ===Bls. 8 ([http://handrit.is/is/manuscript/imaging/is/Lbs04-0488#0113r Lbs 488 4to, 0113r])=== | ||
jeg komin á nokkuð aðra skoðun. <del>þar</del> | jeg komin á nokkuð aðra skoðun. <del>þar</del> | ||
Lína 362: | Lína 378: | ||
þessum eptir hinum verandi kringumstæðum. | þessum eptir hinum verandi kringumstæðum. | ||
---- | ---- | ||
[[File:Lbs_488_4to,_0113v_-_227.jpg|380px|thumb|right| <br /> [http://handrit.is/is/manuscript/imaging/is/Lbs04-0488#0113v Lbs 488 4to, 0113v Landsbókasafn Íslands - Háskólabókasafn.]]] | [[File:Lbs_488_4to,_0113v_-_227.jpg|380px|thumb|right| <br /> [http://handrit.is/is/manuscript/imaging/is/Lbs04-0488#0113v Lbs 488 4to, 0113v Landsbókasafn Íslands - Háskólabókasafn.]]] | ||
Bls. 9 ([http://handrit.is/is/manuscript/imaging/is/Lbs04-0488#0113v Lbs 488 4to, 0113v]) | ===Bls. 9 ([http://handrit.is/is/manuscript/imaging/is/Lbs04-0488#0113v Lbs 488 4to, 0113v])=== | ||
Meðan allt er í þeirri svívirðingu, | Meðan allt er í þeirri svívirðingu, | ||
Lína 384: | Lína 402: | ||
<del>orðnir fullkomnari</del>, og því meiri inter- | <del>orðnir fullkomnari</del>, og því meiri inter- | ||
esse sem er, því meira stríð. <del>Hann<sup | esse sem er, því meira stríð. <del>Hann<sup>(andleg.)</sup> berst</del> | ||
<del>berst fyrir</del> Jón Sig. hefur vakið þjóð- | <del>berst fyrir</del> Jón Sig. hefur vakið þjóð- | ||
Lína 404: | Lína 422: | ||
ekki hafa gjört það síður. Kaupmenn eru | ekki hafa gjört það síður. Kaupmenn eru | ||
framandi hrækvikindi. Akill vildi | framandi hrækvikindi. Akill* vildi | ||
---- | ---- | ||
[[File:Lbs_488_4to,_0114r_-_228.jpg|380px|thumb|right| <br /> [http://handrit.is/is/manuscript/imaging/is/Lbs04-0488#0114r Lbs 488 4to, 0114r Landsbókasafn Íslands - Háskólabókasafn.]]] | [[File:Lbs_488_4to,_0114r_-_228.jpg|380px|thumb|right| <br /> [http://handrit.is/is/manuscript/imaging/is/Lbs04-0488#0114r Lbs 488 4to, 0114r Landsbókasafn Íslands - Háskólabókasafn.]]] | ||
Bls. 10 ([http://handrit.is/is/manuscript/imaging/is/Lbs04-0488#0114r Lbs 488 4to, 0114r]) | ===Bls. 10 ([http://handrit.is/is/manuscript/imaging/is/Lbs04-0488#0114r Lbs 488 4to, 0114r])=== | ||
heldr vera kóngur í helvíti, en næst- | heldr vera kóngur í helvíti, en næst- | ||
Lína 436: | Lína 456: | ||
* '''Skönnuð mynd''': | * '''Skönnuð mynd''': | ||
---- | ---- | ||
* '''Skráð af | * '''Skráð af''': Elsa | ||
* '''Dagsetning''': 02.2015 | * '''Dagsetning''': 02.2015 | ||
Nýjasta útgáfa síðan 26. mars 2015 kl. 16:28
Fundir 1873 | ||||
---|---|---|---|---|
24.jan. | 31.jan. | |||
7.feb.? | 14.feb. | 21.feb. | 28.feb. | |
7.mar. | 14.mar. | 28.mar. | ||
18.apr. | 25.apr. | |||
27.maí | 30.maí | •1874• |
- Handrit: Fundarbók Kvöldfélagsins 1871-1874
- Safn: Landsbókasafn Íslands - Háskólabókasafn
- Dagsetning: 14. febrúar 1873
- Ritari: Valdimar Briem
- Staðsetning höfundar: Reykjavík
- Viðstaddir: XXX
- Lykilorð:
- Efni:
- Nöfn tilgreind: XXX
Texti
Bls. 1 (Lbs 488 4to, 0109v)
10. fundur, 14. febr.
Fyrst var rætt um þjóðvinafélagið.
Andmælandi Jón Ólafsson tók fyrstr til máls.
Maðr þekkir ekki annað til þess, en þess að því sem
lög þess skýra frá. það var mjög óheppil. af
því að gera sig að leyndu félagi. Tilgangr
félagsins er mjög glæsil., en þó hef jeg ei séð
eins óheppileg lög. Í 3. gr. stendr: stendur
alþingismenn eru stofnendur félagsins; þetta
skil jeg ekki; eru það allir alþingismenn um
aldur og æfi. Í 4. gr. er tiltekið að formaðr
megi vera hvar sem vill, en vara formaðr ætíð
í Tkvík. þetta er hótleg tilhögun, þar sem
formaðrinn er óbundinn, en varaformaðr bundinn
við vissan stað. (Gísli Magnússon: Lögin eru
Bls. 2 (Lbs 488 4to, 0110r)
skammarl. samin; það má eigi interphellera
andmælanda þegar hann talar svo skynsaml.).
Hér gengr virðing og vald niðr á við, því
hér er hreinasta despotier og enginn getr
neinu ráðið nema formaðr, þar sem hann
má velja alla stjórnina; - og þetta félag kallar
sig frjálslegt! Í 5. gr. stendr að hver megi félags
maðr, sem sé kominn til vits og ára; hvar
er thermometer fyrir vitið? Í 10. gr. stendr
að reikninga megi prenta, ef það þykir henta.
hér kemur fram legndarlines* principið!
Í 11. gr. stendr að til fundarstjóra megi kjósa
formanninn etc. þetta er hlægil., og hendir á það
að sér í lagi skuli þó vleja formanninn. Samkv.
12. gr. má ekkert mál bera upp á fundi,
nema formaðr samþykki; þetta er verra en á
alþingi. Í 13. gr. stendr að fundir og félags-
menn hafi rétt til að láta allar ætlun sína
í ljós; er það mildi? þar á móti stendur
ekkert um hvort álit þeirra verði ekkitekið til
greina; svo eru það ekki nema stærstu sýslurnar
sem mega láta ætlun sína í ljósi. Meðan
lögin eru þannig er ógangandi í félagið,
þar sem allir verða að vera hrákasleikjur formanns.
Bls. 3 (Lbs 488 4to, 0110v)
Gísli Magnússon: Jeg er alveg samþykk
ur andmælanda, sem þó sjaldan er.
Væri það[blekklessur] Væri það eigi slíkur maður sem
er, sem hefði stofnað þetta félag á þennan
því væri það kallaður þjófnaður og svik.
þett[blekklessa] Set að hóla* mætti á sr. Þórarinn - þá ætti
Jón Sig. að slaufast.* Magnús Stephensen dugl.
2 sótt um skrifarastörf - 1 fékk ekki - Jón í
Álaborg. Jeg var valin á þjóðfundin af því
að jeg talaði um lystil. á Eyrabakka og af
því að jeg átti bróður í Flóanum*. Allt
er illa orðað í þessari bók. Jeg saknaði
eins í stykkinu eptir Maliere, að þar var
ekki talað um Anoxagoras. Páskakastið
kemur í vor; þá ber ær Halld. Friðr.
og frá verðr snjórinn af lambasporð-
um. Til vits og ára er. Maðr segir við
Dísu: þú átt að hjöra 4 sk., við Signúju
þá átt að gefa 8 og, við Malen er: þú
átt að gefa 12. Jeg kalla þetta [blekklessa]
Bls. 4 (Lbs 488 4to, 0111r)
þingsvínafélag. Og þessi maðr er
bróðir þessa manns, sem jeg vil
ekki tala um; hann átti mörg börn
fyrir guð drottinn. Séra Hamsto* fær
launaviðbót, jeg ekki. Bróðir minn
átti 15 börn, og þurfti 15 sinnum
að missa gagnið af konunni sinni
þegar hún var vanfær. Maðr stelur
læri, og er hýddur fyrir. Jens Sigurðss.
er ekki hýddur. Jón Sig. er eins og
góðr hestur, sem er kominn í dálæti og
kann sér ekki hóf. Hver bókmenntafelagsdeild
má verja 1500 rd til bókakaupa. Á þing-
svínafélagið nokkurn sjóð. þetta
dokument er passandi hafundin enn
og obrúkandi. Nonsens. það er absurd
og félagsmenn megi ekki vera á fundi. Lögin
hepta framgang félagsins. Jeg uppástend
að þetta sé svínaþjófapukturlegt. Rikur maðr
vildi fá lán í bræðrasjóði, en fær ekki. Hér
Bls. 5 (Lbs 488 4to, 0111v)
er upprætt öll tiltrú manna á milli.
það er svína-þjófarpukur-andskots
legt. (mér er brugðið um * og að
jeg sje óglöggur í orðum).
Jón frá Melum: það er þennt sem
jeg helzt festi í minni af því sem
1. andmælandi talaði um. Fyrst var
það, að félagið væri leynt; mér finnst
vera full ástæða til þess að auglýsa það
ekki undireins, meðan maðr ekki veit ekki
hvaða undirtektir það fær. Annað var
það, að formaður mætti vera í Kpm.,
jeg sé ekkert beinl. á móti því, en kynni
þó betur við að það væri öðruvísi. þriðja
var það, að félagsstjórnin væri despotisk*
Jeg álít það nauðsynl. að einn sé oddviti
fyrir þeim flokki hverjum, en ekki 100.;
þetta sýnist að vísu vera ófrjálslegt, en
vér vitum að maðrinn, sem er oddviti, er
sjálfkjörinn til þess að vera formaðr félags
ins. Svo eru og lög félags þeirra ekki áreiðanl.eilíf
Bls. 6 (Lbs 488 4to, 0112r)
Ef að það er satt sem andmælandi sagði
að allir þingmenn væru svín, þá er
ástæða til þess hafa á móti félaginu,
en annars ekki.
Jón Ólafsson: það er miklu heppilegra
að hafa félagið opinbert vegna þess
að þá verðr heldur engu logið upp á félagið
Viðurvíkjandi forsetakosningu, þá á hún
að vera óbundin. Viðv. despotiska principinu
þá sagði hann, að þjóðmál vort kynni að
fara í hundana, þegar Jón Sig. félli frá,
en ef málið er ekki sterkara en svo, þá
má það líka fara í hundana. Frum-
mælandi talaði um að oddvitafýsnin væri
skaðl., en þá er Jón Sig skaðl., því hvergi
kemr fram eins mikil oddvitafýsn eins
og hér. Svona organiserað ætti hvert fjélag
að vera, sem vildi kom aá despotíi,
en ekki það sem vildi hafa frelsi. það má
má ekki breyta lögum þessum, því
forseti ein kýs mennina, sem lögin sem mega breyta
Bls. 7 (Lbs 488 4to, 0112v)
þet Gísli Magnússon: Viðv. formanns-
kosningu, þá er hún carricatur,
skrímsli, turpitudo, nequitia, etc. etc.
Jón Sig. deyr, eða verðr minister í
Grikklandi, eða rektor á Norðurlandi.
hann má vera formaður, en hinn ekki,
og það er absurdum. Viðv. leyndard. prin-
cipinu, þá álít jeg það ei nauðsynl.,
að hafa öll félög opinber. Ólafr stipt-
amtmaðr vildi draga fram alla sína;
nú set jeg svo sem félag myndaðist,
til að spyrna á móti því, og þá hefði
það ástæðu til að hafa vera sig leynt.
Eg ímynda mér, að frummælandi hafi
hugsað þannig, að formaðr þjóðvina-
félagsins væri hér sjálfkjörinn. þegar
sú svívirðal. Aþenuborg drap Socrates,
þá fór hún líkt að. Bölvuð sé Aþena.
Helgi Helgesen (forseti). Mér hafa
þótt lög þessi ófrjálsleg, en nú er
Bls. 8 (Lbs 488 4to, 0113r)
jeg komin á nokkuð aðra skoðun. þar
Samb. Isl. og Dana er eins og Gyðinga
og Egypta. Men Jón Sigurðsson (Móses)
hefr vakið oss til þjóðernistilfinningar.
Jeg hef verið hálfvolgur í þessu máli.
Jón Sigurðsson hefr verið upp ala Íslend-
inga til að verða frjálsir, hann hefr átt
við að stríða vanþekkingu, deyfð, eigin-
girni, þrællyndi og öfund Islendinga.
Ef einhver mikill maðr kemur han
fram, þá koma blóðsugurnar og
ætla að drepa hann. Af því hann er
hataður, þá finn jeg ástæðu til þess að
álíta hann enn meiri mann. það er hörmul.
að heyra menn, sem rífa allt í sundur,
vilja eyðaleggja þetta eins og annað. Ef
maðr lítur á hvernig fólkið er, þá er
ástæða til að setja krapt í félagið
með þessum lögum. Allir mótstöðu-
menn hans Jóns Sig. hafa farið í hundana.
Maðr skal því ekki taka hart á lögunum
þessum eptir hinum verandi kringumstæðum.
Bls. 9 (Lbs 488 4to, 0113v)
Meðan allt er í þeirri svívirðingu,
sem er, þá á þetta að vera þannig.
Jón Ólafsson Panegyrikusinn
yfir Jón Sigurðsson ætla jeg ekki að
tala um. En einmitt af því að Jón
Sigurðsson hefur almenningstraust
þá þarf ekki að hafa svona ákveðin,
despotisk lög. þegar menn eru
orðnir fullkomnari, og því meiri inter-
esse sem er, því meira stríð. Hann(andleg.) berst
berst fyrir Jón Sig. hefur vakið þjóð-
ina til frelsislöngunar en alls ekki
uppalið hana til að þyggja frelsið.
Lifi það vrövl, sem er vottur um frelsi.
Gísli Magnússon: Að eigna Jóni
Sigurðssyni það að hann hafi b vakið
frelsislöngun vora, er rétt, en hannforseti
hefði átt að geta fleiri manna, sem
ekki hafa gjört það síður. Kaupmenn eru
framandi hrækvikindi. Akill* vildi
Bls. 10 (Lbs 488 4to, 0114r)
heldr vera kóngur í helvíti, en næst-
kommanderandi í himnaríki. Að
jeg sé kúaklessa getr gjarnan verið,
en undir lægja Jóns Sig. getr gjarnan
verið vil jeg ekki vera. Jeg held að
ekkert gott geti komizt á Íslandi meðan
það það hefur annan eins mann og
ritstjóra Gönguhrólfs.
þá var fundi slitið.
H.E.Helgesen Valdimar Briem
- Athugasemdir:
- Skönnuð mynd:
- Skráð af: Elsa
- Dagsetning: 02.2015