Fundur 13.feb., 1868

Fundarbók, 1866-71.
Landsbókasafn Íslands - Háskólabókasafn.

• Handrit: Fundarbók Kvöldfélagsins 1861-1866
• Safn: Landsbókasafn Íslands - Háskólabókasafn
• Dagsetning: 13. febrúar 1868
• Ritari: Páll Blöndal
• Staðsetning höfundar: Reykjavík
• Viðstaddir: XXX

---

• Lykilorð:
• Efni:
• Nöfn tilgreind: XXX

---

Texti

Lbs 487_4to, 0043r Landsbókasafn Íslands - Háskólabókasafn.

Bls. 1 (Lbs 487_4to, 0043r)

Kvöldfundr 13. febr. 68.

Cand. Theol. Eiríkur Briem talaði um "einkenni vorrar

aldar." Tók hann fyrst trúna og trúarlífið

og taldi hann hafa sljófgast, en hjátrúna

hafa eyðst. Siðferði manna áleit hann að

hefði batnað, og af því leyti að menn hefðu blíðara og mildara

---

Lbs 487_4to, 0043v Landsbókasafn Íslands - Háskólabókasafn.

Bls. 2 (Lbs 487_4to, 0043v)

hugarfar. Vísindin væru meira útbreid.

en áður, og væri að einkum því að þakka,

að latínan væri niður lögð sem ritmál

Nátturuvísindin hefðu hvað mest auk-

ist, og við það breyzt hagir þjóðarinnar.

Þessi öld hefði útrýmt Sværmerinu,

en skáldin orðið heldur lakari við það.

Stjórnarhættir væru mjög breyttir.

I listum og fögrum mentum væri litlar

framfarir.-

Annar andmælandinn Hannes

Stephensen var eigi mættur en hinn

Jón Bjarnason kvaðst draga þá ályktun

út af ræðu frumælanda, að öld þessi

væri meira critiserandi, (á) og taldi

það aðaleinkenni hennar.

Sigurður málari Guðmundsson and-

mælti atriði frummælanda um kunstina,

og kvað menn geta eins mikil stór-

virki nú og áður. Myndasmíðinni

hefði farið aptur, og kæmi það af því,

að þeir hefðu haft betra tækifæri til

að sjá nakta menn, t.d. við olympisku

leikina.

Forseti tók fram, að sér hefði þókt

frummælandi ekki taka nógu skýrt fram,

að peningahugur væri meiri á þessari öld

en áður, því nú væru peningarnir

fyrir öllu, og taldi ágirndina eða

peningahugsinar aðaleinkenni þessarrar

aldar.

Frummælandi áleit peningahugsinar

hafa verið eins ríka hjá mönnum áður

---

Lbs 487_4to, 0044r Landsbókasafn Íslands - Háskólabókasafn.

Bls. 3 (Lbs 487_4to, 0044r)

t.d. Rómverjum.

Halldór Guðmundsson áleit þessa skyn-

semisöld ekki hafa brúkað skynsemina

sem bezt í öllu, og nefndi til þess stríðin,

sem nú væru langtum hættulegri og

mannskæðari.

Þá tók Sigurður Guðmundsson til að leggja út

af "Hvers konar böð höfðu fornmenn". Hann

hóf tölu sína með því að lýsa böðum Rómverja og

Grikkja og lýsti þeim nákvæmlega: Böð R þeirra

voru í stuttu máli svo, að herbergin voru mörg og

var minsta herbergið heitast og leikpláss voru

líka í þessum baðhúsum; þetta voru hitaböðin.

Böð Norðurlandabúa höfðu rót sína eða réttara

eptirmyndun sína frá boðum fornaldarinnar.

Hann taldi upp allmörg dæmi Referöt úr forn-

sögum vorum til að sanna, að fornmenn vorir hefðu

mjög mikið hk líkað baðaferðir sér til hold-

legrar endurhressingar. Þeir höfðu bæði ker-

laugar og náttúrulegar laugar; hinar fyrri tíðk-

uðust í Noregi og sá viður fluttist með landnáms-

mönnum. Menn fóru í böð áður en menn gengu til

rekkju, óvíst hvort þau voru köld eða heit; menn

gætu hugsað sér, að þeir hafi haft bæði þurraböð

---

Lbs 487_4to, 0044v Landsbókasafn Íslands - Háskólabókasafn.

Bls. 4 (Lbs 487_4to, 0044v)

og svitaböð, sem kváðu vera nokkuð það samna.

Dæmi frá Sturlureykjum og líka frá Reykjum í

Ölfusi, því líkl. er, að ha menn hafi haft á þess-

um stöðum þurraböð eða svita böð, sem óljóst

er hvort verið hafi. Svitabað hefir líkl. verið þar

hjá Styr, þar sem berserkirnir voru ráðnir af

dögum. Þá eru baðstólar með dyngju af "lökum",

sem mikið hafa verið hafðir á Íslandi; ræðu-

maður kvaðst hafa séð einn í æsku. Því næst

er að ta eru köldu böin; þau höfðu menn að

því leyti, sem menn syntu og léku sér í ám og

vötnum. Þá þoldu menn ekki vel kuldann þegar

kristni kom hingað, því menn létu skírast í laug-

um heitum.

Hvorugur andmælanda var við, og aðrir and-

mæltu ekki upplýsingu þeirri, er frummælandi gaf.

(Fundi slitið.)

Fundarefni til næsta fundar voru á-

kveðin þessi: Hví er bíldinum sjaldnar

beitt í hinni nýrri læknisfræði en

hinni eldri? (Frummælandi P. Blöndal.

Andmælandi forseti og Páll Jónsson)

og: Er það satt, sem Linega segir, að

það sér gætt fyrir ungan mann., að hafa

---

Lbs 487_4to, 0045r Landsbókasafn Íslands - Háskólabókasafn.

Bls. 5 (Lbs 487_4to, 0045r)

þekkt það, sem illt er? (Frummælandi

Benedikt Kristjansson, andmælendur

Jón Bjarnason og Eiríkur Briem.) og:

Í hverju er móðurmáli voru mest

ábótavant, og hver ráð eru til að bæta

það? (Frummælandi Jón Bjarnason,

andmælandi Sveinn Skúlason og Sig-

urður Guðmundsson.)

Fundi slitið.

H.E.Helgesen PJBlöndal

---

• Athugasemdir:
• Skönnuð mynd:

---

• Skráð af: Eiríkur
• Dagsetning: 01.2013

---