Fundur 3.nóv., 1864

Fundarbók, 1861-66.
Landsbókasafn Íslands - Háskólabókasafn.

• Handrit: Fundarbók Kvöldfélagsins 1861-1866
• Safn: Landsbókasafn Íslands - Háskólabókasafn
• Dagsetning: 3. nóvember 1864
• Ritari: Árni Gíslason
• Staðsetning höfundar: Reykjavík
• Viðstaddir: XXX

---

• Lykilorð:
• Efni:
• Nöfn tilgreind: XXX

---

Texti

Lbs 486_4to, 0076r Landsbókasafn Íslands - Háskólabókasafn.

Bls. 1 (Lbs 486_4to, 0076r)

Á fundi 3. November tók fyrst til máls:

Jón Þorkelsson og tók fram að í hattali Snorra í Eddu væru teknir

fram fornu bragarhættirnir þó eru sumir af bragarháttum hs

ekki bragarhættir svo sem 8 mælt, 16 mælt. Tekr þá hætti að

eins sem optast koma fyrir; stafasetning er einkennil. fyrir

isl. skaldskap nu en var aðr almenn. Hendingar eru ei ein-

kennil. f isl skaldskap. voru reyndar ei hjá Romv. Stafasetn.

þannig að 2. línr heyra sennun, í fyrra vísuorði 2. stuðl og 1 í

siðara. - Einfaldar. alag er fornyrðalag, er ymislegt. Snorri

skiptir því í fornyrðislag og slikkalag og bálkalag. Í fornyrðalagi

sé hendingur 3, 4-5 samstafs í vísuorði, geta verið fleyri. - 1 hattr

frabrugðinn ljóðahattur en 6 línur í hverri vísu. - Mætti kalla máls

hatt er haft við Hafamal Fofnismal og öll mal nema Altamal og

Hamdismálum, sem eru með fornyrðalagi. Næsta lag Togðraguslag

Toglag, togmætlt. Frábr. frá forngrdal. í því að hafa hendingar

Hendingar samstafr sem vanal enda á sama samhljóðanda, en

tveir hinn fyrri ætíð hinn sami. Skothendingar eru í fyrra aðal-

hendingar í síðara vísuorði. - Tegund af Toglaga Haðalag 5 sem

stafr í hverju vísuorði Sloth. fyrra aðah. , síðara vísuorði. Frum

hendingin er orðhending síðari viðshendingin er 4. samstafun.

Þetta líkist latínsku versi líklega af tilviljun dactylus og haeheus

versus líkl og tersuil urbeus, hendingarnar varntar í latínunni

Þetta er versus adonius. Þá kemur dróttkvæðs háttr á ei

skilt við hirð heldr = dróttkvæðr hattr dreginn, línr eru 8 = í fornyrsl

og taglags 2 og 2 vísuorð saman í fyrra skath í síðara aðalh.; I

hverju vísuorði 6 samalöfr þá segir Snorri að 5 samstafr megi

vera í siðara vísuorði, eru nú 5 oph sem aðr voru lesnar 6. I fyrra

visuorði aldrei fy færri en 6. Frumhendar . orðhending eða hluthending

viðrhendingin í næst siðustu samstöfu.. Hrynhenda er drottkv.

hattr eða likr honum. I honum mega ei vera færri en 8 geta verið // samstafr

---

Lbs 486_4to, 0076v Landsbókasafn Íslands - Háskólabókasafn.

Bls. 2 (Lbs 486_4to, 0076v)

Þetta er líka kallað liljulag því Lilja er ort með því. Rim-

henda sumir Rímhenda mun vera skit rimu sin hending

í hverju vísuorði ekki tvær í vísuorði. Hjer getr visuorð

aherzlan verið í siðustu samstöfu. Þetta kallar Snorri

hneppt eða stúft, getr komið víðar fyrir en í Rimhendu

sem sem dróttkvæðum hætti. - Rímurnar eru menn farnir

að yrkja á miðri 14. öld. Olafsríma í Flateyjarbók prentuð

er ort af Einari Gilssyni er hafði á miðri 14. öld; Skaldhelgirímr

eru eldri. Eiga í rímunni er Tímas bundið í nafnið. Sami

bragarhattr við allar elztu rímur ferskeittur hattr

þar eru 4 vísuorð í hverri vísu 1 og 3 stýft en hin ostyfð

7 í styfðum minnst 6 í hinum; Síðar koma óteljandi

rímnalog. Sljéttubönd eru ei annað en ferskeittr háttr

Stuðlarnir verða að standa sv að fyrri í 3 samstafa frá

enda en siðari í síðustu í sljettubondinu að segja. -

Salmalög veitn í hvenar fyrst koum hjer eru öll latinsk

koma upp með Reformatisninum; íslenskir salmar ekki

til fyrir Reformation.-

Sv. Skúlason líkar vel frummælandi þótti ei tekið fram

hvað einkendi forna ísl kveðskapinn. Hefr hvergi sjeð hend-

ingar inni vísuorðunum nema í íslenzkum kveðskap.-

Þotti ei saman fyllil að ei væri nema 1 stuðull í fornyrðal. Þotti

nauðsynl að taka fram að væru 2 stuðlar og 1 höfuðstafr í forn-

yrðalagi. Vildi að hann hefði tekið fram idealið af hverjum

bragarhætti. Líkaði ekki að vildi taka Hraðalag sem doca

tylus og tracheus vill að það sje trocheus og daetylus, er að

nauðga málinu að taka aðra vísu en trocheus og dactylus

maðr þarf ekki að a tveggjaatkvæða orðið á 1 atkvæði 3vlíka

Þotti frummælandi fara rjett með að men rimnalag Konin

---

Lbs 486_4to, 0077r Landsbókasafn Íslands - Háskólabókasafn.

Bls. 3 (Lbs 486_4to, 0077r)

af fornlogum hefði óskað eptir meiru um það.

J. Þorkelsson satt að hendingar eru margbrotnari í isl en oðr-

um kveðskap, en í nyrri utl. kveðskap eru hendingar er Sv. sam

þykkr. En ekki samþykkr um Haðarlagið. Jón Olafsson skipt-

ir eins og Jón Þorkelsson. - Gutr heldr verið troecheus og spou-

deus og 1 stakt.-

Mattías þrennsk. lög í heimi austurlenzkr contrast og paraeld-

ismus í setningum og það er það sem gjörir metrum.-

Gísli Magnússon þakkar frummælandi þótti gott og froðlegt eins og

von var en vildi að í definitis hendingar kæmi fram að ei stuðr á

sumk hvar sem starfs í l eru í vísuorði. Aldr rímna, Volsinga-

rímr fornar. Það má akveða hvað þær eru ungar. Sum orð koma

ei fyrir fyrri en í 14 öld setr að meina strax etl kæmu ei fyrir

fyrri en á 14 öld - þá eru rímur sem slíkt kemr fyrir í ei ekki

en á 14. öld. - Hafa sálmaskaldin tekið salmalögin þá latinsk-

um mönnum. Hafa menn þau ei igegnum dönsku ur þysku

alítr hvorki hochens og betylus nje dactylus og trochens. Stingr

upp á trochens og svo aukabesefa og loksins trochens. - Þakkar

þegir. - Sigurður Guðmundsson álítr kvæði sem enn eru súngin

eldri en um Reformation og heldr því að sálmalög sjeu eldri. -

Sv Skulason Gísli álítr að eldri sálmalög þar er mikið til af katholskum kvæðum fyrir Reformþ

en salmar ekki til fyrir Reform á undan eintomir latinskir slamar.

Þvínæst gat forseti þess að á næsta fundi mundi Halldór

Guðmundsson útskýra Telegraphinn og voru settir andmæl-

endur Þorsteinn Jónsson og Páll Blöndal. Á næsta fundi

verður einnig talað um Hvað mæli með því að hafa

lærða skólann í Reykjavík. Frummælendir var er Gísli

Magnusson andmæl. Sv. Skulason og Gunnar Gunnarsson

Loksins las Pall Blondal upp 3 kvæði eptir Hjalmar

áf Bolu er hann gaf fjélaginu og Arni Gislason las upp

---

Lbs 486_4to, 0077v Landsbókasafn Íslands - Háskólabókasafn.

Bls. 4 (Lbs 486_4to, 0077v)

2 utlegging af 2 æfintírum Andersens. "Litla stulkan með

eldspiturnar" og "fegursta blómið í heiminum.

Fundi slitið.

H.E.Helgesen Á Gíslason

---

• Athugasemdir:
• Skönnuð mynd:

---

• Skráð af:: Eiríkur
• Dagsetning: XX.XX.2011

---