Fundur 4.apr., 1864
- Handrit: Fundarbók Kvöldfélagsins 1861-1866
- Safn: Landsbókasafn Íslands - Háskólabókasafn
- Dagsetning: 4. apríl 1864
- Ritari: Árni Gíslason
- Staðsetning höfundar: Reykjavík
- Viðstaddir: XXX
- Lykilorð:
- Efni:
- Nöfn tilgreind: XXX
Texti
Bls. 1 (Lbs 486_4to, 0061v)
Manudaginn 4. April 1864 var fundur haldinn í Kvoldfjé-
laginu og var þá tekið fyrst fyrir áframhald af umræð-
unni um latínuna. Tók Gísli Magnusson fyrst til máls
og fór mörgum orðum um ágæti latínunnar, hve mörg orð
úr henni orð úr henni hefði komist inn í íslenzkuna
og æskilegt væri að jafnvel kvennfólk sem hefði tíma og
tækifæri til þess verði svo sem tveimur árum af æsku sinni
til að læra latínu, en alt fyrir það þætti sjér of miklum
tíma varið til latinukennslu til í lærðaskólanum en menn
ættu heldur að læra t.a.m. Ensku frakknesku og teikningar o.s.fr.
Bls. 2 (Lbs 486_4to, 0062r)
en hinsvegar væri æskilegt að einstakir menn, sem hefði
og findi hjá sjer köllun og styrk til þess, gætu notið
nægilegrar og fullkomnari kenslu í latinu en nú er,
og yfir höfuð vildi hann setja latinuna, sem hefðarkonu,
ofarlega á efsta bekk. Jón Þorkelsson tók því næst til
máls og kvaðst ekki vilja mínka latínu kenzlu í lærða skólan-
um því kynnu menn latinu vel sem væri frummál margra
annara mála, gætu lært hin málin af sjálfum sjer, og
hann vildi einnig að mönnum jafnvel væri kenn að ljóða
(pangera) á latinu. - Gísli Magnússon frummælandi
kvaðst raunar fallast á það, en þó þætti/sjer rjettara að fyrst
væri kennt að ljóða á íslenzku og þá síðan á latinu, en yfir
höfuð væri bezt að hver lærði um mest í þá stefnu sem
hann væri mest hneigður til; og hæfilegt virtist sjer að einni
stundu væri varið á hverjum degi væri varið til að kenna
latinu í skólanum. - Mattías Jochumsson tók því
næst til máls og var mjög á sama málið og frum-
mælandi og sjer þætti latinan, um of dýrkuð eptir að hun
Bls. 3 (Lbs 486_4to, 0062v)
var dauð, þó hún sje vegleg og göfug og móðir málanna
Jón Þorkelsson hjelt en fram sinni fyrri skoðun og tók fram
mörg dæmi til að styrkja mál sitt; latinan væri einka mál
vísindanna á liðnum öldum, og þó íslenzkan væri dýr
mætust og virðingarverðust allra mála fyrir oss, þá væri
þó latínan mjög ómissandi. Forseti ræddi því næst
og mjög í sömu átt og frummælandi. Sveinn Skúlason tók
síðan máls og reindi til að samríma skoðanir frummælanda
G.M. og andmælanda J.Þ. - Jón Þorkelsson mælti
þarnæst og síðan frummælandi og þar á eptir forseti.
Fleyra var ekki rætt á þessum fundi en á næsta fundi
var haldið heldur Kristján Jónsson ræðu um mansöngs
menn í fornöld sem ekki varð rætt um á þessum fundi.
Fundi slitið
H.E.Helgesen Á Gíslason
- Athugasemdir:
- Skönnuð mynd:
- Skráð af:: Eiríkur
- Dagsetning: XX.XX.2011