1861

Ár

1858 1859 1860 – 1861 – 1862 1863 1864

Áratugir

1850–1859 – 1860–1869 – 1870–1879

Aldir

18.öldin – 19.öldin – 20.öldin

Frjettir

• Frjettir frá nýári 1860 til vordaga 1861 Skírnir, 35. árg. 1861
• Frjettir frá nýári 1861 til vordaga 1862 Skírnir, 36. árg. 1862

Atburðir á Íslandi

• 23. maí - Gífurlegt jökulhlaup (líklega tengt gosi í Grímsvötnum) olli mikilli eyðileggingu á landi nálægt Svínafelli, Hofi, og Hofsnesi.
• Thora Melsteð gerði uppkast að fyrirkomulagi væntanlegs kvennaskóla
• „Ógiftar konur, 25 ára og eldri, urðu myndugar (sjálfráða og fjárráða). Giftar konur voru áfram ómyndugar (til ársins 1900)“ (Kvennasögusafn Íslands)

Fædd

• 4 des. – Hannes Hafstein (d. 1922)
• Bjarni Þorsteinsson (d. 1938) (Íslensk þjóðlög)
• Sæmundur Eyjólfsson (d. 1896)
• Magnús Blöndal Jónsson (d. 1956)

Dáin

Atburðir Erlendis

• 8 feb. Sex fylki sem hafa sagt sig úr lögum við Bandaríkin, lýsa yfir stofnun 'The Confederate States of America' Jefferson Davis er kjörinn forseti til bráðabirgða.
• 4 mars. Abraham Lincoln tekur við embætti foreta Bandaríkjanna.
• 17 mars: Ítalia sameinuð í eitt konungsríki undir Viktor Emmanúel II, konungi Sardiníu.
• 12. apríl: Borgarastríðið (þrælastríðið/ 'The Civil War') hefst í Bandaríkjunum með árás á Sumner-virki í Suður-Karólínu fylki.

Fædd

• 7 maí – Rabindranath Tagore, Indverskur rithöfundur, hvatamaður að sköpun Indverskrar þjóðernismenningar og Nóbelsverðlaunahafi (d. 1941)
• Rudolf Steiner, heimspekingur (d. 1925)

Dáin

• Elizabeth Barrett Browning (1806-1861)

Sigurður Guðmundsson málari og Kvöldfélagsmenn

Sigurður Guðmundsson, Vasabók 1861.

• 27. janúar: "Leikfélag Andans" formlega stofnað í Reykjavík af hópi ungra menntamanna. Nafninu er fljótlega breytt í "Kvöldfélagið."
• ágúst/september: "Herra yfirkennari Björn Gunnlaugsson er nýkominn austan frá Þíngvöllum, er hann hafði dvalizt þar vikutíma til þess að mæla þar hinn forna alþíngisstað, búðastæði öll, afstöðu o. s. frv., mun þetta starf herra yfirkennarans að líkindum síðar meir koma almenníngi fyrir sjónir, því vjer efum alls eigi, að það verði gjórður reglulegur uppdráttur yfir þenna nafnfræga þingstað, sem hver Íslendingur ætti að sjá. Sigurður málari var og í þessari för með herra B. Gunnlaugssyni. Heyrt höfum vjer að starf þetta sje gjört fyrir fornfræðafjelagið." Íslendingur, 2. árg., 10. tbl.

• Fundir: 27.jan. (Lög félagsins), 26.jan., 2.feb. 9.feb., 11.feb., 16.feb., 23.feb., 2.mar., 9.mar., 16.mar.,23.mar., 30.mar., 6.apr., 20.apr., 5.maí, 7.maí, 18.maí, 2.jun., 16.jun., 24.jun., 8.okt., 12.okt., 19.okt., 26.okt., 5.nóv., 23.nóv., 30.nóv., 7.des., 14.des., 21.des., 28.des..

• Bréf: Frá Sigurði Guðmundssyni til Jóns Sigurðssonar forseta (28.sep.), Bréf frá Carl Emil Wessel til Sigurðar Guðmundssonar (31.okt.)

• Vasabækur: Vasabók 1861

Bókmenntir

Á Íslandi

Jón Sigurðsson, Lítil varníngsbók, handa bændum og búmönnunm á Íslandi, samin eptir ymsum skýrslum. Kaupmannahöfn 1861.

• Stafrófskver handa börnum
• Minni Íslands: 6. október 1861
• Minni Friðriks konungs hins sjöunda: 6. október 1861
• Líkræður og erfiljóð eptir umboðsmann Runólf Magnús Ólsen: kammerráð Jón Jónsson: frú Ingunni Gunnlaugsdóttur: og erfiljóð eptir mad. Guðrúnu Runólfsdóttur Ólsen
• Frumvarp til nýrrar jarðabókar fyrir Ísland
• Benedikt Gröndal Sveinbjarnarson, Sagan af Heljarslóðarorrustu
• Bjarni Jónsson, Rímur af Amóratis konungi
• Fouqué Friedrich de la Motte, Úndína
• Friðfinnur Illugason, Sök má í salti liggja
• Halldór Kr Friðriksson, Íslenzk málmyndalýsing
• Hannes Bjarnason, Rímur af Skanderberg epirótakappa
• Harboe Ludvig og Sigurður Melsteð, Hin óumbreytta Augsborgarjátning
• Helgi G. Thordersen, Evangelisk kristileg Sálma-bók, til brúkunar í kirkjum og heimahúsum
• Jón Sigurðsson, Lítil varníngsbók, handa bændum og búmönnunm á Íslandi, samin eptir ymsum skýrslum
• Kloster A., Hinn mikli alræmdi verkstaður: skilyrði fyrir viðhaldi hans og hvernig megi steypa honum
• Musäus Johann Karl August og Steingrímur Thorsteinsson, Þöglar ástir
• Pétur Guðjohnsen, Íslenzk sálmasaungs- og messubók með nótum
• Pétur Pétursson og Sigurður Melsteð, Skýringar yfir nokkra staði í Nýja testamentinu
• Sharp Isaac, Hvað segir ritningin?
• Sighvatur Grímsson og Gísli Konráðsson, Íslendingasögur. Eftir bestu handritum, mjög óvíða til, frá fornöld. Skrifaðar í köldum og óhentugum sjó[búðum] með allar í landlegum en endaðar í Flatey á Breiðafirði 1867 af [nafn skrifara, Sighvats Grímssonar Borgfirðings, hér með rúnaletri] 1. október 1861 - 13. desember 1867
• Laxdæla saga: brot, útgefandi er talinn Sveinn Skúlason

Erlendis

Frederick Metcalfe, The Oxonian in Iceland.. Longman, Green, Longman & Roberts, London 1861.

'The Story of Burnt Njal, útg. Edmonston and Douglas, 1861 1.bindi. London: Edmonston and Douglas, 1861.

• Charles Dickens Great Expectations
• Fyodor Dostoyevsky. Unizhennye i oskorblennye ("The Insulted and Humiliated.")
• Frederick Metcalfe. The Oxonian in Iceland. London: Green, Longman, and Roberts, 1861.
• George Eliot, Silas Marner
• William Makepeace Thackeray, The Adventures of Philip
• Charles Baudelaire, Les fleurs du mal, 2. úgt.
• Karl Marx and Friedrich Engels - Writings on the U.S. Civil War

Myndist

Erlendis

Dante Gabriel Rossetti, Fair Rosamund

Elisabeth Jerichau-Baumann, Halgjerde - Islandsk costume

• Richard Ansdell - The Hunted Slaves
• John Bell - Crimean War Memorial (London)
• Jean-Léon Gérôme - Phryne before the Areopagus
• Thomas Dow Jones - Abraham Lincoln] (bust)
• Daniel Maclise - The Meeting of Wellington and Blücher (wall painting in Palace of Westminster, 1860-61)
• Édouard Manet - Boy Carrying a Sword
• John Morgan - Gentlemen of the Jury
• Joseph Noel Paton - Dawn: Luther at Erfurt - Justification by Faith]
• Dante Gabriel Rossetti: Fair Rosamund, Lucrezia Borgia
• Frederic Edwin Church - Our Banner in the Sky
• Elisabeth Jerichau-Baumann - [Halgjerde - Islandsk costume]

Leiklist

Erlendis

• Det kongelige Teaters repertoire:

Sæson nr 113 (1860-61)