„Fundur 28.jan., 1869“: Munur á milli breytinga

Úr Sigurdurmalari
Fara í flakkFara í leit
Ekkert breytingarágrip
Ekkert breytingarágrip
Lína 20: Lína 20:




5. Kveldf. 28/1 69.


Fimmtud. 28. jan 1869 var Kveldf haldinn. Mættu 8.
Fyrst tók Sigurðr Guðm. til máls. Efni: Hverjir leikir
eiga bezt við lunderni Islendinga. Skilur spurn. svo
hvað bezt geti átt við. En það sem nú á bezt við er að
1 drekka 2 spila 3 ríða út. - Einkenninlegar skemmtanir
frá fyrri öldum eru 1. glímur, nú hvergi þjóðskemmtun
nema við Myvatn. áðr glímt opt í fornöld á Þingvelli;
þessi skemmtun ætti aldrei að leggjast af. 2 skemmtun föru-
manna að reyna hesta = kappreiðir gæti verið mikil skemmt-
un. 3. Söngur þó hafi verið barkaískr (Hervararsaga)
hofðu horpuspilara organ, pípur; sú sjóðskemmtun er að
lifna við 4. Stökkva upp. Gunnar á Hlíðarenda stökk
upp boð sína. 5 Dans solgnir í á 12 og 13. öld svo prestar
svour afsettir fyrir hann. - Víkivakar voru meir en dans.


----
----
Lína 27: Lína 55:
Bls. 2 ([http://handrit.is/is/manuscript/imaging/is/Lbs04-0487/page#XXX Lbs 487_4to, XXX])
Bls. 2 ([http://handrit.is/is/manuscript/imaging/is/Lbs04-0487/page#XXX Lbs 487_4to, XXX])


Kopari. Rímurnar danskvæði. Kæmpevísur eru Viki-
vaka og dansþulur. Síðustu vikuvakar heldust við fram
á neda 18. aldar. Er farið að koma upp aptur á við
skaplyndi Islendinga. 6. Hlaupa í kapp hver við
annan. Gamall (Þjálfi og Hugi) Haraldr Gilui við hest
Magnusar blinda. tiðkast hefur það milli stráka upp
í sveit. 7. Sundið. hefir lagzt niður, þó m farnir aptur
að læra það. 8. fara í krók = fara í draga hönk (í fornöld)
máské barbariskt. - 9 að skjóta af bogum og spjótum
er ei að búast við bogaskotum nú; nú eru bissur,
manndómur kominn á ný þar sem er skotfelagið
að skjóta skutlum er líkt og að skjóta spjótum. -
10. Hnattleikur, áðr tíðkaðr mjög góðr leikr setr
likama í ymsar stöður æfir augu hendur fætur og
búk. - Slíkt ætti að tíðkast meir en er nú 11. Hnefa-
leikur; engi íþrótt; máské barboriskr. 12. Kapp-
siglingar. algengt í útlöndum; væri oskandi að menn
færu að tíðka hann hér. 13 Skíðaferð algengt í sög-
um; nauðsynleg iþrótt 14. Skautaferð aðr ei til skautar
heldr leggir. - 15 Comaedíur sem Islendingar hafa
mikla skemmtun af og hæfileika fyrir; kemur reyndar
lítið fyrir í fornsogum, þó loddarar og trúðar á alþingi
benda á slíka leiki. - Hráskeinuleikr, reisa horgemling og
fleiri þesskonar gymnaskiskir leikir eru og góðir. Sköfu-
leikr og soppleikr er eigi upplyst. Vopnaæfingar
og Eyerciske ætti að vera almennara en er.-
----
[[File:Lbs_487_4to,_0013v_-_YY.jpg|380px|thumb|right| <br /> [http://handrit.is/is/manuscript/imaging/is/Lbs04-0487/page#XXX Lbs 487_4to, XXX Landsbókasafn Íslands - Háskólabókasafn.]]]
Bls. 3 ([http://handrit.is/is/manuscript/imaging/is/Lbs04-0487/page#XXX Lbs 487_4to, XXX])
spilin eru komin í stað f taflanna.- Hnottafl líklega
=refskák. - Alla þessa leiki mætti taka upp og væri æski-
legt að svo væri gjört. Til þess þarf fast leiksvið. - Því
alla þessa leiki má hafa á einum stað. Við Reykja-
laug Vallnalaug í Skagaf. og hér má sameina allt, ef m
hefðu stóran innilokaðan völl. Taki menn eitt og eitt
af þessu þá verðr allt kraptlaust fellur niður og
svo fær maðr utlendar skemmtanir sem síst ættu
við. - Getr verið til skemmtunar og heilsubata altsaman.
Forseti Helgesen sagði frummælandi hefði gjört vel að telja svo
margar skemtanir upp sem hafðar hefðu verið og væri enn, en
höfuðatriði spurningarinnar nl. hverjir leikir bezt ætti við
lunderni Islendinga, væri ósvarað.- Hvað glímur áhrærði
þó væri ekki rjett hermt að þær ætti sjer eigi stað nema við
Mývatn því þær væri enn æfðar bæði í lærða skólanum og
barnaskólanum í Reykjavík. -
Frummælandi svaraði því að þaðsem bezt ætti við lund
Islendinga væri að spila drekka og ríða út. - enfremur
að glíma stökkva að sýngja, (þó opt væri illa gjört) og að danza
mætti kalla íslendingum eiginlegt Fyrir að glíma og stökkva
lægi fimnislongun til grundvallar, fyrir söng fegurðartilfinning
fyrir dans evropeiskar ástæður, fyrir að skjóta, ábata von,-
Komediur virðast eiga mjög vel við lunderni isl. sem hefir
sýnt sig á því hver vel þær hafa verið sottar hin seinni ár.
----
[[File:Lbs_487_4to,_0013v_-_YY.jpg|380px|thumb|right| <br /> [http://handrit.is/is/manuscript/imaging/is/Lbs04-0487/page#XXX Lbs 487_4to, XXX Landsbókasafn Íslands - Háskólabókasafn.]]]
Bls. 4 ([http://handrit.is/is/manuscript/imaging/is/Lbs04-0487/page#XXX Lbs 487_4to, XXX])
Forseti hvað enn vanta lýsingu á lunderni islendinga.
Frummælandi: Islendingar eru ættlerar af þjóð sem
var góð byrjun af þjóð, og hafa eigi annað "Interesse" eptir
en það sem einga fyrirhöfn kostar og því sje þeim kærast
að drekka spila og ríða út af því það sje hægast. -
2. Á þyðari Peturs og Bergljóta þakkir skildar fyrir
þyðingu sína? A.Gíslason. - 1, Á h þakkir fyrir málið
og 2. f' valið. Janson lítr ei út fyrir að vera skált
a´sögu þessari: lítið skáldlegt í sogunni. lundar-
einkennin eru hvortki storkostleg og né góð, ekki hun
mjög slæm - í meðallagi. Árni er von dágóð kall
hefr ekkert til agætis sér nema ágirndina. Rona hs
kemr ei fr að öðru en að heldur upp á vöffur sína
Pjetur er strákr og ekkert annað. hrekkjóttr við
Niels djakna dagaðan karl. Bergljót er skrítin
stter sér ei er ljettuðug - Pjetr er aðalhetjan. - gjörir
sér til agætis ymsa hrekki til að ná Bergljótu
efni sögunnar hefur ei andann á hærri stig
höfundr á því ei þakkir skildar fyrir valið ei heldr
last. 2. Málið. fyrir það á hann þakkir skildar
þí núr smíði t.d. "rjett" opt aftanvið "aldeilis"
optar hjá alþyðu "öldungis"; "gliss" í fornum vísum
ei gott þá er þræta á daglega málið; en yfir höfuð
svo gott mál að ei margir hefðu gjört betr en hann
----
[[File:Lbs_487_4to,_0013v_-_YY.jpg|380px|thumb|right| <br /> [http://handrit.is/is/manuscript/imaging/is/Lbs04-0487/page#XXX Lbs 487_4to, XXX Landsbókasafn Íslands - Háskólabókasafn.]]]
Bls. 5 ([http://handrit.is/is/manuscript/imaging/is/Lbs04-0487/page#XXX Lbs 487_4to, XXX])
Kristján Eldj.. Höfundr á þakkir fyrir að leggja ut
þessa bók því vér erum fátækir af rómönsum. Islend-
ingar hafa eins mikla skemmtun af rómonsum og
aðrar þjóðir. Kostur er það að sagan er ei spennt.
hún er hrein komist. Eigi svo vel valin að ei
mætti velja betr. Niels djakni er sú mesta persóna
í sögunni ber á mönnum verðr fyllisvín, er karakter-
laus sættist við síval sinn; Berljót er stelpuleg en
hlær að hindrunum fyrir ást sinni af því að henni
finnst þær lítilsvirði. Englendingum vel lýst.- Að
málinu er ekki mikið að finna; máské ei nógu
hvundagslegt; nokkuð sett á skrúfur; þyðarinn
á því þakkir skildar; hefir gefið bokina út í góðu
skyni; kennir oss að þekkja hugsunarhátt Norðm.
Arni Gíslason. Andmælandi sagði Niels verztan
rétt er það ei því Niels er beztr eptir hans skaldum þarsem hann ei vildi
hafa hærri hafa karaktera í komisku riti. Hann er maðr með tilfinn-
ingu það sést á sunndagsmorgninum er hann
iðrast; er reyndar nokkur á eptir öðrum í söngnum
af því hann syngur lige ud frá Hjæteh. - Hann
er sáttgjarn: rétt; skynsamlegast finnst honum að
sættast er hann sér að hann fær ei Bergljotu; jú
hann er velyndr er hann hleyour út um alla
sveit og býður fyrir hann Pjetur. - Þó þessi saga sé
komisk hefðu vel getað verið í henni góðir og
storkostlegir karakterar og það er það sem vantar
í þessa sögu. -
----
[[File:Lbs_487_4to,_0013v_-_YY.jpg|380px|thumb|right| <br /> [http://handrit.is/is/manuscript/imaging/is/Lbs04-0487/page#XXX Lbs 487_4to, XXX Landsbókasafn Íslands - Háskólabókasafn.]]]
Bls. 6 ([http://handrit.is/is/manuscript/imaging/is/Lbs04-0487/page#XXX Lbs 487_4to, XXX])
Forseti sagði sjer þætti betra að þýðingin ekki væri
komin á íslenzku vegna þess að efnið væræi svo ljótt
og væri það komið í góða Islenzku þá væri bókin
því verri og þýðandinn ætti því engar þakkir
skilið fyrir bókina
Arni Gíslason hefði þotti forseti hafa farið lengra en
hann; þykir höf eiga þakkir skyldar fyrir málið; ei skaðvænt
efnið; efnið reyndar ei nýtt ei skaldlegt en gott að
kenna mönnum að rita málið með daglegu máli.
A Andersens Eventyr daglegt mál - ágæti þeirra.
Næst: 1.Eiga erfisdrykkjur við hér á landi E. Briem
Andmælendur H.E Helgesen og Arni Gíslason og
2. Kostir latinskrar malfræði handa unglingum
etc. B. Kristjansson Andmælendur Jón Bjarna


son Hannes Stephensen. -


Fundi slitið


H.E.Helgesen  Á Gíslason


----
----

Útgáfa síðunnar 21. október 2014 kl. 11:05

Fundarbók, 1866-71.
Landsbókasafn Íslands - Háskólabókasafn.


  • Lykilorð:
  • Efni:
  • Nöfn tilgreind: XXX

Texti

Mynd:Lbs 487 4to, 0013v - YY.jpg

Lbs 487_4to, XXX Landsbókasafn Íslands - Háskólabókasafn.


Bls. 1 (Lbs 487_4to, XXX)


5. Kveldf. 28/1 69.

Fimmtud. 28. jan 1869 var Kveldf haldinn. Mættu 8.

Fyrst tók Sigurðr Guðm. til máls. Efni: Hverjir leikir

eiga bezt við lunderni Islendinga. Skilur spurn. svo

hvað bezt geti átt við. En það sem nú á bezt við er að

1 drekka 2 spila 3 ríða út. - Einkenninlegar skemmtanir

frá fyrri öldum eru 1. glímur, nú hvergi þjóðskemmtun

nema við Myvatn. áðr glímt opt í fornöld á Þingvelli;

þessi skemmtun ætti aldrei að leggjast af. 2 skemmtun föru-

manna að reyna hesta = kappreiðir gæti verið mikil skemmt-

un. 3. Söngur þó hafi verið barkaískr (Hervararsaga)

hofðu horpuspilara organ, pípur; sú sjóðskemmtun er að

lifna við 4. Stökkva upp. Gunnar á Hlíðarenda stökk

upp boð sína. 5 Dans solgnir í á 12 og 13. öld svo prestar

svour afsettir fyrir hann. - Víkivakar voru meir en dans.


Mynd:Lbs 487 4to, 0013v - YY.jpg

Lbs 487_4to, XXX Landsbókasafn Íslands - Háskólabókasafn.

Bls. 2 (Lbs 487_4to, XXX)

Kopari. Rímurnar danskvæði. Kæmpevísur eru Viki-

vaka og dansþulur. Síðustu vikuvakar heldust við fram

á neda 18. aldar. Er farið að koma upp aptur á við

skaplyndi Islendinga. 6. Hlaupa í kapp hver við

annan. Gamall (Þjálfi og Hugi) Haraldr Gilui við hest

Magnusar blinda. tiðkast hefur það milli stráka upp

í sveit. 7. Sundið. hefir lagzt niður, þó m farnir aptur

að læra það. 8. fara í krók = fara í draga hönk (í fornöld)

máské barbariskt. - 9 að skjóta af bogum og spjótum

er ei að búast við bogaskotum nú; nú eru bissur,

manndómur kominn á ný þar sem er skotfelagið

að skjóta skutlum er líkt og að skjóta spjótum. -

10. Hnattleikur, áðr tíðkaðr mjög góðr leikr setr

likama í ymsar stöður æfir augu hendur fætur og

búk. - Slíkt ætti að tíðkast meir en er nú 11. Hnefa-

leikur; engi íþrótt; máské barboriskr. 12. Kapp-

siglingar. algengt í útlöndum; væri oskandi að menn

færu að tíðka hann hér. 13 Skíðaferð algengt í sög-

um; nauðsynleg iþrótt 14. Skautaferð aðr ei til skautar

heldr leggir. - 15 Comaedíur sem Islendingar hafa

mikla skemmtun af og hæfileika fyrir; kemur reyndar

lítið fyrir í fornsogum, þó loddarar og trúðar á alþingi

benda á slíka leiki. - Hráskeinuleikr, reisa horgemling og

fleiri þesskonar gymnaskiskir leikir eru og góðir. Sköfu-

leikr og soppleikr er eigi upplyst. Vopnaæfingar

og Eyerciske ætti að vera almennara en er.-


Mynd:Lbs 487 4to, 0013v - YY.jpg

Lbs 487_4to, XXX Landsbókasafn Íslands - Háskólabókasafn.


Bls. 3 (Lbs 487_4to, XXX)

spilin eru komin í stað f taflanna.- Hnottafl líklega

=refskák. - Alla þessa leiki mætti taka upp og væri æski-

legt að svo væri gjört. Til þess þarf fast leiksvið. - Því

alla þessa leiki má hafa á einum stað. Við Reykja-

laug Vallnalaug í Skagaf. og hér má sameina allt, ef m

hefðu stóran innilokaðan völl. Taki menn eitt og eitt

af þessu þá verðr allt kraptlaust fellur niður og

svo fær maðr utlendar skemmtanir sem síst ættu

við. - Getr verið til skemmtunar og heilsubata altsaman.

Forseti Helgesen sagði frummælandi hefði gjört vel að telja svo

margar skemtanir upp sem hafðar hefðu verið og væri enn, en

höfuðatriði spurningarinnar nl. hverjir leikir bezt ætti við

lunderni Islendinga, væri ósvarað.- Hvað glímur áhrærði

þó væri ekki rjett hermt að þær ætti sjer eigi stað nema við

Mývatn því þær væri enn æfðar bæði í lærða skólanum og

barnaskólanum í Reykjavík. -

Frummælandi svaraði því að þaðsem bezt ætti við lund

Islendinga væri að spila drekka og ríða út. - enfremur

að glíma stökkva að sýngja, (þó opt væri illa gjört) og að danza

mætti kalla íslendingum eiginlegt Fyrir að glíma og stökkva

lægi fimnislongun til grundvallar, fyrir söng fegurðartilfinning

fyrir dans evropeiskar ástæður, fyrir að skjóta, ábata von,-

Komediur virðast eiga mjög vel við lunderni isl. sem hefir

sýnt sig á því hver vel þær hafa verið sottar hin seinni ár.


Mynd:Lbs 487 4to, 0013v - YY.jpg

Lbs 487_4to, XXX Landsbókasafn Íslands - Háskólabókasafn.


Bls. 4 (Lbs 487_4to, XXX)

Forseti hvað enn vanta lýsingu á lunderni islendinga.

Frummælandi: Islendingar eru ættlerar af þjóð sem

var góð byrjun af þjóð, og hafa eigi annað "Interesse" eptir

en það sem einga fyrirhöfn kostar og því sje þeim kærast

að drekka spila og ríða út af því það sje hægast. -

2. Á þyðari Peturs og Bergljóta þakkir skildar fyrir

þyðingu sína? A.Gíslason. - 1, Á h þakkir fyrir málið

og 2. f' valið. Janson lítr ei út fyrir að vera skált

a´sögu þessari: lítið skáldlegt í sogunni. lundar-

einkennin eru hvortki storkostleg og né góð, ekki hun

mjög slæm - í meðallagi. Árni er von dágóð kall

hefr ekkert til agætis sér nema ágirndina. Rona hs

kemr ei fr að öðru en að heldur upp á vöffur sína

Pjetur er strákr og ekkert annað. hrekkjóttr við

Niels djakna dagaðan karl. Bergljót er skrítin

stter sér ei er ljettuðug - Pjetr er aðalhetjan. - gjörir

sér til agætis ymsa hrekki til að ná Bergljótu

efni sögunnar hefur ei andann á hærri stig

höfundr á því ei þakkir skildar fyrir valið ei heldr

last. 2. Málið. fyrir það á hann þakkir skildar

þí núr smíði t.d. "rjett" opt aftanvið "aldeilis"

optar hjá alþyðu "öldungis"; "gliss" í fornum vísum

ei gott þá er þræta á daglega málið; en yfir höfuð

svo gott mál að ei margir hefðu gjört betr en hann


Mynd:Lbs 487 4to, 0013v - YY.jpg

Lbs 487_4to, XXX Landsbókasafn Íslands - Háskólabókasafn.


Bls. 5 (Lbs 487_4to, XXX)

Kristján Eldj.. Höfundr á þakkir fyrir að leggja ut

þessa bók því vér erum fátækir af rómönsum. Islend-

ingar hafa eins mikla skemmtun af rómonsum og

aðrar þjóðir. Kostur er það að sagan er ei spennt.

hún er hrein komist. Eigi svo vel valin að ei

mætti velja betr. Niels djakni er sú mesta persóna

í sögunni ber á mönnum verðr fyllisvín, er karakter-

laus sættist við síval sinn; Berljót er stelpuleg en

hlær að hindrunum fyrir ást sinni af því að henni

finnst þær lítilsvirði. Englendingum vel lýst.- Að

málinu er ekki mikið að finna; máské ei nógu

hvundagslegt; nokkuð sett á skrúfur; þyðarinn

á því þakkir skildar; hefir gefið bokina út í góðu

skyni; kennir oss að þekkja hugsunarhátt Norðm.

Arni Gíslason. Andmælandi sagði Niels verztan

rétt er það ei því Niels er beztr eptir hans skaldum þarsem hann ei vildi

hafa hærri hafa karaktera í komisku riti. Hann er maðr með tilfinn-

ingu það sést á sunndagsmorgninum er hann

iðrast; er reyndar nokkur á eptir öðrum í söngnum

af því hann syngur lige ud frá Hjæteh. - Hann

er sáttgjarn: rétt; skynsamlegast finnst honum að

sættast er hann sér að hann fær ei Bergljotu; jú

hann er velyndr er hann hleyour út um alla

sveit og býður fyrir hann Pjetur. - Þó þessi saga sé

komisk hefðu vel getað verið í henni góðir og

storkostlegir karakterar og það er það sem vantar

í þessa sögu. -


Mynd:Lbs 487 4to, 0013v - YY.jpg

Lbs 487_4to, XXX Landsbókasafn Íslands - Háskólabókasafn.


Bls. 6 (Lbs 487_4to, XXX)

Forseti sagði sjer þætti betra að þýðingin ekki væri

komin á íslenzku vegna þess að efnið væræi svo ljótt

og væri það komið í góða Islenzku þá væri bókin

því verri og þýðandinn ætti því engar þakkir

skilið fyrir bókina

Arni Gíslason hefði þotti forseti hafa farið lengra en

hann; þykir höf eiga þakkir skyldar fyrir málið; ei skaðvænt

efnið; efnið reyndar ei nýtt ei skaldlegt en gott að

kenna mönnum að rita málið með daglegu máli.

A Andersens Eventyr daglegt mál - ágæti þeirra.

Næst: 1.Eiga erfisdrykkjur við hér á landi E. Briem

Andmælendur H.E Helgesen og Arni Gíslason og

2. Kostir latinskrar malfræði handa unglingum

etc. B. Kristjansson Andmælendur Jón Bjarna

son Hannes Stephensen. -

Fundi slitið

H.E.Helgesen Á Gíslason


  • Athugasemdir:
  • Skönnuð mynd:

  • Skráð af: Eiríkur
  • Dagsetning: 01.2013

Sjá einnig

Skýringar

Tilvísanir

Tenglar