„Lög félagsins“: Munur á milli breytinga
Ekkert breytingarágrip |
mEkkert breytingarágrip |
||
(48 millibreytinga eftir 2 notendur ekki sýndar) | |||
Lína 1: | Lína 1: | ||
[[File:fundarbok1861-66.png|200px|thumb|right| Fundarbók, 1861-66. <br /> Landsbókasafn Íslands - Háskólabókasafn.]] | [[File:fundarbok1861-66.png|200px|thumb|right| Fundarbók, 1861-66. <br /> Landsbókasafn Íslands - Háskólabókasafn.]] | ||
<small>{{Fundarbók_1861}}</small> | |||
* '''Handrit''': [http://handrit.is/is/manuscript/view/is/Lbs04-0486 Fundarbók Kvöldfélagsins 1861-1866] | * '''Handrit''': [http://handrit.is/is/manuscript/view/is/Lbs04-0486 Fundarbók Kvöldfélagsins 1861-1866] | ||
* '''Safn''': [http://landsbokasafn.is Landsbókasafn Íslands - Háskólabókasafn] | * '''Safn''': [http://landsbokasafn.is Landsbókasafn Íslands - Háskólabókasafn] | ||
* '''Dagsetning''': 27. janúar[[1861]] | * '''Dagsetning''': 27.(?) janúar [[1861]] | ||
* '''Ritari''': Helgi E. Helgesen, [[Eiríkur Magnússon]] | * '''Ritari''': [[Helgi E. Helgesen]], [[Eiríkur Magnússon]] | ||
* '''Staðsetning höfundar''': [[Reykjavík]] | * '''Staðsetning höfundar''': [[Reykjavík]] | ||
---- | ---- | ||
* '''Lykilorð''': | * '''Lykilorð''': Lög félagsins, störf og tilgangur félagsins, umræðuefni, frumsamið efni, menntalíf, kveðskapur, forseti félagsins, félagsgjöld og sekt, fundarhald, fundargerð, ritgerðasafn, bréfasafn, verðlaunaspurningar, aukafundir, aðild, þagnarskylda, atkvæðagreiðsla | ||
* ''' | * '''Umræðuefni''': | ||
* '''Nöfn tilgreind''': | * '''Nöfn tilgreind''': [[Árni_Gíslason_leturgrafari|Árni Gíslason]], [[Brandur Tómasson]], [[Eiríkur Magnússon]], [[Eyjólfur Jónsson]], [[Hallgrímur Sveinsson]], [[Helgi E. Helgesen]], [[Ísleifur_Gíslason]], [[Jakob Björnsson]], [[Jón Árnason]], [[Jónas_H._Jónasson|J. Jónassen]], [[Luðvig Árni Knudsen]], [[Markús Gíslason]], [[Matthías Jochumsson]], [[Óli Finsen]], [[Sigurður Guðmundsson, málari]], [[Steinn_Steinsen]] , [[Þorsteinn Egilsson]], [[Þorvaldur Jónsson]] | ||
---- | ---- | ||
==Texti== | ==Texti== | ||
[[File:Lbs_486_4to,_0003r_-_6.jpg | | [[File:Lbs_486_4to,_0003r_-_6.jpg |480px|thumb|right| <br /> [http://handrit.is/is/manuscript/imaging/is/Lbs04-0486/1r-140v#0003r Lbs 486_4to, 0003r Landsbókasafn Íslands - Háskólabókasafn.]]] | ||
===Bls. 1 ([http://handrit.is/is/manuscript/imaging/is/Lbs04-0486/1r-140v#0003r Lbs 486_4to, 0003r])=== | |||
Lög "leikfélags andans" | Lög "leikfélags andans" | ||
Lína 24: | Lína 28: | ||
§ 1. | '''§ 1.''' | ||
<i>Félag vort</i> Nokkrir ungir menn hafa fundið hjá sér þörf og löngun til | <i>Félag vort</i> Nokkrir ungir menn hafa fundið hjá sér þörf og löngun til | ||
að safnast saman einstöku sinn um eftir dagsisns erviði, til þess, að | |||
að safnast saman einstöku sinn um eftir dagsisns erviði, til þess, að | |||
lífga anda sinn á þann hátt, er samboðinn sé andlega og siðferðislega | lífga anda sinn á þann hátt, er samboðinn sé andlega og siðferðislega | ||
menntuðum úngmennum. | menntuðum úngmennum. | ||
§ 2. | '''§ 2.''' | ||
Vér höfum stofnað félagið af þessari orsök | Vér höfum stofnað félagið af þessari orsök | ||
§ 3. | '''§ 3. ''' | ||
Störf félagsins hin almennustu skulu vera þessi: á sam- | Störf félagsins hin almennustu skulu vera þessi: á sam- | ||
komum ræða menn um fróðleg og vísindaleg efni; utan samkoma rita | |||
komum ræða menn um fróðleg og vísindaleg efni; utan samkoma rita | |||
menn ritgjörðir í sömu átt, semja leikrit og æfintýri, setja lög við | menn ritgjörðir í sömu átt, semja leikrit og æfintýri, setja lög við | ||
innlendan kveðskap o.s.frv. | innlendan kveðskap o.s.frv. | ||
§ 4. | '''§ 4.''' | ||
Félagið tekur fegins hendi við alls konar tilraunum, er | |||
því berast og stefna í þá átt, er tegin er fram í §3. svo sem | |||
því berast og stefna í þá átt, er tegin er fram í | |||
frumrituðum smá sögum (Noveller); frumsömdum og útlögðum leik- | frumrituðum smá sögum (Noveller); frumsömdum og útlögðum leik- | ||
ritum stórum og smáum, kvæðum og sönglögum við innlendan | ritum stórum og smáum, kvæðum og sönglögum við innlendan | ||
kveðskap. | kveðskap. | ||
§ 5. | '''§ 5.''' | ||
Tilgangur félagsins er, að reyna að vekja innlent menntalíf | |||
---- | ---- | ||
[[File:Lbs_486_4to,_0003v_-_7.jpg| | [[File:Lbs_486_4to,_0003v_-_7.jpg|480px|thumb|right| <br /> [http://handrit.is/is/manuscript/imaging/is/Lbs04-0486/1r-140v#0003v Landsbókasafn Íslands - Háskólabókasafn.]]] | ||
Bls. 2 ([http://handrit.is/is/manuscript/imaging/is/Lbs04-0486/1r-140v#0003v Lbs 486_4to, 0003v]) | ===Bls. 2 ([http://handrit.is/is/manuscript/imaging/is/Lbs04-0486/1r-140v#0003v Lbs 486_4to, 0003v])=== | ||
Lína 92: | Lína 81: | ||
§ 6. | '''§ 6.''' | ||
Félag vort heitir "leikfélag andans." | Félag vort heitir "leikfélag andans." | ||
§ 7. | '''§ 7.''' | ||
Forseti skal vera einn í félaginu, sé hann valinn á hausti | Forseti skal vera einn í félaginu, sé hann valinn á hausti | ||
hverju 8. október. Skal hann þá þegar setja fundarhald félagsins með | hverju 8. október. Skal hann þá þegar setja fundarhald félagsins með | ||
ræðu til félagsmanna. Á <sup>síðasta</sup> ársfundi hverjum skal hann skýra frá efna- | |||
ræðu til félagsmanna. Á síðasta | |||
hag, astandi og framförum félagsins: Hann kallar menn til funda | |||
og stjórnar þeim. Hann<i>s</i> kveður á um fundarefni og skipar fyrir | |||
um umræður fundanna. Hann ræður atkvæðagreiðslu og hefir úr- | |||
skurðaratkvæði, þegar atkvæði eru jafn mörg. Hann slíotur jafnan | |||
skurðaratkvæði, þegar atkvæði eru jafn mörg. Hann slíotur jafnan | |||
vetrarfundahaldi félagsins með ræðu. | vetrarfundahaldi félagsins með ræðu. | ||
§ 8. | '''§ 8.''' | ||
Á fyrsta haustfundi skal jafnan kjósa auk forseta einnig | Á fyrsta haustfundi skal jafnan kjósa auk forseta einnig | ||
skrifara og gjaldkera félagsins; og eru þessir 3 embættismenn þess. | skrifara og gjaldkera félagsins; og eru þessir 3 embættismenn þess. | ||
Samfara þessum kosningum skal kjósa varaembættismenn þess, er | Samfara þessum kosningum skal kjósa varaembættismenn þess, er | ||
í forföllum hinna gegni störfum þeirra. Enginn einn má hafa | í forföllum hinna gegni störfum þeirra. Enginn einn má hafa | ||
nein tvenn af þessum störfum á hendi. | nein tvenn af þessum störfum á hendi. | ||
§ 9. | '''§ 9.''' | ||
Skrifari heldur dagbók <sup>gjörða</sup>félagsins. Sé hún staðfest af for- | |||
seta; ritar skrifari í hana allt, er fram fer á fundum og heldur | seta; ritar skrifari í hana allt, er fram fer á fundum og heldur | ||
lista yfir ritgjörðir þær, er félaginu berast. Í fundarlok | |||
skal bókin lesin upp og samþykkt af félagsmönnum og síðan | |||
skal bókin lesin upp og samþykkt af félagsmönnum og síðan | |||
undirskrifuð af forseta og skrifara. (Ritgjörðir þær, er fé- | undirskrifuð af forseta og skrifara. (Ritgjörðir þær, er fé- | ||
---- | ---- | ||
[[File:Lbs_486_4to,_0004r_-_8.jpg| | [[File:Lbs_486_4to,_0004r_-_8.jpg|480px|thumb|right| <br /> [http://handrit.is/is/manuscript/imaging/is/Lbs04-0486/1r-140v#0004r Landsbókasafn Íslands - Háskólabókasafn.]]] | ||
Bls. 3 ([http://handrit.is/is/manuscript/imaging/is/Lbs04-0486/1r-140v#0004r Lbs 486_4to, 0004r]) | ===Bls. 3 ([http://handrit.is/is/manuscript/imaging/is/Lbs04-0486/1r-140v#0004r Lbs 486_4to, 0004r])=== | ||
bókar og tilkynnir forseta efni þeirra áður en fundir byrja.) Hann | laginu berast, skulu afhentar Skrifara, er frá færir þær þegar til- | ||
bókar og tilkynnir forseta efni þeirra áður en fundir byrja.) Hann | |||
skal <i>og</i> halda lista yfir bréflega félagslimi. | skal <i>og</i> halda lista yfir bréflega félagslimi. | ||
§ 10. | '''§ 10.''' | ||
Öllum þeim ritgjörðum, er félaginu berast, skal skrifari safna í | Öllum þeim ritgjörðum, er félaginu berast, skal skrifari safna í | ||
eitt, með árituðum numerum og skal það safn heita "Bréfasafn | |||
eitt, með árituðum numerum og skal það safn heita "Bréfasafn | |||
leikfélagsins (Bslf №). | leikfélagsins (Bslf №). | ||
§ 11. | '''§ 11.''' | ||
Gjaldkeri heldur bók, staðfesta af forseta yfir fjárhag félagsins, og | Gjaldkeri heldur bók, staðfesta af forseta yfir fjárhag félagsins, og | ||
gjörir hann skýrslu fyrir honum í lok hvers manaðar, er lesin sé upp á | gjörir hann skýrslu fyrir honum í lok hvers manaðar, er lesin sé upp á | ||
fundi og undirskrifuð af forseta og gjaldkera. Á síðasta vorfundi skal (hann!) | fundi og undirskrifuð af forseta og gjaldkera. Á síðasta vorfundi skal (hann!) | ||
gjöra ársskyrslu um fjárhag félagsins og leggja hana fram fyrir félags- | |||
limi. Gjaldkeri veitir móttöku tillögum öllum og sektum <sup>gjöldum</sup>. | |||
'''§ 12.''' | |||
§ 12. | |||
Félagið á síðasta vorfundi á Jónsmessukvöld ár hvert. Er þá | |||
fundarhaldi félagsins slitið til næsta 8. oktober. Slítur forseti þá | fundarhaldi félagsins slitið til næsta 8. oktober. Slítur forseti þá | ||
fundum félagsins, og skulu honum þá afhentar bækur og skjöl þess. | fundum félagsins, og skulu honum þá afhentar bækur og skjöl þess. | ||
§ 13. | '''§ 13.''' | ||
Félagsmenn greiði árstillag í félaginu sem nemi einum | Félagsmenn greiði árstillag í félaginu sem nemi einum | ||
ríkisdal; Skal tillag þetta greitt á fyrsta haustfundi ár hvert. | ríkisdal; Skal tillag þetta greitt á fyrsta haustfundi ár hvert. | ||
§ 14. | '''§ 14.''' | ||
Fundur skal haldinn laugardaginn í viku hverri kl. 8 e.m. | |||
frá <i>byrjun</i> 8. oktober til 31. marz en úr því annaðhvert laugar- | frá <i>byrjun</i> 8. oktober til 31. marz en úr því annaðhvert laugar- | ||
dagskvöld. Fund setur forseti að 10’ liðnum (!). Sá sem ekki er kominn | |||
---- | ---- | ||
[[File:Lbs_486_4to,_0004v_-_9.jpg| | [[File:Lbs_486_4to,_0004v_-_9.jpg|480px|thumb|right| <br /> [http://handrit.is/is/manuscript/imaging/is/Lbs04-0486/1r-140v#0004v Landsbókasafn Íslands - Háskólabókasafn.]]] | ||
Bls. 4 ([http://handrit.is/is/manuscript/imaging/is/Lbs04-0486/1r-140v#0004v Lbs 486_4to, 0004v]) | ===Bls. 4 ([http://handrit.is/is/manuscript/imaging/is/Lbs04-0486/1r-140v#0004v Lbs 486_4to, 0004v])=== | ||
þegar fundur er settur, borgi 16 sk. sekt; en hver sem ekki er kom- | þegar fundur er settur, borgi 16 sk. sekt; en hver sem ekki er kom- | ||
inn kl. 9. eða alls ekki kemur á fund borgi helmingi hærri sekt. | |||
Þó skal hann borga aðeins 16 sk. hafi hann tilkynnt forseta | |||
Þó skal hann borga aðeins 16 sk. hafi hann tilkynnt forseta | |||
fyrirfram, að hann ekki kæmi. | fyrirfram, að hann ekki kæmi. | ||
§ 15. | '''§ 15.''' | ||
Fundarmenn varist allt er geti truflað augnamið fund- | |||
anna. | anna. | ||
§ 16. | '''§ 16.''' | ||
Á hverjum fyrsta fundi í maímánuði skal leggja fyrir | Á hverjum fyrsta fundi í maímánuði skal leggja fyrir | ||
félagsmenn verðlaunaspurningar, ekki fleiri en 3, og skulu | félagsmenn verðlaunaspurningar, ekki fleiri en 3, og skulu | ||
úrlausnir þeirra vera sendar forseta nafnlausar, en merktar | úrlausnir þeirra vera sendar forseta nafnlausar, en merktar | ||
innan nýárs. Skal þeim fylgja bréf með merki og nafni höf- | |||
innan nýárs. Skal þeim fylgja bréf með merki og nafni höf- | |||
undarins. Á fyrsta fundinum í janúarmánuði skal lesa | undarins. Á fyrsta fundinum í janúarmánuði skal lesa | ||
upp þessar ritgjörðir, og skal það á félagsmanna valdi að | |||
dæma ritgjörðirnar strax, eða skjóta dóminum á frest | |||
dæma ritgjörðirnar strax, eða skjóta dóminum á frest | |||
til næsta fundar | til næsta fundar | ||
§ 17. | '''§ 17.''' | ||
Komi engi ritgjörð til fundanna ræða menn eitthvert | Komi engi ritgjörð til fundanna ræða menn eitthvert | ||
fróðlegt efni eða hafa söngskemtun, eða draga skrifleg | |||
fróðlegt efni eða hafa söngskemtun, eða draga skrifleg | |||
spursmál á seðlum til að ræða um, eða þá að forseti | spursmál á seðlum til að ræða um, eða þá að forseti | ||
ákveður fundarstarf ef menn þýðast það <i>betur</i> heldur. | ákveður fundarstarf ef menn þýðast það <i>betur</i> heldur. | ||
§ 18. | '''§ 18.''' | ||
Óski nokkur aukafundar, tilkynnir hann það forseta, sem | Óski nokkur aukafundar, tilkynnir hann það forseta, sem | ||
þá boðar til fundar ef honum finnist ástæða til þess, með boðs | þá boðar til fundar ef honum finnist ástæða til þess, með boðs | ||
---- | ---- | ||
[[File:Lbs_486_4to,_0005r_-_10.jpg| | [[File:Lbs_486_4to,_0005r_-_10.jpg|480px|thumb|right| <br /> [http://handrit.is/is/manuscript/imaging/is/Lbs04-0486/1r-140v#0005r Landsbókasafn Íslands - Háskólabókasafn.]]] | ||
===Bls. 5 ([http://handrit.is/is/manuscript/imaging/is/Lbs04-0486/1r-140v#0005r Lbs 486_4to, 0005r])=== | |||
bréfi, er gangi milli félagsmanna, ekki seinna en daginn áður, en | bréfi, er gangi milli félagsmanna, ekki seinna en daginn áður, en | ||
félagslimirnir skrifa nöfn sín á það. Skulu allir félagar jafn skyldir að | |||
félagslimirnir skrifa nöfn sín á það. Skulu allir félagar jafn skyldir að | |||
mæta á þeim fundum sem hinum fast ákveðnu. | mæta á þeim fundum sem hinum fast ákveðnu. | ||
§ 19. | '''§ 19.''' | ||
Hverjum félagslim skal heimilt á fundi að gjöra uppástungu | Hverjum félagslim skal heimilt á fundi að gjöra uppástungu | ||
um að taka nýa meðlimi inn í félagið. Kemur þá sú uppastúnga til um- | um að taka nýa meðlimi inn í félagið. Kemur þá sú uppastúnga til um- | ||
ræðu og atkvæðagreiðslu. Verði atkvæði með því, að honum sé boðið að | ræðu og atkvæðagreiðslu. Verði atkvæði með því, að honum sé boðið að | ||
ganga í félagið, skal velja þann úr flikki félagsmanna, er honum er | |||
kunnugastur til að bjóða honum að ganga í félagið. Skal sá gæta | |||
kunnugastur til að bjóða honum að ganga í félagið. Skal sá gæta | |||
allrar varúðar og gefa honum sem minnstar og almennastar upp- | allrar varúðar og gefa honum sem minnstar og almennastar upp- | ||
lýsingar um félagið, en þó engar fyr, en hinn hefir bundið sig | |||
lýsingar um félagið, en þó engar fyr, en hinn hefir bundið sig | |||
þagnaðarloforði við hann. | þagnaðarloforði við hann. | ||
§ 20. | '''§ 20.''' | ||
Allir félagar lofa við drengskap sinn að þegja yfir fundinum, yfir | Allir félagar lofa við drengskap sinn að þegja yfir fundinum, yfir | ||
nafni félagsins og öllu er gjörist í því. Sá sem uppi víst verður um, að | |||
borið hafi út nokkuð af félagsins gjörðum, er félagsrækur og á hann | |||
ekki apturkvæmt í það. Þagnarheiti þetta er eins bindandi fyrir | |||
ekki apturkvæmt í það. Þagnarheiti þetta er eins bindandi fyrir | |||
þá sem fara úr félaginu ár frá ári. | þá sem fara úr félaginu ár frá ári. | ||
§ 21. | '''§ 21.''' | ||
Vilji nokkur segja sig úr félaginu skal hann gefa það forseta | |||
bréflega til kynna, og skal hann lýsa því á fundi, en skrifari bókar. | |||
'''§ 22.''' | |||
Í öllum almennum málum ræður afl atkvæða. | |||
---- | |||
[[File:Lbs_486_4to,_0005v_-_11.jpg|480px|thumb|right| <br /> [http://handrit.is/is/manuscript/imaging/is/Lbs04-0486/1r-140v#0005v Landsbókasafn Íslands - Háskólabókasafn.]]] | |||
===Bls. 5 ([http://handrit.is/is/manuscript/imaging/is/Lbs04-0486/1r-140v#0005v Lbs 486_4to, 0005c])=== | |||
§ 23. | '''§ 23.''' | ||
Þeir félagsmenn, er flytja burtu, en óska að standa í | Þeir félagsmenn, er flytja burtu, en óska að standa í | ||
sambandi við félagið, skulu eiga kost á því. Þeir sem vilja | sambandi við félagið, skulu eiga kost á því. Þeir sem vilja | ||
halda áfram að senda félaginu ritgjörðir, eða starfa með því | halda áfram að senda félaginu ritgjörðir, eða starfa með því | ||
og styrkja það, eptir að þeir eru viknir héðan burtu skulu | og styrkja það, eptir að þeir eru viknir héðan burtu skulu | ||
og fyrir milligöngu skrifara félagsins fá að vita að gjörðir | og fyrir milligöngu skrifara félagsins fá að vita að gjörðir | ||
þess í bréflegri tilkynningu, sem lesin sé upp á fundi áður | |||
þess í bréflegri tilkynningu, sem lesin sé upp á fundi áður | |||
en hún er send burtu. | en hún er send burtu. | ||
§ 24. | '''§ 24.''' | ||
Alyktanir þær er varða félagið miklu skulu ekki álítast | |||
Alyktanir þær er varða félagið | |||
gildar nema þá, er ⅔ partar allra þeirra félagslima eru | gildar nema þá, er ⅔ partar allra þeirra félagslima eru | ||
á fundi er búa hér í bænum og skal þá afl atkvæða ráða. | á fundi er búa hér í bænum og skal þá afl atkvæða ráða. | ||
§ 25. | '''§ 25.''' | ||
Finni menn ástæðu seinna meir til að breyta lögum þessum | Finni menn ástæðu seinna meir til að breyta lögum þessum | ||
skal sú breyting ekki löggild, nema því að eins að ⅔ allra félaga | skal sú breyting ekki löggild, nema því að eins að ⅔ allra félaga | ||
er hér búa þá í bænum gefi henni atkvæði sitt | er hér búa þá í bænum gefi henni atkvæði sitt | ||
§ 26. | '''§ 26.''' | ||
Þessi lög undirskrifuðum vér félagar, er nú stofnum | Þessi lög undirskrifuðum vér félagar, er nú stofnum | ||
félag þetta, og skal hver sá, er nýr bætist við í félagið | félag þetta, og skal hver sá, er nýr bætist við í félagið | ||
skuldbunda sig til hlýðni við lög þess með undirskrif | |||
uðu eigin nafni sínu. | |||
Reykjavik. Januar 1861. | |||
[[Helgi E. Helgesen|H. E. Helgesen]] [[Eiríkur Magnússon|E. Magnússon]] [[Steinn_Steinsen|St. Steinsen]] [[Þorvaldur Jónsson]] [[Ísleifur_Gíslason|Ísl. Gíslason.]] | |||
---- | ---- | ||
[[File:Lbs_486_4to,_0006r_- | [[File:Lbs_486_4to,_0006r_-_12.jpg|480px|thumb|right| <br /> [http://handrit.is/is/manuscript/imaging/is/Lbs04-0486/1r-140v#0006r Landsbókasafn Íslands - Háskólabókasafn.]]] | ||
===Bls. 6 ([http://handrit.is/is/manuscript/imaging/is/Lbs04-0486/1r-140v#0006r Lbs 486_4to, 0006r])=== | |||
[[Luðvig Árni Knudsen|LA Knúdsen]] [[Jakob Björnsson|J: Björnsson.]] [[Brandur Tómasson|B. Tómasson.]] [[Eyjólfur Jónsson|E. Jónsson]] [[Þorsteinn Egilsson|Þ. Egilsson]] | |||
[[Sigurður Guðmundsson málari|Sigurðr Guðmundsson]] [[Jónas_H._Jónasson|E.Jónassen.]] [[Markús Gíslason|Markús Gíslason]] | |||
[[Jón Árnason|Jón Árnason.]] [[Árni_Gíslason_leturgrafari|Á Gíslason.]] [[Óli Finsen|O Finsen]] | |||
[[Hallgrímur Sveinsson|H Sveinsson.]] [[Matthías Jochumsson|Matthías Jochumsson.]] | |||
<br> | |||
<br> | |||
<br> | |||
<br> | |||
<br> | |||
<br> | |||
<br> | |||
<br><br> | |||
<br> | |||
<br> | |||
<br> | |||
<br><br> | |||
---- | ---- | ||
* ''' | * '''Skráð af''': Eiríkur Valdimarsson | ||
* ''' | * '''Dagsetning''': 30. desember 2012 | ||
---- | ---- | ||
==Sjá einnig== | ==Sjá einnig== | ||
*[[Endurbætt lög félagsins]] | |||
*[[Endurskoðuð lög fjelagsins]] | |||
==Skýringar== | ==Skýringar== | ||
<references group="sk" /> | <references group="sk" /> | ||
==Tenglar== | ==Tenglar== | ||
[[Category:7]][[Category:Fundarbók Kvöldfélagsins 1861-1866]][[Category:All entries]] | [[Category:7]][[Category:Fundarbók Kvöldfélagsins 1861-1866]][[Category:All entries]] |
Nýjasta útgáfa síðan 1. ágúst 2016 kl. 03:02
- Handrit: Fundarbók Kvöldfélagsins 1861-1866
- Safn: Landsbókasafn Íslands - Háskólabókasafn
- Dagsetning: 27.(?) janúar 1861
- Ritari: Helgi E. Helgesen, Eiríkur Magnússon
- Staðsetning höfundar: Reykjavík
- Lykilorð: Lög félagsins, störf og tilgangur félagsins, umræðuefni, frumsamið efni, menntalíf, kveðskapur, forseti félagsins, félagsgjöld og sekt, fundarhald, fundargerð, ritgerðasafn, bréfasafn, verðlaunaspurningar, aukafundir, aðild, þagnarskylda, atkvæðagreiðsla
- Umræðuefni:
- Nöfn tilgreind: Árni Gíslason, Brandur Tómasson, Eiríkur Magnússon, Eyjólfur Jónsson, Hallgrímur Sveinsson, Helgi E. Helgesen, Ísleifur_Gíslason, Jakob Björnsson, Jón Árnason, J. Jónassen, Luðvig Árni Knudsen, Markús Gíslason, Matthías Jochumsson, Óli Finsen, Sigurður Guðmundsson, málari, Steinn_Steinsen , Þorsteinn Egilsson, Þorvaldur Jónsson
Texti
Bls. 1 (Lbs 486_4to, 0003r)
Lög "leikfélags andans"
Inngángur
§ 1.
Félag vort Nokkrir ungir menn hafa fundið hjá sér þörf og löngun til
að safnast saman einstöku sinn um eftir dagsisns erviði, til þess, að
lífga anda sinn á þann hátt, er samboðinn sé andlega og siðferðislega
menntuðum úngmennum.
§ 2.
Vér höfum stofnað félagið af þessari orsök
§ 3.
Störf félagsins hin almennustu skulu vera þessi: á sam-
komum ræða menn um fróðleg og vísindaleg efni; utan samkoma rita
menn ritgjörðir í sömu átt, semja leikrit og æfintýri, setja lög við
innlendan kveðskap o.s.frv.
§ 4.
Félagið tekur fegins hendi við alls konar tilraunum, er
því berast og stefna í þá átt, er tegin er fram í §3. svo sem
frumrituðum smá sögum (Noveller); frumsömdum og útlögðum leik-
ritum stórum og smáum, kvæðum og sönglögum við innlendan
kveðskap.
§ 5.
Tilgangur félagsins er, að reyna að vekja innlent menntalíf
Bls. 2 (Lbs 486_4to, 0003v)
sér í lagi í Skáldskap og fögrum menntum.
§ 6.
Félag vort heitir "leikfélag andans."
§ 7.
Forseti skal vera einn í félaginu, sé hann valinn á hausti
hverju 8. október. Skal hann þá þegar setja fundarhald félagsins með
ræðu til félagsmanna. Á síðasta ársfundi hverjum skal hann skýra frá efna-
hag, astandi og framförum félagsins: Hann kallar menn til funda
og stjórnar þeim. Hanns kveður á um fundarefni og skipar fyrir
um umræður fundanna. Hann ræður atkvæðagreiðslu og hefir úr-
skurðaratkvæði, þegar atkvæði eru jafn mörg. Hann slíotur jafnan
vetrarfundahaldi félagsins með ræðu.
§ 8.
Á fyrsta haustfundi skal jafnan kjósa auk forseta einnig
skrifara og gjaldkera félagsins; og eru þessir 3 embættismenn þess.
Samfara þessum kosningum skal kjósa varaembættismenn þess, er
í forföllum hinna gegni störfum þeirra. Enginn einn má hafa
nein tvenn af þessum störfum á hendi.
§ 9.
Skrifari heldur dagbók gjörðafélagsins. Sé hún staðfest af for-
seta; ritar skrifari í hana allt, er fram fer á fundum og heldur
lista yfir ritgjörðir þær, er félaginu berast. Í fundarlok
skal bókin lesin upp og samþykkt af félagsmönnum og síðan
undirskrifuð af forseta og skrifara. (Ritgjörðir þær, er fé-
Bls. 3 (Lbs 486_4to, 0004r)
laginu berast, skulu afhentar Skrifara, er frá færir þær þegar til-
bókar og tilkynnir forseta efni þeirra áður en fundir byrja.) Hann
skal og halda lista yfir bréflega félagslimi.
§ 10.
Öllum þeim ritgjörðum, er félaginu berast, skal skrifari safna í
eitt, með árituðum numerum og skal það safn heita "Bréfasafn
leikfélagsins (Bslf №).
§ 11.
Gjaldkeri heldur bók, staðfesta af forseta yfir fjárhag félagsins, og
gjörir hann skýrslu fyrir honum í lok hvers manaðar, er lesin sé upp á
fundi og undirskrifuð af forseta og gjaldkera. Á síðasta vorfundi skal (hann!)
gjöra ársskyrslu um fjárhag félagsins og leggja hana fram fyrir félags-
limi. Gjaldkeri veitir móttöku tillögum öllum og sektum gjöldum.
§ 12.
Félagið á síðasta vorfundi á Jónsmessukvöld ár hvert. Er þá
fundarhaldi félagsins slitið til næsta 8. oktober. Slítur forseti þá
fundum félagsins, og skulu honum þá afhentar bækur og skjöl þess.
§ 13.
Félagsmenn greiði árstillag í félaginu sem nemi einum
ríkisdal; Skal tillag þetta greitt á fyrsta haustfundi ár hvert.
§ 14.
Fundur skal haldinn laugardaginn í viku hverri kl. 8 e.m.
frá byrjun 8. oktober til 31. marz en úr því annaðhvert laugar-
dagskvöld. Fund setur forseti að 10’ liðnum (!). Sá sem ekki er kominn
Bls. 4 (Lbs 486_4to, 0004v)
þegar fundur er settur, borgi 16 sk. sekt; en hver sem ekki er kom-
inn kl. 9. eða alls ekki kemur á fund borgi helmingi hærri sekt.
Þó skal hann borga aðeins 16 sk. hafi hann tilkynnt forseta
fyrirfram, að hann ekki kæmi.
§ 15.
Fundarmenn varist allt er geti truflað augnamið fund-
anna.
§ 16.
Á hverjum fyrsta fundi í maímánuði skal leggja fyrir
félagsmenn verðlaunaspurningar, ekki fleiri en 3, og skulu
úrlausnir þeirra vera sendar forseta nafnlausar, en merktar
innan nýárs. Skal þeim fylgja bréf með merki og nafni höf-
undarins. Á fyrsta fundinum í janúarmánuði skal lesa
upp þessar ritgjörðir, og skal það á félagsmanna valdi að
dæma ritgjörðirnar strax, eða skjóta dóminum á frest
til næsta fundar
§ 17.
Komi engi ritgjörð til fundanna ræða menn eitthvert
fróðlegt efni eða hafa söngskemtun, eða draga skrifleg
spursmál á seðlum til að ræða um, eða þá að forseti
ákveður fundarstarf ef menn þýðast það betur heldur.
§ 18.
Óski nokkur aukafundar, tilkynnir hann það forseta, sem
þá boðar til fundar ef honum finnist ástæða til þess, með boðs
Bls. 5 (Lbs 486_4to, 0005r)
bréfi, er gangi milli félagsmanna, ekki seinna en daginn áður, en
félagslimirnir skrifa nöfn sín á það. Skulu allir félagar jafn skyldir að
mæta á þeim fundum sem hinum fast ákveðnu.
§ 19.
Hverjum félagslim skal heimilt á fundi að gjöra uppástungu
um að taka nýa meðlimi inn í félagið. Kemur þá sú uppastúnga til um-
ræðu og atkvæðagreiðslu. Verði atkvæði með því, að honum sé boðið að
ganga í félagið, skal velja þann úr flikki félagsmanna, er honum er
kunnugastur til að bjóða honum að ganga í félagið. Skal sá gæta
allrar varúðar og gefa honum sem minnstar og almennastar upp-
lýsingar um félagið, en þó engar fyr, en hinn hefir bundið sig
þagnaðarloforði við hann.
§ 20.
Allir félagar lofa við drengskap sinn að þegja yfir fundinum, yfir
nafni félagsins og öllu er gjörist í því. Sá sem uppi víst verður um, að
borið hafi út nokkuð af félagsins gjörðum, er félagsrækur og á hann
ekki apturkvæmt í það. Þagnarheiti þetta er eins bindandi fyrir
þá sem fara úr félaginu ár frá ári.
§ 21.
Vilji nokkur segja sig úr félaginu skal hann gefa það forseta
bréflega til kynna, og skal hann lýsa því á fundi, en skrifari bókar.
§ 22.
Í öllum almennum málum ræður afl atkvæða.
Bls. 5 (Lbs 486_4to, 0005c)
§ 23.
Þeir félagsmenn, er flytja burtu, en óska að standa í
sambandi við félagið, skulu eiga kost á því. Þeir sem vilja
halda áfram að senda félaginu ritgjörðir, eða starfa með því
og styrkja það, eptir að þeir eru viknir héðan burtu skulu
og fyrir milligöngu skrifara félagsins fá að vita að gjörðir
þess í bréflegri tilkynningu, sem lesin sé upp á fundi áður
en hún er send burtu.
§ 24.
Alyktanir þær er varða félagið miklu skulu ekki álítast
gildar nema þá, er ⅔ partar allra þeirra félagslima eru
á fundi er búa hér í bænum og skal þá afl atkvæða ráða.
§ 25.
Finni menn ástæðu seinna meir til að breyta lögum þessum
skal sú breyting ekki löggild, nema því að eins að ⅔ allra félaga
er hér búa þá í bænum gefi henni atkvæði sitt
§ 26.
Þessi lög undirskrifuðum vér félagar, er nú stofnum
félag þetta, og skal hver sá, er nýr bætist við í félagið
skuldbunda sig til hlýðni við lög þess með undirskrif
uðu eigin nafni sínu.
Reykjavik. Januar 1861.
H. E. Helgesen E. Magnússon St. Steinsen Þorvaldur Jónsson Ísl. Gíslason.
Bls. 6 (Lbs 486_4to, 0006r)
LA Knúdsen J: Björnsson. B. Tómasson. E. Jónsson Þ. Egilsson
Sigurðr Guðmundsson E.Jónassen. Markús Gíslason
Jón Árnason. Á Gíslason. O Finsen
H Sveinsson. Matthías Jochumsson.
- Skráð af: Eiríkur Valdimarsson
- Dagsetning: 30. desember 2012
Sjá einnig
Skýringar